Mehmet Bican’dan 12 Eylül kitabı: O Gece

Eski Başbakanlardan Tansu Çiller’in basın danışmanlığını yapan Mehmet Bican, gazeteciliğe 1963 yılında İstanbul’da başladı. Çeşitli gazete ve dergilerde, TRT Haber Merkezi, Anadolu Ajansı ve Rtük’te çalıştı. 1991’de Başbakanlık Basın Müşaviri oldu. Sırasıyla Başbakan, Yıldırım Akbulut, Milli Savunma Bakanı Barlas Doğu, Devlet Bakanı Erman Şahin ve Başbakan Tansu Çiller’in basın müşavirliğini yaptı. Necmettin Erbakan, Bülent Ecevit, Abdullah Gül, Recep Tayyip Erdoğan Başbakanlıkları döneminde Başbakanlık Halkla İlişkiler dairesi Başkanlığı görevindeydi. Daha sonra kendi isteğiyle emekliliğe ayrıldı.

Devrim İçin gençlik Hareketleri(1970), 28 Şubat'ta Devrilmek, (2012), Terörle Sınanmak (2013), ve Çerkez Enişte (2014) adlı yayınlanmış kitapları vardır.

Bu kitaplar arasında 28 Şubat’ta Devrilmek’i daha önce okumuştum. Tarihe Post Modern Darbe olarak geçen 28 Şubat 1997 darbesini mercek altına alan kitabı herkesin okumasını tavsiye ederim. Dolasıyla Mehmet Bican, olayların hep en yakınında oldu, notlar aldı, gelişmeleri bizzat kendisi takip etti ve bunları bizlerin okuması için kitaplaştırdı.

Mehmet Bican’dan 12 Eylül kitabı: O Gece

ASKERİ DARBELER

Bu kitaplardan birisi de 2015'te yayımlanan “O Gece” aldı çalışmasıdır. 12 Eylül 1980 Darbesine giden karanlık süreci kaleme alana Bican; 11 Eylül’ü 12 Eylül’e bağlayan gece neler yaşandığına dair saat saat anlatıyor. Darbeler demokrasiye her zaman vurulan bir neşterdir. 27 Mayıs 1960 Darbesi, 12 Mart 1972 Muhtırası, 12 Eylül 1980 Darbesi, 28 Şubat 1997 Post Modern Darbesi, bu süreçte de atlatılan başka darbe girişimleri de oldu nitekim. Sonuncusu ise 15 Temmuz 2016’da FETÖ terör örgütüne mensup darbeci askerlerin bir darbe girişimiydi.

Mehmet Bican’dan 12 Eylül kitabı: O Gece

12 Eylül 1980 darbesinin Newsweek haber dergisinin 22 Eylül 1980 tarihli sayısının kapağında yansıması. Kapak yazısının tercümesi; "Generallerin Gecesi"

12 EYLÜL’E GİDEN SÜREÇ

12 Eylül Darbesi öncesinde ülkede adeta kaos hakimdi. 1978’de yaşanan Maraş ve Çorum olayları, sokak çatışmaları, faili meçhul cinayetler ve siyasi istikrasızlık darbeye giden süreci hızlandıran ana etkenler olmuştur. Siyasi partilerin uyuşmazlığı, Cumhurbaşkanlığı seçiminde bir türlü yeterli sayıya ulaşmaması, sağ ve sol gruplar arasında yaşanan sokak çatışmaları askerin yakından izlediği olayların bütünüydü. Başbakan Süleyman Demirel’in “70 sente muhtacız” sözü bardağı taşıran son damla olacaktı. Dönemin Genelkurmay Başkanı Kenan Evren’in “Darbeyi yapmak için şartların olgunlaşmasını bekledik” demesi ise bir itiraftı.

Mehmet Bican’dan 12 Eylül kitabı: O Gece

Bütün darbe hazırlıklarında Genelkurmay Başkanlığının ışıkları sabaha kadar yanıyorsa bu gelecek darbenin habercisidir. 12 Eylül Darbesinde de Genelkurmayın ışıkları sabaha kadar yanacak ve yeni bir darbenin hazırlıkları içeride görüşülecekti.

Kenan Evren 12 Eylül Darbesi TV Açıklaması VİDEO

12 EYLÜL 1980 DARBESİ

Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) gece 04.00’da hükümeti devirerek yönetime tamimiyle el koydu. Emir komuta zinciri içerisinde gerçekleşen 12 Eylül Darbesinin izleri günümüzde hala devam ediyor. Kenan Evren’in komutasında gerçekleşen kanlı darbe sonucunda binlerce insan hayatını kaybederken, birçoğu da faili meçhul bir şekilde ortadan kayboldu. Resmi verilere göre; 650 bin kişi gözaltına alındı, 1 milyon 683 bin kişi fişlendi. Açılan 210 bin davada 230 bin kişi yargılanırken, 7 bin kişi için idam cezası istendi, 517 kişiye idam cezası verildi.

Mehmet Bican’dan 12 Eylül kitabı: O Gece

Mehmet Bican’dan 12 Eylül kitabı: O Gece

12 Eylül askeri darbesi ile Süleyman Demirel'in Başbakanı olduğu hükümet görevden alındı, TBMM lağvedildi.

O GECE…

Mehmet Bican, O Gece’yi şöyle anlatıyor;

Tarih, 11 Eylül 1980, Perşembe, Saat 19.15

“Genelkurmay Başkanı Kenan Evren’le arkadaşlarının 12 Eylül sabaha karşı yönetime el koyacağını, akşam saatlerinde öğrendim. TRT Haber Merkezi’nde müdürüm o gece…"

Genelkurmay Başkanı Kenan Evren’in Cumhurbaşkanı Fahri Korütürk’e gönderdiği mektupta şunlar yazıyordu;

“Ülkemizin içinde bulunduğu ortamda devletimizin bekası, milli birliğin sağlanması, halkın mal ve can güvenliğinin temini için anarşi, terör ve bölücülüğe karşı parlamenter demokratik rejim içerisinde anayasal kuruluşların ve özellikle siyasi partilerin Atatürkçü milli bir görüşle müştereken tedbirler ve çareler aramaları kaçınılmaz bir zorunluluk olarak görülmektedir. Milli Güvenlik Kurulu’nun muhtelif toplantılarında bu konuda alınan kararların muhalefete mensup siyası partilerin kısır tutum ve davranışları yüzünden olumlu sonuçlara götürülmediği yüksek malumlarıdır. Bu hususta tüm anayasal kuruluşlar ve siyasi partilerin bir kere daha uyarılması bütün komutanlarca müştereken dile getirildi. Bu karar ışığında Türk Silahlı Kuvvetleri’nin görüşlerini Milli Güvenlik Kurulu Başkanı olarak zat – alilerine sunuyorum.

Gereğini yüksek takdirlerinize arz ederim.

Saygılarımla.”

Mehmet Bican, "Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Yasası’nı o yasanın hükmüne dayanarak askerlerin yönetime el koyabileceğini bilmeyen mi var o tarihte…"

2013'te yeni yapılan bir yasayla, "Silahlı kuvvetlerin vazifesi; Türk yurdunu ve anayasa ile tayin edilmiş olan Türkiye Cumhuriyeti'ni kollamak ve korumaktır" ifadesi, "Silahlı kuvvetlerin vazifesi; yurtdışından gelecek tehdit ve tehlikelere karşı Türk vatanını savunmak, caydırıcılık sağlayacak şekilde askeri gücün muhafazasını ve güçlendirilmesini sağlamak, TBMM kararıyla yurtdışında verilen görevleri yapmak ve uluslararası barışın sağlanmasına yardımcı olmaktır" şeklinde değiştirildi.

Türkiye'ye onarılmaz acılar yaşatan 12 Eylül Darbesi, diğer darbelere nazaran en şiddetlisi ve en kanlı olanı idi. Genç kuşakların 12 Eylül'ü öğrenmeleri için O Gece önemli bir okuma sağlıyor.

Kitap sayfası için iletişim: ergul.tosun@ensonhaber.com

Not: Mektup kısaltılarak verilmiştir.