Ülkedeki Amerikan Yerlilerine ait en büyük kabile olan Navaho üyesi Jean Whitehorse, "Doğmamış çocuklarımı benden aldılar. Şimdi genç, çocuklu aileler görünce, benim olmayan çocuklarımı düşünüyorum." diyor.
ABD'DE "AİLE PLANLAMASI" KURBANI BİNLERCE YERLİ KADINDAN BİRİ
Devlet destekli aile planlama programının binlerce kurbanından biri olan Jean Whitehorse, BBC'nin Outlook programında; acısını, utancını ve öfkesini paylaştı.
KIZINI ZORLA KOPARACAKLARDI
1969 yılında Jean Oakland eyaletinde yaşıyordu ve kızına hamileydi. Kontrol için sağlık merkezine gittiğinde, ona sağlık sigortası olup olmadığını sordular. Jean olmadığını söyleyince, ona bazı kağıtlar uzattılar. Jean Whitehorse, gerisini şöyle anlatıyor:
"Eğer bu kağıtları imzalarsan tıbbi masrafların kalmayacak. Onlara bu ne demek diye sordum. O zaman kızın evlatlık verilecek ve evlatlık alan aile senin masraflarını karşılayacak. Hayır dedim ve orayı terk ettim"
HABERİ OLMADAN KISIRLAŞTIRDILAR
Jean, New Mexico'da Navaho kabilesine döndü ve kızını dünyaya getirdi. Doğumdan aylar sonra şiddetli bir karın ağrısıyla yerel kliniğe gitti. Klinik, Amerikan Yerlilerinin sağlık hizmetinin bir parçasıydı. "Bana apandistimin iltihap kaptığını söylediler ve başka bir hastaneye götürdüler" diyen Jean, kendisine bir dizi belge imzalattıklarını söyledi. Jean bunların ameliyat öncesi imzalanması gereken belgeler olduğunu düşünerek, "Büyük acı içindeydim. 'Bunları imzalamadan bir şey yapamayız' dediler. Okumadan hepsini imzaladım." dedi.
Jean'in apandisiti alındı. Ancak, birkaç yıl sonra hamile kalamadığını fark etti. Hastaneye geri döndüğünde, sağlık belgelerine baktıklarında ona kısırlaştırılmış olduğunu söylediler:
"Bir daha asla çocuk sahibi olamayacağımı söylediler."
NEYE İMZA ATTIKLARINI BİLMEDEN KISIRLAŞTIRILDILAR
Jean'in kısırlaştırılması, ABD hükümetinin, Amerikan Yerlileri için aile planlaması programları başlattığı döneme denk geliyor.
Her işlem için rıza gerekse de yıllar içinde Amerikan Yerlisi kadınların, neye imza attıklarını bilmeden kısırlaştırıldıkları ortaya çıktı.
3 BİNDEN FAZLA KADIN MAĞDUR EDİLDİ
ABD Sayıştayı, 1976'da bu kısırlaştırmaları inceledi ve bir rapor hazırladı.
Rapora göre; 1973 ile 1976 yılları arasında 12 ayrı bölgede, 3 bin 406 kısırlaştırma rıza alınmadan yapıldı.
HAYATI BELGESELLEŞTİ
Yıllar sonra belgesel yapımcısı Lorna Tucker, Jean ile iletişime geçti ve ondan öyküsünü anlatmasını istedi. Tucker'ın, Navaho dilinde anne anlamına gelen "Amá" isimli belgeseli bu öyküyü anlatıyor.
"Çok öfkeliydim. Sadece bana oldu sanıyordum. Ama öykümü paylaştıktan sonra sakinleştim. Buna memnunum. Genç kadınlar da tarihimizde bunun yaşandığını bilmeli." diyor Jean.
"KIZIM NEDEN KARDEŞLERİ OLMADIĞINI SORARDI"
Bugün büyükanne olan Jean, korkunç deneyimlerine rağmen toplumunun geleceği konusunda iyimser olduğunu belirterek, şunları söyledi:
"Kızım 12 yaşındayken neden kardeşleri olmadığını soruyordu. Bana ne olduğunu ona anlattığımda 33 yaşındaydı. Annesine olanları öğrenince kalbi kırılmıştı. Bazı şeyler değişiyor. Bizim yaşadıklarımızı yaşamıyorlar."
Navaho kültürüne göre zenginlik, mal mülk gibi maddi varlıklar ile değil çocuk sayısına göre tanımlanıyor.
YERLİLERE YAPILAN BASKILAR
Tarihte Amerikan Yerlileri, pek çok ayrımcılığa uğradı ve bunun sonuçları hala hissediliyor. 2010 yılında bir BM raporuna göre, Amerikan Yerlileri'nin tüberküloza yakanlama oranı, genel nüfusa oranla 600 kat daha fazla. Ve yüzde 62 oranında daha fazla intihar olasılığı var.
Dünyanın başka yerlerinde de zoraki kısırlaştırma işlemleri yapıldı.
Kanada ve Peru'da yerliler, Hindistan ve Çin'de nüfus kontrolü için, Almanya'da 2. Dünya Savaşı sırasında, İsrail'de Etiyopyalı Yahudiler, Rusya'da engelli insanlar ve Güney Afrika'da HIV virüsü taşıyan kadınlar kısırlaştırıldı.
Daha Fazla Yorum Yükle
0 Yorum Yapılmış