İstenmeyen adam Şarlo

Sinema tarihine Şarlo karakterini kazandırmış Charlie Chaplin, ailesinden yana yüzü gülmeyen sanatçılardan. Hemen herkes onun sessiz sinemanın sembolü haline gelmiş komik bir karakter olduğunu biliyor. Tamam, bunlarda hemfikiriz de güldürürken düşündürmeyi başaran, hatta bazen de ağlatan Charlie Chaplin hakkında bu kadar bilgi yeterli değil elbette. Chaplin’in 88 yıllık ömrü ile ilgili öğrenilmesi gereken daha bir sürü şey var…

İSTENMEYEN ADAM

Bir zamanlar Amerika’dan istenmeyen adam ilan edilen, yıllar sonra Oscar ile ödüllendirilip dakikalarca ayakta alkışlanan Chaplin’di. Onu sevenlerdenseniz şayet, öğrendiklerinizden sonra biraz daha sevecek, filmlerine bir kez daha hayran olacaksınız.

Charlie Chaplin’in annesi ve babası mükemmel bir sahne oyuncusuydu. Annesi psikolojik sorunlar yaşaması sebebiyle hastaneye yatırılmıştı. Çocukluğunda sahne kapısının önünde palyaço kıyafeti ile dans ederek müşterileri içeri çekerken babası ise sahnede pantomim yaparak izleyicileri şaşkına çeviriyordu. Babası da alkolden öldükten sonra zorluklar içinde yaşamaya başlıyordu, ta ki pandomimm sanatını gün yüzüne çıkarana kadar.

PERDEDEKİ TEKİNSİZ ADAM ELE AVUCA SIĞMIYOR

2 Şubat 1914’te Chaplin ilk kez kamera karşısındaydı. Bambaşka birine dönüşüyor, oradan oraya koşturuyor, sık sık doğaçlamalar yapıyor, bedenini sonuna kadar kullanıyorduYaşıyor Gibi Yapmak” (Making a Living) adlı tek makaralık filmi ilkiydi.

YOKSUL VE UYUMSUZ ŞARLO ‘’FENOMENİ’’

Şarlo karakteriyle 60’dan fazla kısa film çevirdi. Kid Auto Races at Venice’te (Venedik’te Çocuk Otomobil Yarışları) sürekli bastonunu çeviriyor, paytak paytak yürüyor, türlü sakarlıklarla herkesi güldürüyordu. Dar ceketi, bol pantolonu, ayağından çıkacak gibi duran büyük ayakkabıları, komik bıyığı, bastonu ve melon şapkasıyla Şarlo komik ve hüzünlüydü.

Chaplin, filmlerinde her zaman politik olarak nerede durduğunu belli ediyordu. Büyük Buhran yıllarında fos çıkan Amerikan Rüyası, ezilen işçiler, devletin ezici iktidarı ve faşizm onun temaları arasındaydı. Bu yüzden Amerika onun bir yerden açık vermesini bekliyordu.

''DÜNYA AMERİKA'DAN İBRET DEĞİL''

Chaplin 1942’de, savaşta Almanlara karşı ikinci bir cephe çağrısında bulundu. Bu çağrı Amerikan yanlıları tarafından hoş karşılanmayacaktı tabii. Zaten uzun süredir Hollywood’da çalışmasına rağmen ABD vatandaşlığına geçmemişti. “Konuşursam beni sadece İngilizce bilenler anlayacak ama sessiz bir filmi herkes anlayabilir ve dünya Amerika’dan ibaret değil!” diyordu.

Geçmişte Göçmen’de (The Immigrant) bir ABD memurunu tekmelediği sahne ve Altına Hücum’daki bazı sahneler komünizm propagandası olarak yorumlanmıştı. Büyük Diktatör ise zaten başlı başına olaydı. Artık Amerika’nın istemediği bir adamdı, ülkesini terkedip İsviçre’ye yerleşti.

OSCAR GOES TO ‘’CHARLIE CHAPLIN’’

Chaplin, Amerika'dan kovulur gibi ayrılmıştı. Hiçbir şey onu durdurmadı, durduramazdı da. Charlie nereden geldiğini, ne şartlarda yaşadığını çok iyi bildiği için siyasi görüşünü filmlerinde göstermeye devam etti.

Kovulur gibi ayrıldığı Amerika'ya 1972'de Oscar almak için geri döndü. Amerika bir zamanlar yok saydığı adamı şimdi ayakta alkışlıyordu. Yıllarca da unutmadılar adamı, böyle bir sanatçının bir daha dünyaya gelmeyeceğinden eminlerdi...