Muhammed Berdibek: Arabesk müzik kültürü asla ölmez
ensonhaber.com

Muhammed Berdibek kimsenin yapmadığını yaptı. Sadece bizim kültürümüze ait olan arabesk müziğini Profil Kitap’ta geçtiğimiz aylarda yayımlanan Belki De Dilimden Bu Şarkı Düşmez adlı çalışmasında anlatıyor.

Türkiye’de 1980’li yıllarda başlayan içinde sıla hasreti, aşk, ayrılık, özlem, sitem ve daha pek çok duyguyu barındıran arabesk müzik hâlâ en çok dinlenen müzik türleri arasındadır.

Bingöl'de 1983 yılında doğan Berdibek, lisans eğitimini Bilkent Üniversitesi'nde Uluslararası İlişkiler Bölümü'nde tamamladı. Gazete ve dergilerde yazıları yayımlanan Berdibek, yazmaya, üretmeye devam ediyor.

Berdibek'le Uluslararası CNR Kitap Fuarı'nda buluştuk. Arabesk müziğini, kitabını ve güncel meseleleri konuştuk.

Arabesk müzik temalı kitap yazma fikri nasıl oluştu?

Küçüklüğümden beri, dinlediğim şarkılar oluşturmak istediğim hikâyelerin bir parçasıydı. Üniversiteyi okuduktan sonra bunu nasıl bir alana dönüştürebilirim diye kafa yormaya başladım.

Bugüne kadar bu alanda bir çalışmanın yapılmadığını görünce de kolları sıvadım. Ben bu kitapta kişililerin, şarkıların öykülerini bir bütün olarak gördüm ve o şekilde yazdım. Kitabımda yer alan bütün hikâyeler gerçek, içinde yaşanmışlıklar var.

Köyden kentte başlayan göçle arabesk müziğinin de oluştuğuna dair bir kanı var.

Katılıyor musunuz?

Ben özellikle 1980 sonrasında politik bir okuma yapmamaya çalışıyorum. Meselenin halkasını oluşturan bütünden yanayım. Bu sadece köyden kentte göçle açıklanabilecek bir olgu değil, insanlar içinde her türlü duyguyu barındıran müziği dinlemek istiyorlar. Ahmet Kaya da, arabesk söylemedi, ama o duyguyu verdi.

Muhammed Berdibek: Arabesk müzik kültürü asla ölmez

Çünkü toplumun böyle bir talebi vardı. Dolasıyla 1980 Darbesi’ni temel alıp arabesk müziği açıklamaya çalışırsak yanılmış oluruz. 1960 yılından beri beslenen ve 1980’de vuku bulan bir gerçekten bahsediyorum.

Günümüzde özellikle gençler arasında arabesk müzik çok popüler.

Bunu neye bağlıyorsunuz?

1960 ve 2000’li yılların arasında yapılan eserlerin çok kaliteli olduğuna bağlıyorum. İnsanın içini ısıtan şarkıların gerçekten değeri var. Müziğin de öyle. Mesela pop ve arabesk eserlere bakın, verilmek istenen ana duygu çok sağlam. Cümleler yerli yerinde ve dinleyeni başka dünyalarda gezdirebiliyor. Demek istediğim arabesk müzik hiçbir zaman ölmeyecek.

Muhammed Berdibek: Arabesk müzik kültürü asla ölmez

Kitabı satın almak için linki tıklayın:

Kitap Yurdu

Siz arabeskçi misiniz?

Öyle bir tabir kullanmak istemiyorum ama çok seviyorum. Sonuçta her türlü müziği dinlerim ama Müslüm Gürses benim için başkadır tabii.

Arabesk acı çekmek isteyenlerin dinlediği bir müzik mi?

Hayır, ben çok mutlu oluyorum dinlerken. Tabii, dinlediğimde belli dönemlerde insanların atmosferine göre değişen evreler vardır ya, Müslüm Gürses’i dinlerken çok mutlu oluyorum mesela. Şarkılar sadece hüzünlü değil. Bir ton varyasyonu var hikâyelerin.

Muhammed Berdibek: Arabesk müzik kültürü asla ölmez

Kitaba gelen tepkiler nasıl?

Çok olumlu… Beklediğimden daha iyi oldu. Şu an üçüncü baskıyı yaptık. Arabesk odaklı bir kitabın bu kadar satması mutluluk verici. Gelen okuyucu yorumlarında da açıkça anlaşılıyor. Özellikle gençlerin bakışı çok olumlu.

Bu kitaba Ahmet Kaya’yı da eklemek isterdim.

Niye yok Ahmet Kaya?

O an aklımda yoktu, özel bir nedeni yok. Bilerek koymadım diye bir şey olamaz. Mesela Neşet Ertaş’la ilgili bir bölüm ayırdım.  Bir liste oluşturmak istediğimde Ferdi Tayfur, Orhan Gencebay ve tabii ki Müslüm Gürses akla ilk gelenlerden.

İbrahim Tatlıses...?

İbrahim Tatlıses seste benim için çok önemli. Ama başta da söylediğim gibi en beğendiğim ses Müslüm Gürses’tir. Mavi Mavi Masmavi Türkiye’de satış rekoru kırmıştır. Bunun en önemli tarafını Burhan Bayar yönetmiştir, yani arabesk kısmını. İbrahim Tatlıses, İlk başta Türk halk müziğiyle başlıyor, daha sonra arabeske dönüyor.

Söz yazarları ve bestecileri de yazmaya çalıştım. Çünkü çok yazılmıyorlar, bilinmiyorlar. Benim derdim bütün bunları bir potada eritmekti.

Muhammed Berdibek: Arabesk müzik kültürü asla ölmez

Hayatınız boyunca sizi etkileyen sevdalar aşklar olmuştur.

Kitaba ne kadar yansıttınız?

Oraları karıştırma... (gülüyor)

Biraz da ikinci kitabınızı konuşalım. Siyah Güzeldir’i…

Nedir Siyah Güzeldir?

Siyah Güzeldir, 1960’larda Amerika’da çıkan bir akımın adıdır. Normalde beyazların siyahları aşağıladığı bir dönem var. İşkenceler, dışlanmalar, ötekileştirmeler…

Buna karşılık siyah akım meydana çıktı. Kadınların ön planda olduğu, eşitliği savunan ve siyah ırka atıf yapılan bu akım üzerinde kitabımı oluşturdum.

Muhammed Berdibek: Arabesk müzik kültürü asla ölmez

Kitabı satın almak için linki tıklayın:

Kitap Yurdu

Bu kavram üzerine siyahı metafor olarak kullanıyorum. Benim için Ahmet Kaya da siyahtır, Halepçe’de katliama uğrayan Kürtler de siyahtır. 15 Temmuz’da direnen insanlar da siyahtır. 1948’de kurulan İsrail Devleti’nin katlettikleri mazlum Filistin halkı da benim için siyahtır. Yani nerede dışlanmışlık ve ötekileştirme varsa siyah oradadır.

1915 olayları var mı?

Ona pek girmek istemedim.

Çekindiniz mi?

Çekinmekten öte çok tartışılan bir konu. Kitapta hiçbir siyasi hesaplaşmaya girmedim, uzak durdum. Kitabın ana fikrini bozar düşüncesiyle mesafeli yaklaştım. Kitabımda herhangi bir taraf tutmadım.

Siyah Güzeldir ’de Avrupa’nın yaşadığı aydınlanma hareketlerinin sömürü üzerine oluştuğuna dikkat çektim.

Ergül Tosun

Kitap sayfası için iletişim: ergul.tosun@ensonhaber.com