Prof. Dr. Nüket Güz'den tercih yapacak öğrencilere tavsiyeler

Beykoz Üniversitesi Sanat ve Tasarım Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Nüket Güz geride kalan üniversite sınavlarının ardından hangi okulu ve mesleği seçecekleri konusunda kafaları karışan öğrencilere önemli tavsiyelerde bulundu.

Hayatlarının en kritik dönemeçlerinden birini dönmek üzere oldukları konusunda gençleri uyaran 40 yıllık tecrübeli eğitimci Prof. Dr. Nüket Güz “Doğru mesleği seçebilmek en az doğru eşi seçebilmek kadar önemlidir. Seçtiğimiz meslek bizi biz yapan en önemli özelliklerinden biridir. Doğru mesleği seçebilmek için öncelikle kendimizi bulmamız yani bizim biz olmamız gerekir.” dedi ve tercih yapmadan önce için dikkat edilmesi gereken başlıkları şöyle sıraladı.

"ZAYIF VE GÜÇLÜ YANLARINIZDAN EMİN OLUN"

İnsanların sabırlı olmak, heyecanlılık, soğukkanlılık, titizlik, hızlı reaksiyon göstermek, seyahati sevmek, düzgün konuşmak, yöneticilikten hoşlanmak, güçlü hayal gücü gibi temel kişilik özellikleri vardır. Bütün meslekler yapısına göre kişinin sahip olduğu özelliklerden her birine ayrı ayrı ihtiyaç duyar.

Kişilik özellikleriniz seçtiğiniz mesleğe uygun olmalıdır. Mesela inşaat mühendisi olmak isteyen birinin yükseklikten, doktor olmak isteyen bir kişinin ise kandan veya ölümden korkmaması gerekir. Pazarlamacı olmak isteyen birinin ikna yeteneği güçlü olmalı, öğretmen olmak isteyen ise öğretmeyi sevmeli, şefkatli ve sabırlı olmalıdır.

"BEŞ PARMAĞINIZIN BEŞİ BİR DEĞİL AMA HEPSİ GEREKLİ"

Beş parmağının beşinin bir özellikte olmadığına dikkat çeken Beykoz Üniversitesi Sanat ve Tasarım Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Nüket Güz her öğrencinin birbirinden farklı yeteneklere sahip olduğuna dikkat çekerek; “Beş parmağınızın beşi de bir değil ama hepsi gerekli. Önemli olan kendi yeteneklerimize uygun olan doğru meslekleri seçebilmek. Eğer yeteneklerinize uygun meslekleri seçerseniz hayatınız boyunca hem sevdiğiniz işleri yapmış, hem de para kazanmış, hem de mutlu ve başarılı olabilirsiniz.” dedi.

"YETENEKLERİNİZİ TESPİT EDİN"

Hangi alanda başarılı olacağımızı belirleyen en önemli ölçütlerden biri sahip olduğumuz yeteneklerdir. Yeteneklerine uygun meslek seçmeyen birinin başarılı olması beklenemez. Yeteneklere uygun meslek seçmemenin yanında yeteneklerinizin altında bir meslek seçerseniz o meslek de sizi mutlu etmeyecektir.

Yetenekli olduğumuz alanları belirlemeli ve bunlardan emin olmalıyız. Yetenek mesleki başarı için gereklidir. Kendimize neleri yapmaktan hoşlanırım, hangi derslerde başarılıyım gibi soruları sorarak yetenekli olduğumuz alanları belirleyebiliriz. Müzik ya da güzel sanatlar arasında başarılıysak müzisyen veya sanatçı olmayı seçebiliriz. Ya da matematik problemlerini çözmekten hoşlanıyorsak, mühendis olmayı düşünebiliriz.

Kişilik özelliklerimiz seçtiğimiz mesleğe kişilik özelliklerimiz uygun mu? İnsanları etkileyemeyen ikna edemeyen bir pazarlamacı, avukat gibi mesleklerde başarılı olamaz. Belirli fiziksel özellikleri taşıyanlar askeri meslekleri seçebilirler.

Sizi duygusal yönden tatmin edecek, mutlu olacağınız mesleği seçin. Mesleğin çalışma ortamı, size uygun olup olmadığına karar verin. Seçilen mesleğin eğitim gerekliklerini belirleyin ve seçilen mesleğin iş olanakları ve mesleğin geleceği olup olmadığını araştırın.

"MESLEĞİN GETİRDİĞİ GELİRİ VE KARİYER OLANAKLARINI ARAŞTIRIN"

Mesleği seçerken, kişisel özelliklere uymayan, yakınlarının istediği meslekleri seçmemek gerekir. Sadece maddi getirisine bakarak, kişinin kendi kişisel özelliklerine uymayan mesleklerden uzak durması ve yüksek puan alması sebebiyle, yapmaktan hoşlanmayacağı mesleği de sırf bunun için tercih etmemelidir.

"İLGİ ALANLARINIZI İYİ ANALİZ EDİN"

İlgi alanlarınızın neler olduğunu kolayca tespit edebilirsiniz. İlgi alanlarınızı tespit etmek için şu soruları kendinize sormalısınız. Ben nelerden hoşlanıyorum, ne tür işlerden fazla gayret sarf etmeden başarılıyım? Çevrenize göre beni başarılı kılan ve farklı kılan ve insanlar tarafından aranmanızı sağlayan işler nelerdir? Ders içi ve ders dışında hangi konularla uğraşmayı seviyorsunuz?

Yeteneğiniz olmasına rağmen hoşlanmadığınız meslekler bulunabileceğini de göz ardı etmeyin. İlgi alanlarınız mesleki alanlarda başarının en önemli nedenlerindendir.

"ARAŞTIRMA YAPIN, ÖNCEDEN BİLGİ EDİNİN"

Meslekler ve bu mesleği edineceğiniz okullar hakkında araştırma yapın, bu konu ile okulunuzdaki rehber öğretmenlere danışın.

Üniversite gezileri ve meslek tanıtım seminerlerine katılın. Çeşitli meslek sahipleri ile görüşün. Bu mesleklerin icra edildiği kurum ve iş yerlerine giderek gözlem yapın ve meslek sahiplerinden bilgi alın. Medya ve internetten faydalanarak buralarda yayınlanan üniversiteleri tanıtıcı programları takip edin. Radyo televizyon ve gazetelerin-dergilerin eğitim köşelerini, meslekleri tanıtıcı yayınları okuyun. Kesinlikle seçmeyi düşündüğünüz bölümlerin ders programlarını titiz bir şekilde inceleyin. Burada sizden önce öğrenim görmüş mezun, öğrenci ve öğretim üyeleri ile görüşmeler yapın.

"AYAĞINIZI VURAN BİR AYAKKABI İLE UZUN YOLLAR AŞAMAZSINIZ"

Prof. Dr. Nüket Güz “Eğer sizin yetenek ve kişiliğinize uygun bir işe değil de sevmediğiniz bir işe girerseniz. 30 yıl boyunca emekli olana kadar sevmediğiniz bir iş yerine giderek, sevmediğiniz bir işi yapmak zorunda kalırsınız. Unutmayın ayağınızı sıkan bir ayakkabı ile uzun yolları yürümek ve engelleri aşmak mümkün değildir.” şeklinde konuştu.

Güz; Mesleklerin size uygun olup olmadığını belirleyebilmek için o mesleği yürütürken içinde bulunduğunuz çalışma ortamı, eğitim süresi ve maliyeti, iş bulma olanakları, mesleğin gelişen teknoloji ile uyumlu olup olmadığı ve geleceğinin durumu, mesleğin fiziksel ve psikolojik özellikleri ve meslekteki kariyer yapma imkanları önemli olduğuna da dikkat çekti.

"SINIF BAŞKANI OLMAYA ÇEKİNMEYİN"

Prof. Dr. Nüket Güz, günümüzde hemen hemen hepimizin içinde lider olabilme isteği taşıdığını ancak birçok insanın sorumluluk almaya çekindiği için silinip gittiğine dikkat çekti. Herkes yaptığı işte lider olmak ister, ama insanlar bir nedenden ötürü kendine güvenemez ve ön plana çıkmaya çekinir. Lider olabilmenin yolu kendimizi tanımak yetenek ve zayıf yanlarımızı bilmekten geçer. Eğer kendimizi iyi tanırsak dezavantajmış gibi görünen şeyleri avantaja çevirmek mümkündür. Parmak kaldırmaya, fikirlerimizi beyan etmeye ve ilgili kişiler ile iletişim kurmaya çekinmemeliyiz. İlkokuldan beri bir defa bile sınıf başkanlığı yapmamış öğrenciler var. Üniversitedeyken aynı hataları tekrarlamamalı, sosyal çalışmalara katılmalı, etkinliklerde yer almalı ve lider olmaktan korkmamalı. Bunun temeli ise öncelikle kendimizle iletişim kurmaktan geçmektedir. Kendini ikna edemeyen ve kendine inanmayan biri hiç kimseyi ikna edemez diyen Prof. Güz kendimizi ikna edebilmenin en iyi yolu ise kendimizi tanımaktan geçtiğini söyledi.

Okul seçerken nelere dikkat etmeli?

Kolay ulaşılabilir bir lokasyonda mı?

Okulun şehrin içindeki konumu, şehre uzaklığı veya merkezi konumda olması ve ulaşım olanakları iyi araştırılmalıdır.

Çift anadal yapma imkanı veriyor mu?

Birçok okul aynı bölüm veya fakülte içinden fark dersleri vererek çift anadal yapma veya yandal yapma imkanı da vermektedir. Bu durum öğrenciye mezun olduktan sonra meslek seçebilme konusunda ikinci bir diploma ve yetenek sunmaktadır. Bu nedenle kayıt yaptırırken bu imkanların olup olmadığı kesinlikle sorulup öğrenilmelidir.

Farklı yabancı dil eğitimleri veriyor mu?

Küreselleşen iş dünyasında ikinci bir yabancı dil bilmenin önemi yadsınamaz. Bu nedenle okullarda ikinci hatta üçüncü bir yabancı dil öğretme imkanlarının olup olmadığını araştırın.

Uygulamalı mesleki eğitim veriyor mu?

Artık dersleri dersliklerde öğrenmek iş dünyasında başarılı olmak için yeterli değildir. Okulların iş dünyası ile koordineli olup olmadığına dikkat etmek gerekiyor. Seçeceğiniz okul sektör ile sıkı bağlara sahip mi, eğitiminiz devam ederken gerçek iş dünyası ile bağınızın olup olmayacağını iyice araştırın.

Görkemli binalar ve kampüsler sizi aldatmasın

Eğitim görkemli binalar değil uzman akademisyenler vermektedir. Bu nedenle bir üniversitenin akademik kadrosu ne kadar güçlü ve donanımlı olursa öğrencileri de o kadar fazla uzmanlaşabilir. Tercih etmeyi düşündüğünüz üniversitenin akademik kadrosundaki akademisyenler profesörlerin dağılımına bakmanız, bu anlamda size fikir verebileceği gibi akademik başarınızı da şansa bırakmamanızı sağlar.

Burs ve iş bulma konusunda katkı sağlıyor mu?

İyi üniversiteler öğrencilerin başarılarını ve güçlü yanlarını desteklemelidir. Bu da ancak teşvikler ile mümkündür. Bu nedenle seçtiğiniz üniversitenin burs imkânlarını araştırmanız mezun olan öğrenciler ile görüşüp bu konuda bilgi almanız doğru olacaktır. Ayrıca kayıt kaptırırken de bu burs imkanlarının neler olduğu konusunda bilgi isteyebilirsiniz.

Bütün bunları yaparken kendimize hangi soruları sormalıyız?

Benim güçlü yanlarım ne?

İşlerinde zirveye ulaşmış insanların hemen hemen hepsi güçlü yanlarının neler olduğunu keşfetmiş ve bunları harekete geçirerek mesleklerinde kullanabilmiş insanlardır. Meslek seçerken güçlü yanların keşfedilmesi kadar zayıf yanların tespiti de önemlidir. Güçlü yanları meslek seçiminde kullanabileceğimiz gibi zayıf yanlarımızı da keşfedip kuvvetlendirmek için nelerin yapılması gerektiğini anlamamız gerekmektedir. Bu zamana kadar sevdiğiniz ve başarılı olduğunuz dersleriniz size güçlü yanlarınız hakkında fikir verebileceği gibi dostlarınız rehber öğretmenleriniz, aileniz emin olmanız konusunda size bilgi verecektir.

Beni neler heyecanlandırır?

Güçlü yanlarından emin olan öğrenci daha sonra kendisine: “Ben neyi yapmaktan heyecan duyuyorum?” sorusunu yöneltmelidir. Meslekte başarılı olmanın birinci kuralı yaptığınız işi sevmenizdir. Sevdiğiniz ve yapmaktan hoşlandığınız etkinliklerin bir listesini çıkarın. Bunu meslekler ile karşılaştırın ve mesleğinizi ona göre seçin. Her etkinliğin mesleki bir karşılığı illa ki vardır. Önemli olan onu bulmak ve doğru mesleği seçebilmektir.

Bu meslek ile benim topluma nasıl katkım olur?

Meslek seçerken öncelik sadece maddi kazanç sağlamak değil o meslek ile topluma katkı yapmanın da göz önüne alınması önemlidir. Sadece para kazanmak için avukat olan biri ile avukatlık mesleği ile insanlara yardım edip adaleti sağlamayı amaçlayan birinin mesleki başarısı birbirinden farklı olacaktır.

Yine aynı durum sırf para kazanmak için doktor olan biri ile insanlığa yardım etmek hastalıkların çaresini bulmak isteyen birisinin meslekteki başarısı için de geçerlidir. Seçtiğiniz mesleği toplumsal katkı alanı olarak görenler mesleklerinden daha çok haz alıyor. Mutlu bir meslek hayatı için toplumsal katkıdan haz almak oldukça önemlidir.