Miguel de Cervantes, 17. Yüzyılda yazmıştı Don Kişot’u. Hepimizin “Dünya Edebiyatı’nın ilk romanı nedir?” diye sorulduğunda da aklımıza gelen ilk yanıt da kuşkusuz Don Kişot. Oysa ondan tam altı yüz yıl önce, yaklaşık 1010 yılında, Japonya’da bir saray nedimesi olan Murasaki Shikibu tarafından yazılmıştı: Genji’nin Hikayesi. Bu roman, sadece Dünya Edebiyatı’nın ilk romanı değil, aynı zamanda Japon Edebiyatı’nın da başyapıtı olmuştu. Dilimizde henüz çevirisi yok. Bu sebepten konusundan biraz bahsedelim…
HEIAN DÖNEMİ’NDE YAZILDI
Murasaki Shikibu, imparatorun sekreteriydi. Kaynaklar, yazarın bu hikayeyi, sarayda “Genji Odası” adı verilen odada, 1004 yılında yazdığını söylüyor. Yazdığında romanına “Genji Monogatari“ adını vermişti. (Monogatari, Japoncada hikaye, roman ve masal gibi türlerin hepsine birden verilen ad.)
Bu roman, Heian Dönemi’nde (794-1185) yaşamış ikinci prensin hayatının hikayesi. Dönemin imparatoru genç bir kızla evlenmişti. Onu öyle çok seviyordu ki… Bir süre sonra hamile kalan imparatoriçe, Genji’yi doğururken öldü. İmparator, çok sevdiği karısı ölünce ondan geriye kalan oğlu, en değerlisi olmuştu.
Bu dönem, Budizm’in sosyal statülerde yayılmaya başladığı bir dönemdi. Başkent bu dönemin Kyoto’suydu. (Hikayenin geçtiği yer ise, bugün Ishiyama-dera Tapınağı) İmparatorun, İmparatoriçeden ayrı bir haremi vardı ve bu haremin gözdeleri farklı evlerde yetiştiriliyordu. Ayrıca evlenme yaşı, 12’ydi. İşte tüm bunların gölgesinde, özellikle siyasetin bu güzel çocuğu kirletmesini istemediğinden imparator, oğlunu veliaht olarak göstermemişti.
MURASAKİ’NİN KALEMİ
Heian Dönemi’nde Japonca, sadece erkeklerin öğrenebildiği bir dildi. Murasaki ise, erkek kardeşinin Japonca dersleri sırasında bu dile aşina olmuştu. Kendisi Çince biliyordu ve döneminde Çince bilen bir kadın yazar olarak tarihe geçti. Genji’nin Hikayesi, Japoncanın yazımında kullanılan bir hece yazısı olan “kana” ile yazıldı…
Murasaki’nin romanı, 54 bölümden oluşuyordu ve yaklaşık 400 karakter vardı. Onların isimlerini değil, takma isimlerini kullanmıştı.
GENJİ NELER YAŞADI
Tahta Genji’nin değil, imparatorun büyük oğlunun geçeceği belliydi. Taht yerine soylu olmayan Gen klanının başına gerileceğinden, ona Genji adı verilmişti.
Genji, 9 yaşına geldiğinde ilk kez aşık olmuştu. Ancak romanın konusu olacak kader de işte tam olarak böyle başlamış oldu. Çünkü Genji, babasının yeni karısına aşık olmuştu. Bu genç kadın, imparatorluğun güçlü ailelerinden biri olan Fujitsubolar’ın prensesiydi ve Genji’den 5 yaş büyüktü. Öylesine güzeldi.
Çok fazla vakit geçirir oldular. Genji, bir gün sonunda duygularını da açtı. 12 yaşına gelene kadar her gün de ona duygularını tekrar tekrar anlattı. Aynı duyguları paylaşan Miya ise, imparatora ihanet ettiğini bilerek, her an affedilmek için dua etti ve gözyaşı hiç dinmedi…
Genji, 12 yaşına geldiğinde ise, onun için düşünülen isim Aoi no Ue ile evlendirildi. Genji kendini bu evliliğe adamak için hazır olsa da karşısında duran kişinin hayalleri de yıkıktı. Aoi, Genji’nin abisiyle evleneceğini düşünüyordu. Çünkü varis olan abiydi. Genji’yi hiç istemedi.
Bu sırada Genji’yi seven bir kadın vardı. Çok zeki, döneminin parmakla gösterilen kadınlardan biriydi. Şiirler yazıyordu. Genji’nin evlenmesini kabullenemedi ve Aoi’yi, büyüyle öldürdü. Genji, elindeki her şeyi kaybediyor, unutamadığı aşkının acısıyla daha da mutsuzluğa sürükleniyordu…
900 SENE SONRA ÇEVİRİSİ YAPILDI
Bu roman, Japon Edebiyatı’nda çok özel bir yer edindi. İlk yazılmasının üzerinden 9 yüz sene sonra İngilizceye "The Tale of Genji" adıyla çevrildi. Çeviride eksiklikler olduğu düşünülüyordu. 1933’te Arthur Waley, 1976’da da Edward G. Seidensticker tarafından yeniden çevirisi yapıldı.
Bugün ise, Japonlar ilköğretim ve lisede müfredatlarına da ekledi. Yüzyılların getirdiği kültür farkı açıklanarak roman, çocuklara okutuluyor.
The Tale of Genji
Murasaki Shikibu
Kitabı satın almak için tıklayınız: amazon
*
Instagram: biyografivekitap
Daha Fazla Yorum Yükle
0 Yorum Yapılmış