Burada yaşlanmazsınız: Svalbard Adası

Şu sıcak yaz aylarında içini ürpertecek bir serinlik ister misin? Dünyanın en kuzeyine gitmek için ne kadar çılgınsın? Svalbard, zengin yaban hayatı, kutupsal doğası ve eski maden kasabaları ile hepsi kendine has, sade ve ürkütücü bir güzelliğe sahip. Adanın havası o kadar temiz ki ilk ayak bastığınızda oksijen nedeniyle baş dönmesi, burun kanaması yaşıyorsunuz. ‘’Gideceğim buralardan, sakin bir kasabaya yerleşeceğim’’ diyen sen değil miydin? Kutup ayısı sayısının insan nüfusundan daha fazla olduğu bir yere ne dersin? Tam da hayallerindeki gibi.

İNSANDAN ÇOK KUTUP AYISI VAR

Buz kaplı fiyortları, buzulları, yükselen dağları ve kutup ayılarını içeren nadir yaban hayatı olan bir ada bölgesi olan Svalbard'a hoş geldiniz. 3 binlik nüfuslu şehirde, 6 bin civarında kutup ayısı yaşıyor. Karşınıza herhangi bir yerde ‘’Dikkat kutup ayısı çıkabilir’’ tabelasının çıkması gayet normal. Onlar da tıpkı Svalbard halkı gibi dünyanın en güzel yerlerinden birinde birlikte yaşıyor. Bu rüya kasabayı anlata anlata bitirmekte gerçekten zorlanacağım.

NE YAP ET, GİT ORAYA

Svalbard için bir şehir, ülke ve ya kasaba demek yanlış aslında. Burası hayallerimizi süsleyen, hepimizin 'sessizliği ve huzuru' aradığı o yer. Bir gün Norveç'in bu 'anlatılmaz yaşanır' kasabasına gidersen, hayatında hiç hissetmediğin bir duygunun varlığıyla tanışacaksın. Ne yap, et, kendini Svalbard'a götür!

DÜNYANIN BİR UCUNDA YAŞAM

Svalbard’da iki şehir var sadece. Birisi, Svalbard’ın başkenti diyebileceğimiz, 2000 civarında nüfusu olan Longyearbyen, diğeri de 400 kişinin yaşadığı Rus yerleşimi Barentzburg. İki şehir olduğuna bakmayın, Longyearbyen’de ilkokul, ortaokul, lise, spor merkezi, yüzme havuzu, kültür merkezi, banka, süpermarket, alışveriş merkezi, kilise ve müzeler var.  Özellikle okulların bahçe duvarı dışında çocukları çok daha büyük tehlikeler bekliyor. İnsanlar bu yüzden sürekli silah taşıyorlar. Çünkü Longyarbyön insan nüfusunun yanı sıra, kutup ayılarının da memleketi.  Mesela üniversite birinci sınıfa başlayan her öğrenci, ilköğretim gününde kutup ayısının nasıl vurulup öldürüleceğini öğreniyor.

SIKICI BİR KASABA DEĞİL

Bu küçük ve renkli topluluk, tipik bir köy kasabasından, farklı türdeki iş ve sanayi türlerine sahip modern bir topluluğa ve konser, gösteri, festival ve sergi gibi şaşırtıcı derecede geniş bir yelpazede kültürel etkinlik ve fırsatlara sahip. Küçücük Longyearbyen’ın metropol bir şehirden daha fazla sayıda da kafe, restoran ve bar var. Sıkılmayı dert etmeyin, yapacak şey çok.

NASA’NIN ÜSSÜ DE BURADA

Saymakla bitiremeyeceğimiz kadar özelliği olan bu adada NASA’nın bir üssü bile var. Bir de burada dünyanın geleceğine ilişkin bir felakette işe yaraması amacıyla nefis bir ambar bulunmakta: Svalbard Küresel Ambar Deposu. Peki insanlar kafayı mı sıyırmış da Kuzey Kutbu’nda yaşıyorlar? Elbette tamamen bir sebebi var. Svalbard’ın en önemli gelir kaynağı, burada bulunan kömür madenleri. Maaşlar da oldukça yüksek. Bu kasabada kim çalışmak istemez ki! Düşünsene, dünyanın en kuzeyinde, sabah balıkçılık yapıp, akşam da kuzey ışıklarını seyrediyorsun.

3 AY GÜNEŞ BATMAZ

“Svalbard”, “soğuk kıyılar” anlamına geliyor. Bu ismin anlamını, burnunuz donup düşme kıvamına geldiğinde anlarsınız. Termal botlar ve mont yine olmazsa olmazlar. Normal pantolonunuzu giyebilirsiniz ama altına yine termal tayt giymekte fayda var. 3 ay boyunca güneş batmadığı gibi, eksi 30 dereceleri de göze almanız gerekiyor. Ne gerek var: Yazın git. Yaz aylarında 6-10 derece arasında seyreden sıcaklık, adanın tüm güzelliğini görmeniz için tüm çıplaklığını sergiliyor.

BÜ-YÜ-LE-NE-CEK-SİN!

Svalbard'ın yüzeyinin yaklaşık üçte ikisi korunuyor. Sebebi de çeşitli doğa rezervleri, milli parklar, kuş cennetleri ve hatta jeolojik korumalı alanlara sahip olması. Bulunduğunuz adada bir an durup şöyle diyeceksiniz: ‘’Böyle bir şey yok!’’

KAYAK BİLSEN İYİ OLUR

Kışın giderseniz kayak takımı kiralayın. Burada arabalar değil paletler konuşur. Bir yerden bir yere gitmek için kayak yapmanız gerekebilir. Kuzey Kutbu manzarasını ve vahşi hayatı izlemek için bir tekne turuna katılın. Veya köpek kızağı ya da kar aracıyla safari deneyin. Herhalde bundan daha büyüleyici bir kış tatili olamazdı.

DONMUŞ BİR MACERA: BUZ MAĞARASI

Svalbard buzullarını ve buz mağaralarını keşfetmek isteyenler için macera dolu bir geziye katıl. Buzul yer altı dünyasını ve salonlarını, sıkı geçitleri ve kalın buz kristalleri katmanlarını deneyimle.

KUZEY KUTUP IŞIKLARI ALTINDA ÇAY İÇERSİN

Kuzey Kutup Işıkları altında çay demleyip içersiniz, sizden havalısı yok. Kendini ne yap et, buraya getir. Svalbard, hayatında yaşayabileceğin en güzel deneyimlerden biri olacak.

BURADA ÖLMEK DE YASAK

Longyearbyen kasabası, yani ölmenin yasak olduğu kasaba. Nasıl oldu da bu kasabada ölmek yasaklandı sorusunun cevabı ise 1917 yılında kasabada meydana gelen salgında nüfusun büyük bir kısmının ölmesi. Longyarbyön kasabasında bulunan küçük mezarlık bundan 70 yıl önce yeni cenaze kabul etmeyi durdurmuş. Çünkü kasabada cesetlerin, soğuk nedeniyle hiçbir şekilde bozulmadığını keşfetmişler. Yani bu kasabada birinin öleceği anlaşılırsa, son günlerini Svalbard'da geçiremiyor. Çünkü gömülmek yasak.

PAHALI MI

Evet, hem de çok. Yani dünyanın en pahalı şehirlerinden olan Norveç’in başkenti Oslo’dan bilet pahalı. Özellikle de süpermarketlerdeki gıda ürünleri ile restoran fiyatları çok yüksek. Takdir edersiniz ki dünyanın bir ucuna gidiyorsunuz; harıl harıl her aradığını bulmak kolay değil. Elde olan da pahalı. Topu topu 2-3 gün yetecek gezinize. Uzun uzun seyahat edecek bir yer değil. Ona göre bütçenizi ayarlarsınız. Gerekirse aç kalın, gitmeye değer.

SCHENGEN GEÇMİYOR

Listene eklediğin Svalbard planı için çalışmalarına bir uçak bileti alarak başla. Kendin planlamakta biraz çekimser olman normal; Balıkesir’e gitmiyorsun. Paket turlar var onlara bir göz atın. Svalbard'ın Schengen bölgesinin bir parçası olmadığını unutmayın, bu nedenle pasaportların Norveçli olmayan tüm ziyaretçiler tarafından getirilmesi gerekiyor.