Eugene Rogan’dan dev eser: Araplar

Eugene Rogan, Oxford Üniversitesi’nde Orta Doğu’nun Modern Tarihi adlı dersi vermektedir. Frontiers of the State in the late Ottoman Empire (Osmanlı İmparatorluğunun Son Döneminde Devletin Sınırları) adlı eseriyle Hourani Ödülü’nü almıştır. Ağustos ayında yayımlanan Araplar (Bir Halkın Tarihi) kitabı okuyucularla buluştu.

BAŞUCU KİTABI

Ortadoğu uzmanı olan Rogan’ın acılı coğrafyaya ait analizleri ve tespitleri kitaplarına da ilham kaynağı oldu. 673 sayfadan oluşan bu dev eseri kitaplığınızda, kütüphanenizde mutlaka bulundurun. Her zaman başvurabileceğiniz eşsiz bir kaynak özelliği taşıyan kitap; yüksek hacimli olması okurların gözünü asla korkutmamalı. Bilakis içinde barındırdığı engin bilgilerle okuyanlarda iz bırakacağına kuşkum yok.

Araplar tarihini en iyi bilen tarihçi ve yazarların başından gelen Rogan’ın; Filistin Uğruna, The Fall of the Ottomans The Great War in the Middle East 1914-192 (Osmanlı'nın Sona Ermesi Orta Doğu'daki Büyük Savaş 1914-192) değerli çalışmaların da sahibidir.

Eugene Rogan’dan dev eser: Araplar

ACILARLA DOLU BİR COĞRAFYA

Okuma masamın yeni müdavimlerinde olan Araplar kitabı akıcı ve sade üslubu sayesinde keyifle okuyabileceğiniz edebi lezzette bir çalışma. Büyük emekler sonucunda ortaya çıkan bu dev eseri başta tarihe merak duyanlar ve genç kuşakların okumasında elzem görüyorum.  Ortadoğu hepimizin bildiği üzere acılarla, ıstıraplarla ve gözyaşlarıyla dolu bir coğrafyadır. Yazar Eugene, kökleri çok derinden beslenen acılı halk olan Arapların tarihini nesnel bir bakış açısıyla okurlara aktarıyor.

Eugene Rogan’dan dev eser: Araplar1919'da kadınlar ilk defa Mısır'da ulusal siyasete girdiler ve dünya çapında manşetlere çıktılar

“İslam dünyasının Batı'ya neden bir garezi olduğunu öğrenmek isteyen herkes Araplar2ı okumalı.”

Alistar Horne

“Hem genel okuyucu için hem de Arap dünyasını araştıranlar için vazgeçilmez bir eser.”

Raşid Halidi, Columbia Üniversitesi

“Rogan, Arapların tarihini onların perspektifinden aktarıyor, çoğunlukla da Arapça kaynakları kullanmış. Bu çok etkileyici bir tarih ve Eugene Rogan da muhteşem bir iş başarmış.”

Avı Shlaim, İngiliz tarihçi, yazar

OSMANLI ARAPLARI

Osmanlı İmparatorluğu’nda birçok etnik grup varlığını sürdürüyordu. Osmanlı çatısı altında özgürce yaşayan bu milletler zamanla yaşanan kargaşalıklardan faydalanarak bağımsız oldular. Üç kıtaya hükmeden İmparatorluk Afrika ve diğer coğrafyalarda oldukça hâkim bir siyaset izliyordu. Özellikle Ortadoğu’da yaşayan Arapların Osmanlı’ya olan bağlılıkları Dünya Savaşı’na kadar sorunsuz bir vaziyette sürüyordu.

Eugene Rogan’dan dev eser: AraplarOsmanlı Devleti'nde Arap zabitler

EMPERYALİST GÜÇLERİN BİTMEYEN HESAPLARI

I. Dünya Savaşı devam ederken Arapların İngilizlerin desteği ve kışkırtmasıyla Osmanlı’yı tabiri caizse sırtından hançerledi. Emperyalist güçlerin Ortadoğu üzerinde olan hesapları günümüze kadar devam ettiğini yaşanan son güncel olaylara bakarak tasavvur edebiliriz. Yaşanan bunca acı, kan, gözyaşı yetmiyormuş gibi; zengin petrol kaynakları için hamle üstüne hamle yapılıyor, orada hayat sürdüren insanları birbirlerine düşürerek kazanç elde etmeye çalıştıklarını tarih bize her zaman hatırlatmıştır.

Eugene Rogan’dan dev eser: AraplarMısır'ın ikinci Cumhurbaşkanı olan Enver Sedat 6 Ekim 1981'de bir suikast sonucu hayatını kaybetti. Mısır'ın sembol isimlerinden biriydi

ARAP MİLLİYETÇİLİĞİNİN YÜKSELİŞİ

Arap dünyası Soğuk Savaş dönemine ihtilal havasında girdi. Dünya savaşları arasındaki dönemdeki antiemperyalist görüşler İkinci dünya Savaşı’nın ardından tekrar canlandı. Filistin Savaşı sonrasında İngiltere ve Fransa düşmanlığı had safhaya ulaştı. Bu, kendi kurduğu monarşilerde hala öncelikli müttefik olma imtiyazından istifa eden İngiltere’nin Mısır, Ürdün ve Irak2taki konumunu daha da karmaşık hale getirdi.

Eugene Rogan’dan dev eser: AraplarSuriye ve Mısır'ın 1958'de birleşmesi Arap milliyetçiliği açısından önemli bir dönüm noktasıydı

Eski milliyetçi siyasetçiler ve hizmet ettikleri krallar İngiltere’yle bağlarını kesemedikleri için gözden düşmüşlerdi. İslamcı Müslüman Kardeşler ’den komünistlere kadar pek çok radikal parti yeni kuşak milliyetçilerin safında yer almayı tercih ettiğini ifade eden Rogan devam ediyor;

“Ordudaki genç subaylar da ortamın siyasi havasına karşı bağışıklık sahibi değildiler. Genç kuşak, devrimci milliyetçiliğe yönelmek yerine Arap monarşileri ve İngilizler tarafından kurulan çok partili rejimleri sorgulamaya başladılar. Dönemin transandantal ideolojisi Arap milliyetçiliğiydi. 1940’larda tüm Arap haklarının ortak dileği sömürge rejimlerinden kurtulmaktı ama istekleri bununla sınırlı değildi.”(syf 326)

Arap ulusları üzerinde devam eden sömürge politikası bu halkı kendi benliğini kazanmak için başlattıkları bağımsızlık mücadelesi acı sonuçlarla beraber gerçekleşecekti. Bunun için bedel de ödemek gerekiyordu.

Kitap sayfası için iletişim: ergul.tosun@ensonhaber.com