Nerede oy kullanacaksın

e

Yüksek Seçim Kurulu'nun belirlediği seçim takvimine göre, Cumhurbaşkanlığı seçiminin ilk turu 10 Ağustos 2014 Pazar günü, geçerli oyların salt çoğunluğu sağlanamaması durumunda ikinci tur ise 24 Ağustos 2014 Pazar günü yapılacak. Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde oy kullanacakların listesi muhtarlıklarda askıya çıktı. Listelere itirazlar 9 Temmuz Çarşamba günü sona erdi. Öte yandan YSK'nın www.ysk.gov.tr internet adresinden de bina bazında seçmen kayıtlarının sorgulanması gerçekleştirilebilecek. Bağcılar Fevzi Çakmak Mahalle Muhtarı Salih Avcı, listelerin soyad sıralamasına göre yapıldığını söyleyerek, "Listede ismi olmasaydı, 9 Temmuz'a kadar adına kayıtlı bir fatura ile Nüfus Müdürlüğü'ne giderek kayıt yaptırması gerekiyor. Nüfus'tan aldığı evrakı, Yüksek Seçim Kuruluna verecek, listeye dahil olacak" diye uyardı.

SÜREÇ ÇOK KISA

Bağcılar Kemalpaşa mahallesi muhtarı Yücel Çalışkan ise listelerin asıldığına ilişkin vatandaşların yoğun olarak bulunduğu yerlere, kahvehane ve berberlere yazı astıklarını belirtti. Muhtar Çalışkan, "Çok ilgi olmadığı gözüküyor ama zamanla ilginin artacağını umuyorum" dedi. Bazı vatandaşlar listelerde adını ararken, tatil için memleketlerine gidecek bazı vatandaşlar ise oylarını gittikleri yerde nasıl kullanacakları konusunda muhtarlıktan bilgi aldı. Bağcılar 100.Yıl Mahalle muhtarı Cem Çankaya da, "Teknolojinin gelişimi ile beraber muhtarlıkları eskisi gibi ziyaret etmiyorlar. Mümkün olduğunda internetten ulaşabiliyorlar. Arzu edenlere biz de yardımcı oluyoruz" diye konuştu. Muhtarlıkların bu hafta Cumartesi-Pazar da çalışacağını belirten Çankaya "Listeler kalktıktan sonra 1 hafta, 10 gün içinde seçmen kağıtlarını dağıtmamız gerekiyor. Çünkü süreç çok kısa" dedi.

LİSTEDE İSMİ OLMAYANLAR NE YAPACAK?

"Bu listelerin askıya çıkarılmasındaki yegane amaç Cumhurbaşkanı seçiminde oy kullanacak vatandaşlarımızın seçmen kütüklerinde isimlerinin olup olmadığının belirlenmesine yardımcı olabilmektir" diyen Akdeniz, 2-9 Temmuz tarihleri arasında askıda kalacak olan listelerden tüm vatandaşların isimlerini kontrol etmelerini istedi. Listede ismi bulunmayanların bağlı bulundukları ilçe nüfus müdürlüklerine gidip oturdukları haneyle ilgili su, elektrik, telefon faturası veya kira sözleşmesini ibraz etmeleri gerekmektiğini bildiren Akdeniz, şöyle devam etti: "İlçe nüfus müdürlüklerinde kütüğe kendilerini kaydettiren vatandaşlarımızın alacakları belgeyi ilçe seçim kuruluna götürmeleri durumunda isimleri listeye kaydedilecek. Bu noktada vatandaşların mutlaka asılacak listelerde kendi isimlerinin olup olmadığını doğru bir şekilde araştırmalarını öneriyoruz." Akdeniz, geçmiş seçimlerde bir çok vatandaşın gerekli işlemleri zamanında yapmadığı için oy kullanamadığını, vatandaşların aynı sorunla karşılaşmamaları için hassasiyet göstermeleri gerektiğini sözlerine ekledi.

CUMHURBAŞKANI SEÇİMLERİ NASIL YAPILACAK?

1-Genel oyla yapılacak seçimde, geçerli oyların salt çoğunluğunu alan aday Cumhurbaşkanı seçilmiş olur. İlk oylamada bu çoğunluk sağlanamazsa, bu oylamayı izleyen ikinci pazar günü ikinci oylama yapılır. Bu oylamaya, ilk oylamada en çok oy almış bulunan iki aday katılır ve geçerli oyların çoğunluğunu alan aday Cumhurbaşkanı seçilmiş olur.

2- İkinci oylamaya katılmaya hak kazanan adaylardan birinin ölümü veya seçilme yeterliğini kaybetmesi hâlinde, ikinci oylama, boşalan adaylığın birinci oylamadaki sıraya göre ikame edilmesi suretiyle yapılır. Bunların dışındaki sebeplerle boşalma olması hâlinde ikame yoluna gidilemez.

3- Oylamalara tek adayla gidilmesi hâlinde, oylama referandum şeklinde yapılır. Aday geçerli oyların çoğunluğunu alması hâlinde Cumhurbaşkanı seçilmiş olur. Oylamada, adayın geçerli oyların çoğunluğunu alamaması hâlinde seçim yenilenir.

4- Yeni seçilen Cumhurbaşkanı göreve başlayıncaya kadar görev süresi dolan Cumhurbaşkanının görevi devam eder.

g) Birinci oylamanın yapılacağı 10 Ağustos 2014, seçimin ikinci oylamaya kalabileceği ihtimali dikkate alındığında ise 24 Ağustos 2014 tarihi itibariyle askerlikten terhis olan ya da asteğmenliğe nasbedilen ancak silahaltında bulunmaları nedeniyle askı listesinde kaydı bulunmayan ve yine aynı nedenle kayıtları dondurulmuş bulunan (Terhis belgesi veya askerlik şubesince verilen belgenin veya görev belgesinin ibrazı gereklidir.),

h) Kasıtlı suç nedeniyle haklarında verilen mahkûmiyet kararları kesinleşmekle birlikte henüz ceza infaz kurumuna alınmayan, koşullu ya da denetimli serbestlikten yararlanarak salıverilen ancak hak ederek tahliye olacağı süreyi doldurmayanlar ile uzun süreli cezası ertelenen (Cumhuriyet başsavcılıklarından alınacak belgeyi ibraz etmek zorundadırlar.)

ı) 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 408. maddesinde belirtilen ve ayırt etme gücü olan ilgilinin yaşlılığı, engelliliği, deneyimsizliği veya ağır hastalığı sebebiyle işlerini gerektiği gibi yönetememesi sebeplerine bağlı olarak kendi istekleri üzerine verilen kısıtlama kararı kesinleşen (Kararı veren mahkemeden alınacak onaylı karar örneğinin ibrazı gereklidir.), Türk vatandaşları, listelere yazılmak veya seçmenlik durumunu oy kullanabilir (aktif) duruma getirebilmek için ilgili ilçe seçim kurulu başkanlıklarına,

i) Tutuklu ve taksirli suçlardan hükümlü askı listesinde kendisine ait kimlik bilgilerinde yanlışlık veya eksiklik bulunan,

j) Tutuklu ve taksirli suçlardan hükümlü bulunduğu halde askıya çıkartılan tutuklu ve taksirli suçlardan hükümlü askı listesinde yazılmamış bulunan, Türk vatandaşları ise, ceza infaz kurumları ve tutukevleri idaresi aracılığı ile yazılı olarak ilçe seçim kurulu başkanlığına başvurabilir.

KİMLER OY KULLANABİLİR?

18 yaşını doldurmuş ve yurt dışı seçmen kütüğüne kaydı bulunan her Türk vatandaşı oy kullanabilir. Yurt dışında yaşayan vatandaşlarımız, Cumhurbaşkanı ve Milletvekili Seçimleri ile Halkoylamasında oylarını kullanabilirler. Yurt dışı seçmen kütüğüne kayıtlı olup olmadığınızı, kayıtlı iseniz kayıtlı olduğunuz yeri (kayıtlı olduğunuz dış temsilciliği), - "Yurt Dışı Seçmen Sorgulama" bölümünden gerekli bilgileri ve 7 karakterden oluşan şifreyi resim doğrulama alanına girerek veya; - Android, IOS ve Windows cihazlar için hazırlanan "Seçmen Sorgulama" mobil uygulamaları aracılığıyla öğrenebilirsiniz.

ASKI BAŞLANGIÇ VE BİTİŞ TARİHLERİ NELER?

Yurt dışında yaşayan ve seçmen niteliğini taşıyan Türk vatandaşlarının yurt dışı seçmen kütüğündeki kayıtları; Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğünce, Kurulun internet sayfasında ("Yurt Dışı Seçmen Sorgulama") ilân edilir. Ayrıca; Yüksek Seçim Kurulu Başkanlığınca Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu ve Dışişleri Bakanlığı aracılığıyla yurt dışı temsilciliklerinde duyurulur. Askı Başlangıç Tarihi: 2 Temmuz 2014 Çarşamba günü Türkiye saati ile saat 08.00 Askı Bitiş Tarihi: 9 Temmuz 2014 Çarşamba günü Türkiye saati ile saat 17.00 Seçmen Kütüğünün Kesinleşme Tarihi: 20 Temmuz 2014 Pazar günü

NEREDE OY KULLANACAĞIM?

- Oy verme süresi 2, 3, 4 gün olan ülkelerde bulunan seçmenler; 21 Temmuz 2014 saat 8:00 ile 25 Temmuz 2014 saat 17:00 arasında www.ysk.gov.tr internet adresinden oy kullanmak istedikleri günü, saat aralığını ve sandığını belirleyebileceklerdir.

- Oy verme gününü belirlemeyen seçmenlerin oy verecekleri gün, saat aralığı ve sandığı Sistem tarafından otomatik olarak belirlenecektir. Bu seçmenler oy verecekleri günü, saat aralığını ve sandık bilgisini 26 Temmuz 2014 tarihinden itibaren "Nerede Oy Kullanacağım" bölümünden sorgulayabileceklerdir.

NEREDE OY KULLANACAKSIN / TIKLA ÖĞREN

- Bulundukları ülkede oy kullanmayan seçmenler Yüksek Seçim Kurulunca belirlenen gümrük kapılarında 26 Temmuz - 10 Ağustos 2014tarihleri arasında oy kullanılabilecektir. NOT: Yurt dışında oy kullanma saatleri mahalli saat ile 08.00 – 17.00 arasıdır. Kaydımı bulamadım, nereye başvurmalıyım? Seçmen niteliğine sahip ve yerleşim yeri yurt dışı olmasına rağmen,

- Yurt dışı seçmen kütüğünde ismi bulunmayanlar, - Kayıtlarında düzeltme yapmak isteyenler veya - Yerleşim yeri değişikliği yapmak isteyen seçmenler; 29 Haziran 2014 tarihine kadar a) Yurt dışında, dış temsilciliklere, dış temsilcilik bulunmaması halinde "Adres Beyan Formu" (Form B) doldurarak ve ekine nüfus cüzdan fotokopisini eklemek suretiyle kayıtlı oldukları yerin nüfus müdürlüğüne posta (iadeli taahhütlü veya kargo) ile göndererek,

b) Yurt içinde ise, yurt içi adresinin bağlı bulunduğu nüfus müdürlüğüne giderek Adres Beyan Formu (Form B) doldurarak ve pasaportunu ibraz ederek veya,

c) E-devlet kapısından (www.turkiye.gov.tr) veya www.nvi.gov.tr web sayfasından e-imza ile başvuruda bulunmalıdırlar.

29 HAZİRAN - 9 TEMMUZ 2014 TARİHLERİ ARASINDA

a) Dış temsilcilikler aracılığıyla Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulu Başkanlığına başvurmalıdır . Düzenlenecek Adres Beyan Formunu (Form B), Temsilciliklerce uygunluk görüşü açıklamalar kısmına eklendikten sonra tarayarak, yurtdisi.secmen@ysk.gov.tr e-posta adresine gönderir ve gönderdiği e-postanın teslim ve okundu bilgisini ister.

b) Dış temsilcilikler, kendi görev çevresi dışında yerleşim yeri beyan eden seçmenlerin düzenleyecekleri Adres Beyan Formu (Form B) hakkında da yukarıdaki hükümler çerçevesinde işlem yapar.

c) Yerleşim yeri yurt dışında olup da, askı süresi içinde herhangi bir nedenle yurt içinde bulunanların , Adres Beyan Formunu (Form B) Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulu Başkanlığına doğrudan vermeleri ya da ilçe seçim kurulları aracılığıyla iletmeleri halinde kayıtları yapılır.

d) Askerlikten terhis olmasına ya da asteğmenliğe nasbedilmesine rağmen ilân edilen yurt dışı seçmen kütüğünde kaydı bulunmayanların, terhis belgesi veya askerlik şubesince verilen belge veya görev belgeleri ile dış temsilciliklere veya Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulu Başkanlığına doğrudan ya da ilçe seçim kurulları aracılığıyla başvurmaları üzerine kayıtları yapılır.

e) Kesinleşmiş mahkeme kararıyla kısıtlı olup da, kısıtlılık hali sona erenler ile 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 408. maddesinde belirtilen ve ayırt etme gücü olan ilgilinin yaşlılığı, engelliliği, deneyimsizliği veya ağır hastalığı sebebiyle işlerini gerektiği gibi yönetememesi sebeplerine bağlı olarak kendi istekleri üzerine verilen kısıtlama kararı kesinleşenler, kararı veren mahkemeden alacakları onaylı karar örneği ile dış temsilcilikler aracılığıyla veya Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulu Başkanlığına doğrudan ya da ilçe seçim kurulları aracılığıyla başvurulması üzerine kayıtları yapılır.

f) 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 407. maddesinde belirtilen "Bir yıl veya daha uzun süreli özgürlüğü bağlayıcı bir cezaya mahkum olan her ergin kısıtlanır." hükmü uyarınca kısıtlanan hükümlünün kısıtlılık hali 4721 sayılı Kanun'un 471'inci maddesindeki, "Özgürlüğü bağlayıcı cezaya mahkumiyet sebebiyle kısıtlı bulunan kişi üzerindeki vesayet, hapis halinin sona ermesiyle kendiliğinden ortadan kalkar." hükmü gereğince hapis hali sona ermekle kısıtlılık hali sona eren, (Tahliyesine ilişkin Cumhuriyet başsavcılığından alacağı belgenin, ibrazı gereklidir.)

g) Yukarıdaki fıkralar uyarınca Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulu Başkanlığına yapılan başvurular hakkında verilen kararını, gereği için Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğüne gönderilir.

h) Yurt dışı seçmen kütüğüne kayıt veya değişiklik için posta ile yapılan müracaatlar dikkate alınmayacaktır.

SANDIK KURULACAK ÜLKELER VE OY VERME SÜRELERİ

Aşağıda belirtilen ülkelerde oy kullanmak isteyen seçmenler, 21 Temmuz 2014 Pazartesi 08.00 ile 25 Temmuz 2014 Cuma günü saat 17.00 (Türkiye saati ile) arasında Yüksek Seçim Kurulu internet sayfasında (www.ysk.gov.tr), "SEÇSİS Oy Verme Günü Belirleme Sisteminden (Randevu)" 1.tur ve 2. tur oy kullanma tarihlerini belirleyebilecek, hangi sandıkta oy kullanacağını anında öğrenebilecektir.

Randevu almayan seçmenlerin oy verecekleri gün, saat aralığı ve sandık numarası Yüksek Seçim Kurulunca otomatik belirlenecektir. Randevu almayan seçmenler, hangi sandıkta oy kullanacağını 26 Temmuz 2014 tarihinden itibaren www.ysk.gov.tr internet adresinden öğrenebilecektir. Oy kullanma süresi 1 gün olan ülkelerde seçmenlerin randevu almasına gerek yoktur. Bu ülkelerde oy kullanacak seçmenlerin oy kullanacakları saat aralığı ve sandık numarası Yüksek Seçim Kurulunca otomatik belirlenecektir. Seçmenler, hangi saat aralığında ve sandıkta oy kullanacağını 26 Temmuz 2014 tarihinden itibaren www.ysk.gov.tr internet adresinden öğrenebilecektir.

OYUMU NASIL KULLANACAĞIM?

a) Seçmenlerin, belirlenen gün ve saat aralığında oylarını kullanmaları gerekmektedir, ancak bu saat aralığı dışında gelenler, aynı gün içinde sıraya girmek koşuluyla oylarını kullanabileceklerdir.

b) Oy verme bitiş saati itibariyle (17.00) sandık başında oylarını vermek üzere bekleyen seçmenler varsa, sandık kurulu başkanı bunları saydıktan ve kimliklerini aldıktan sonra sıra ile sadece bu seçmenlere oylarını kullandıracak, saat 17.00'den sonra gelen seçmene ise oy kullandırılmayacaktır. (298/89, 96),

c) Belirlenen oy verme gününde oyunu kullanmayan seçmenler, sadece gümrük kapılarında kurulan sandıklarda oylarını kullanabileceklerdir.

OY VERME İŞLEMİ ADIMLARI

a) Kimlik Tespiti; - Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasını taşıyan nüfus cüzdanı veya pasaport ile kimlik tespiti yapılır . - Seçmenin nüfus cüzdanında veya pasaportunda, Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası yer almıyorsa numaranın yer aldığı ek bir kimlik belgesinin veya temsilcilikçe verilmiş seçmeni tanıtacak nitelikte Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasını taşıyan nüfus kayıt örneğinin ibrazı gereklidir. - Bu şekilde kimliğini ispata yarayan belge ibraz edemeyen seçmene oy kullandırmaz. NOT:Seçmenin bulunduğu ülke makamlarınca düzenlenmiş kimlik belgeleri kimliğin tespitinde geçerli kabul edilmez.

b) Komisyon başkanı, - SEÇSİS'te SEC_005_B "Yurt Dışı Seçmen Sorgulama ve Oy Kullandı Bilgi Girişi" ekranı üzerinden seçmenin Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasını girerek Yurt Dışı Seçmen Kütüğüne kayıtlı olup olmadığı, kayıtlı ise oy kullanıp kullanmadığı sorgular,

- Seçmen Kütüğünde kaydı bulunmayan veya "Oy Kullandı" bilgisi işaretli bulunan vatandaşlara oy kullandırmaz.

- Sorgulama sonucu, Seçmen Kütüğüne kayıtlı olup ve "Oy Kullandı" bilgisi işaretli olmayan seçmene ait Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası, adı, soyadı, baba adı, doğum tarihi bilgilerini Örnek: 500 sayılı sandık seçmen listesine yazdırır.

AYRICA;

- Kanuna uygun biçimde hazırlanmış İlçe Seçim Kurulu ve sandık kurulu mührünü taşıyan oy zarfını,

- Hiçbir tarafında herhangi bir işaret bulunmayan arkası sandık kurulu mührü ile mühürlenmiş birleşik oy pusulasını, Kurul üyelerine, müşahitlere ve seçmene gösterdikten sonra "Tercih" veya "Evet" mührü ile birlikte seçmene vererek kendisine bu mührü birleşik oy pusulasında tercih ettiği kısmın üzerine, aday için ayrılan bölümden dışarı taşırmamak suretiyle basması ve birleşik oy pusulasını katlayıp sarı zarfa koyarak ağzını yapıştırmasını,

- Zarf içine birleşik oy pusulasından başka hiçbir şey koymamasını,

- Birleşik oy pusulasının herhangi bir yerine başkaca bir işaret koyması halinde oyunun geçersiz olacağını hatırlatır ve kapalı oy verme yerine girmesini söyler.

- Oyunu zarfa koyarak ve zarfı kapatarak oy sandığına atmak suretiyle oyunu kullanan seçmene çizelgede isminin bulunduğu yer imzalattırıldıktan sonra oy verme işleminin tamamlanmasını sağlar (298/94/C). Seçmen, imza atmasını bilmiyor veya herhangi bir engeli nedeniyle imza atacak durumda bulunmuyorsa, sol elinin baş parmağını basar. Sol elinin baş parmağı olmayanların hangi parmağını bastığı listenin imza bölümüne ayrıca yazılır. Hiç parmağı olmayan seçmenin durumu adının karşısına yazılıp başkan tarafından imzalanır (298/93).

SEÇMENE

- Birleşik oy pusulası verildikten sonra hata veya başka bir neden ileri sürülerek yeni bir birleşik oy pusulası verilemeyeceği,

- Cep telefonu, fotoğraf veya film makinesi gibi görüntü kaydedici veya haberleşme sağlayıcı cihazlarla kapalı oy verme yerine girmesinin yasak olduğu ve cezasının bulunduğu,

- Bu tür cihazlar varsa oy verme işlemi bittikten sonra iade edilmek üzere bırakması gerektiği de hatırlatılır (298/92). Engellilerin oy kullanması Görme engelliler, felçliler, elleri eksik olanlar veya bu gibi bedeni engelleri açıkça belli olan seçmenler, o sırada sandık alanında bulunan ve seçmen olan akrabalarından birinin, akrabası yoksa diğer herhangi bir seçmenin yardımı ile oylarını kullanabilirler. Bir seçmen, birden fazla engelliye yardım edemez (298/93). Sandık kurulu başkan veya üyeleri, engelli seçmenlere yardım etmek amacıyla oy verme kabinine giremez, oy kullanma sırasında yardım edemez.

OKUMA-YAZMA BİLMEYENLERİN OY KULLANMASI

Okuma - yazma bilmeyen seçmenlere, oylarını kullanmaları konusunda başkaları tarafından sandık alanında yardım edilmez. Okuma - yazma bilmeyen seçmen, sorduğu ve istediği takdirde kurul başkanı, birleşik oy pusulası üzerinde isimleri yazılı, resimleri bulunanların hangisinin kime ait olduğunu ve nasıl oy verileceğini anlatır. Sandık kurulu başkan veya üyeleri, okuma - yazma bilmeyen seçmenlere yardım etmek amacıyla oy verme kabinine giremez, oy kullanma sırasında yardım edemez.