Paris'ten İstanbul'a yolcu kalmasın: Şark Ekspresi
Özel İçerik

Fransız demiryolu işletmesi Vagon-Li  Şirketi’ne ait olan Şark Ekspresi, 4 Ekim 1883 yılında Paris’ten ilk seferine çıktı. Dönemin sultanı Abdülhamid ile röportaj yapmak için Avrupa'dan pek çok gazetecinin İstanbul'a geldiği bu ilk sefere, Osmanlı Devleti'nden memur ve diplomatlar da katıldı. 94 yıl boyunca seferlerini sürdüren Orient Ekspress, dünya tarihinde yer eden pekçok olaya tanıklık etti.

BAŞTA YOLCU DEĞİL, EŞYA TAŞIDI

Şark Ekspresi sadece lüks yolcu treni değildi, çeşitli ticaret eşyalarını karşılıklı olarak İstanbul’a ve Paris’e taşıyordu. Tren ileri teknolojiye sahipti ve o zamanlar Avrupa'da var olan bütün taşıtlardan çok daha lükstü.

Paris'ten İstanbul'a yolcu kalmasın: Şark Ekspresi

Şark Ekspresi, yaylı arabayla 6-7 hafta sürecek bir yolu 60 saat gibi olağanüstü bir süreye indirmişti. Paris ve İstanbul arasındaki yolculuk birkaç gün sürdü. Yolcular arasındaki seçkin kişilerden biri de, The Times gazetesi muhabiri ile romancı ve seyyah Edmond About idi.

Nagelmackers'ın treni, Avrupa'nın en lüks otelinden farksız değildi. Ücretler olağanüstü derecede yüksekti çünkü tren bölümleri özeldi; yasadışı görevler için de bir fırsattı. Kısacası, tren büyük bir başarıydı.

Bulgar Kralı Ferdinand’dan tutun da, Hitler'den İsmet Paşa'ya, Fransız Cumhurbaşkanı Paul Dechanel, Belçika Kralı 2'inci Leopold bile bu trene bir bilet almıştı.

Paris'ten İstanbul'a yolcu kalmasın: Şark Ekspresi

TREN YOLUNA SARAY GİBİ OTELLER YAPILDI

Bu lüks tren, güzergâhı üzerindeki şehirlerde lüks otellerin açılmasına da vesile oldu. Nice de Riviera Palace, Kahire’de Gizeirah Palace bu adreslerden sadece birkaçı.

1895 yılından itibaren İstanbul’a gelen yolcular treni işleten Vagon-Li Şirketi’nin satın aldığı Pera Palas’ta kalmaya başladılar. Giderek İstanbul sosyetesinin de uğrak yerine dönüşen Pera Palas, Orient Express’in konforunu şehirde de sürdürdü.

Paris'ten İstanbul'a yolcu kalmasın: Şark Ekspresi

YÜKSEK STANDARTLARIYLA YILLARCA ELİT İSİMLERİ AĞIRLADI

1883 yılında bir Fransız demiryolu şirketi tarafından açılan Orient Express kısa sürede bir efsane haline geldi. Başlangıçta Konstantinopolis (İstanbul) Sirkeci tren istasyonu Münih, Viyana ve Sofya yoluyla Paris'e seyahat ediliyordu.

Şark Ekspresi, 19. yüzyılın sonlarında seyahat tarihindeki en lüks, uzun mesafeli tren yolculuğuydu. Aristokratlar, zengin ve ünlüler Orient Express'te düzenli olarak seyahat etti. Gurme şefler, avizeler, tam donanımlı banyolar, devlet salonları ve yemek odaları trenin yüksek bir standartlarıydı.

Paris'ten İstanbul'a yolcu kalmasın: Şark Ekspresi

'TRENLERİN KRALI'

“Trenlerin kralı ve kralların treni” diye anılıyor Orient Express. Bu trende perdeler ipekten, kadehler kristal, sofralar gümüşten. Hem Avrupa’yı transit geçen ilk tren hem de Avrupa tarihinin ilk lüks treninden söz ediyorum.

Orijinal adına minik bir ekleme yapılmış 1905’te açılan Simplon Tüneli’nin ismiyle “Simplon Orient Express” olarak anılmaya başladı.

Paris'ten İstanbul'a yolcu kalmasın: Şark Ekspresi

BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞINDA SEFERLER DURDU

4 yıl süren (1914-1918) Birinci Dünya Savaşı sırasında Doğu Ekspres'i seferleri yapılamadı. Uygulanan kısıtlamalar, tren seferlerini sekteye uğratıyordu. Tren savaş sırasında istasyonda kaldı.

Dünya Savaşı sonrası Doğu Ekspresi’nin vagonlarından biri Fransa’da Compiegne Ormanı’na çekildi. Bu vagonda, Birinci Dünya Savaşı’nı bitiren ateşkes antlaşması, 11 Kasım 1918’de, Alman temsilciler ile Fransız ve İngiliz delegasyonları arasında Doğu Ekspresi’nin 2419 numaralı vagonunda imzalandı.

Paris'ten İstanbul'a yolcu kalmasın: Şark Ekspresi

YENİLEN DEVLETLERİN DURAKLARINDAN GEÇMİYORDU

Birinci Dünya Savaşı’nda raylardan uzak kalan Şark Ekspresi 1919’da yeniden seferlerine başladı. Bu seger Şark Ekspresi yeni sefer güzergâhından Birinci Dünya Savaşı'nın mağlupları olan Almanya ve Avusturya'nın istasyonları çıkarıldı.

Bu tarihten sonra Şark Ekspresi, Paris, Lozan, Milano ve Venedik üzerinden 58 saatte İstanbul'a ulaşmaya başladı.

Paris'ten İstanbul'a yolcu kalmasın: Şark Ekspresi

İSTANBUL'A SON SEFERİNİ YAPTI

İkinci Dünya Savaşından sonra soğuk savaş sebebiyle çeşitli kısıtlamalarla karşı karşıya kalan ve gittikçe önemini kaybeden Doğu Ekspresi İstanbul’a son seferini 27 Mayıs 1977 tarihinde gerçekleştirdi. Düzenlenen kutlama ve eğlence içerisinde son seferini tamamlayan Orient Express, lüks tren yolculuğunun simgesi olarak hatıralarda yaşamaya devam etti.

2007’de ise rotası Strazburg-Viyana olarak kısaltıldı. Tren bu hattaki son seferini de Aralık 2009’da gerçekleştirdi.

Paris'ten İstanbul'a yolcu kalmasın: Şark Ekspresi

NOSTALJİ SEFERİNE ÜNLÜ YAĞDI

Doğu Ekspresi'nin 100'üncü yıl seferine, 1983 yılında, dünyanın değişik ülkelerinden gelen 100 kadar ünlü katıldı. Anıları taze tutmak için 1998’den itibaren her yıl eylül ayında yola çıkıp İstanbul Sirkeci Garı'na uğramaya devam etti.

Paris'ten İstanbul'a yolcu kalmasın: Şark Ekspresi

ORİENT İLE SEYAHAT 8 BİN EURODAN BAŞLIYOR

Dünyanın en ünlü ve prestijli turlarından olan Orient Ekspres 1883 yılından bu yana devam ediyor. Orient Ekspres zaman zaman ara verdiği seferlerine son yıllarda yılda bir iki kez önemli turistik destinasyon olarak devam etmekte. Fiyatları oldukça tuzlu olan bu treni yıl içinde yakalayıp bir bilet sahibi olmak için güzel paralar kazanman gerektiği bir gerçek. Göreceğin lüks muameleden şüphen olmasın.

Dünyaca ünlü İngiliz yazar Agatha Christie'nin "Doğu Ekspresinde Cinayet" gibi birçok romanına konu olan Orient Ekspres'te seyahat eden turistler bugün 8 bin euro ve üzeri rakamlar ödüyor.