Ursula’nın, Boşa Geçirecek Vakit Yok kitabını hemen okunacaklar listesine almıştım. Okumaya başladığımda bölümlere ayrılmış kitabın ilk bölümü “Boş Vakitlerinizde” çok ilgimi çekti. Ursula’nın yaşamından tecrübeler, hepimizin işine yarayacak hiç şüphesiz. Ben şimdi naçizane sizinle bu ilk bölümden kesitler ve yaşamın ta kendisini paylaşmak istiyorum. Zira bu yazı hiçbir şey öğretmese, başka bir bakış açısı kazandıracak bize.
Gördüğümü, hatta ondan başkasını görmeniz ve bambaşka hissetmeniz dileğimle...
BOŞ VAKİTLERİNİZDE
Ekim 2010’da Ursula’ya, Harvard Üniversitesi 1951 mezunlarının 60. yıl buluşması vesilesiyle bir anket geliyor. Bu anketi doldurması gereken kimselerin hemen hepsi seksenlerinde ya da olmak üzere! 60 yıllık bir yaşamın tecrübelerini sunacak anketin 18. sorusu ise şu: “Boş vakitlerinizde neler yaparsınız? (Uygun olanları işaretleyin)” Ursula, bu soruyu, “şevkimi asıl kıran soru” diye niteliyor.
Yirmi yedi uğraş içinde, “Golf” ile başlayan listede, yedinci sırada “Yaratıcı aktiviteler (resim yapmak, yazı yazmak, fotoğraf çekmek, vs.) bulunuyor. Buraya kadar her bir detayı okuyan ve üzerine kısa kısa düşünen Ursula, bu soru ve özellikle bu şıktan sonra, okumayı bırakıp uzun bir düşünceye dalıyor…
BOŞ VAKİT ÜZERİNE
Ursula’nın buradaki anahtar sözcüğü “boş vakit”. Ne anlama geliyor, üzerine oldukça düşünmüş sonra da ilk aklına düşen şu oluyor:
“Çalışan bir insan – süpermarket kasiyeri, avukat, karayolları görevlisi, ev hanımı, çellist, bilgisayar tamircisi, öğretmen, garson – için boş vakit, iş yerinizde geçirmediğiniz ya da hayatı sürdürürken yaptığınız diğer işlere, yemek yapmaya, etrafı temiz tutmaya, arabayı tamir ettirmeye, çocukları okula götürmeye harcamadığınız vakittir. Hayatın dört bir yandan kuşattığı insanlar için boş vakit, aslında özgür olduğunuz vakittir ve hal böyle olunca da kıymete biner.”
Peki ya seksenlerindeki insanlar…
URSULA’NIN MESLEĞİ, BİR BAŞKASININ YARATICI AKTİVİTESİ Mİ
Ursula soruyor: Emekli insanların boş vakitlerinden başka neyi var?
Ursula’nın nihayetinde emekli olacağı bir işi yok. Eskiden olduğu kadar yoğun olmasa da, hala çalışıyor nihayetinde bu anketin başında sorulara vereceği cevaplara kafa yorarken. Onu şu noktada düşündüren her zaman çalışan, üreten bir kadın olmasına karşın, onun mesleği Harvard’ın soru hazırlayanlarına göre “yaratıcı aktivite” başlığı altında kategorize edilen bir hobi. Diğer bir deyişle, boş vaktinizi değerlendirmek için düşüneceğiniz bir eylem…
Aslında sorunun düşündürecekleri onun için çok açık: Sahip olduğunuz tüm vakitler boşken, özgürken, bu vakitlerde ne yaparsınız?
BENİM TÜM ZAMANLARIM DOLU
Ursula, boş vaktin zıttının “meşgul vakit” olacağını düşünüyor. “Boş Vakitlerinizde” bölümü biterken kendisine son bir değerlendirme yaptığında ise, kendi durumunda boş vaktin bir karşılığının olmadığına karar veriyor. “Çünkü benim tüm zamanlarım dolu” diyor, “Tüm vaktim yaşamakla geçiyor.”
Bu değerlendirmede şöyle etkileyici bir düşüncesi daha var Ursula’nın: “Ben serbestim, boşum; ama zamanım değil.” Çünkü o, zamanını uykuyla, gündüz düşleriyle, iş yapmakla, dostlarına ve ailesine e-posta yazmakla, düşünmekle, unutmakla, nakış işlemekle, yemek pişirip mideye indirmekle, mutfağı toplamakla, Vergilius’u tefsir etmekle, arkadaşlarıyla buluşmakla, kocasıyla sohbet etmekle, mutfak alışverişine çıkmakla, yürüyebiliyorsa yürümekle, seyahat ediyorsa seyahat etmekle, kimi zaman Vipassana meditasyonu yapmakla, bazen film izlemekle, yapabildiğinde Sekiz Kıymetli Çin Egzersizini yapmakla, Krazy Kat karikatürüyle ve kedisiyle doldurduğunu dile getirebiliyor. Tüm bunların boş zaman olma ihtimalini düşünemiyor bile. Sürekli sorgusunda soruyor: Harvard’ın aklından neler geçiyor?
Sahi, Harvard’ın aklından neler geçiyor. Ursula’nın cümlelerini okudukça düşündüm ki, bu anketi gönderdiği tek sanatçı o değildir, değil mi?
Başka bir bakış açısı kazanacağımızı düşündüğüm bu yazıya Ursula’nın bölüm sonunda imrendiğim şu cümlesiyle son vermek istiyorum:
“Gelecek hafta seksen bir yaşına giriyorum. Boşa geçirecek vaktıim yok.”
Derinliğini hissediyorsunuz, değil mi?
Boşa Geçirecek Vakit Yok
Ursula K. Le Guin
Çev.: Damla Göl
Hep Kitap
S.: 216
Kitabı satın almak için tıklayınız: D&R
*
Instagram: biyografivekitap
Daha Fazla Yorum Yükle
0 Yorum Yapılmış