Kore Savaşı nedir

Kore Savaşı, Soğuk Savaş'ın ilk sıcak çatışması olmuştur. Savaş, ABD ve Müttefiklerinin, daha sonra da Çin Halk Cumhuriyeti'nin müdahelesiyle uluslararası bir boyut kazanmıştır.

Kore Savaşı sonunda Kore'nin bölünmüşlüğü korunmuş ve bugüne kadar gelen birçok sorun miras kalmıştır. Savaş, 2007'de Güney Kore ve Kuzey Kore arasında imzalanan barış antlaşmasına değin kâğıt üzerinde devam etmiştir.

SAVAŞ ÖNCESİNDE KORE

Savaş öncesinde Kore, kolera salgınlarına uğrayan, okuma-yazma oranı düşük ve endüstrileşmeyi kaçırmış bir ülkeydi.

Son yüzyıl boyunca, Uzak Doğu güç oyunlarında satranç tahtasındaki bir piyon gibi oynanmıştı.

Kendi güvenliğini artırmak ve Çin üzerinde daha rahat nüfuz kurmak için 1905 yılında Japonya, Rus Çarlığı'nı yenerek Kore'ye sahip olmuştu.

İKİYE AYRILAN KORE

Kore, 1945 yılında Japonya'nın teslimiyetinden sonra, ABD ile Sovyetler Birliği arasındaki anlaşmazlığın yüzeye çıktığı ilk yerlerden birisi oldu.

Bu iki süper güç, Japonya'dan aldıkları Kore toprakları üzerinde yerli ama kendilerine bağımlı hükümetler kurduktan sonra 1948-1949 yıllarında askerlerini çektiler.

Böylece Sovyet yanlısı Kuzey Kore ile Amerikan yanlısı Güney Kore kuruldu ve 38. enlem aralarında sınır oldu.

SAVAŞ

Savaş,   ABD Hava Kuvvetleri'nin Wonsan'ın güneyinde bulunan tren istasyonuna karşı düzenlediği hava saldırısıyla başladı.

Birleşmiş Milletler gücü Ekim 1950'da Wonsan'a çıkarma yaptı. ABD Başkanı Truman'a göre bu harekat, Sovyetler Birliği tarafından yönetilmekteydi ve geniş ölçekli bir Çin-Sovyet ortak saldırısının ilk adımıydı.

Fakat yine de Amerika'nın ilk tepkisi ölçülüydü. Truman, Japonya'daki Amerikan birlikleri komutanı 5-yıldızlı General (Mareşal) Douglas MacArthur'a, Güney Kore'ye malzeme yardımı yapılması için emir verdi.

Ayrıca Amerika, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ni derhal toplantıya çağırdı.

SOVYET'TEN VETO

Bir Amerikan tasarısı dokuz olumlu ve bir çekimser (Yugoslavya) oy ile kabul edildi. Çin Halk Cumhuriyeti'nin BM'de temsil edilmemesini protesto etmekte olan Sovyetler Birliği, temsilcilerini konseyden çekmiş olduğu için kararı veto edemedi.

Güvenlik Konseyi'nin aldığı bu kararla Kuzey Kore'nin saldırgan olduğu belirtiliyor ve birliklerini 38. enlemin kuzeyine çekmesi isteniyordu.

ABD'DEN HAMLE

Kuzey Kore'nin BM kararını dinlememesi ve askeri durumun Güney Kore açısından gittikçe kötüleşmesi, Amerika'nın Hava ve Deniz birliklerini harekete geçirmesine yol açtı.

8. Amerikan Filosu Tayvan Adası'na yollanarak Kore'nin düşmesi durumunda adanın savunulmasında güçlü olunması sağlandı.

SONA DOĞRU

Savaşın durağan bir nitelik alması ve iki tarafın da herhangi bir kazanç elde edememesi, tarafları barış görüşmeleri yapmaya itti.

1951 Nisan'ında başlayan görüşmeler sonucunda ancak 1953 Temmuzu'nda ateşkes antlaşması imzalandı.

TÜRKİYE'NİN ROLÜ

Savaşa asker gönderen Türkiye, ABD'nin yanında savaşa girdi. Savaş sonrasında Türkiye, NATO üyesi oldu.