V-Label Türkiye Koordinatörü Ebru Arıman, sizin için soruları yanıtladı:
V-Label Standardizasyonu nedir?
V-Label, tüketici tercihlerine paralel olarak vejetaryen-vegan ürünlerin, ambalaj üzerindeki karmaşık kod ve içeriklerden bağımsız, kolay anlaşılır ve denetimli güvenilirliği sağlanmış tek tip etiketle, uygunluğunu tescil etmek amacıyla Avrupa Vejetaryenler Birliği(EVU) tarafından geliştirilmiş lisanslı bir semboldür. V-logo İtalyan sanatçı Prof Bruno Nascimben (Castenaso) tarafından 1985 yılında Cervia’da EVU (Avrupa Vejetaryenler Birliği) Kongresinde sunularak kabul edilmiştir. Ve o tarihten itibaren birlik tarafından tescilli olarak kullanılmaktadır. Logo, sarı zemin üzerine yeşil yapraklı V harfinden oluşmaktadır. 678553 ve 678553A tescil numarasıyla tüm yasal hakları V-Label GmbH tarafından dünya genelinde korunmaktadır.
Ürünlerin vejetaryen ya da veganlara uygun olup olmadığı içerik bilgisinden anlaşılmıyor mu, böyle bir sembole neden gerek duyuluyor?
Ürün etiketleri üzerindeki içerik bilgileri, kanunen beyanı zorunlu bilgiler olmasına rağmen üreticilerin beyanının her zaman içerik bilgilerine paralellik göstermediğini görüyoruz. Bir ürünün mamul haline gelmesi esnasında kullanılan tüm içeriklerin azalan miktara doğru açık ve anlaşılır biçimde sırayla belirtilmesi gerekmektedir. Ancak kimi durumlarda beyanın aksine bir içeriğe rastlanabildiği gibi, kimi durumda da içeriğin menşei belli olmamaktadır. Örneğin gıda renklendiricileri bitkisel menşeili olabildiği gibi, karmin gibi hayvansal kökenli de olabilmektedirler. Karmin, Cochineal isimli bir böceğin ezilerek toz ya da sıvı hale getirilmesi suretiyle gıda endüstrisinde oldukça yaygın olarak kullanılan ve gıdaya kırmızı/pembe rengi veren hayvansal bir renklendiricidir. Konservelerden, salçalara, şekerlemelere, lokumlara, pastane ürünlerine, soslara kadar oldukça geniş bir kullanım alanı vardır.
Benzer şekilde ürün ambalajı üzerinde kullanılan ve tüketiciler için anlaşılır olmaktan oldukça uzak E kodu gibi birtakım teknik ifadeler de ürünün içeriğinin anlaşılabilmesini zorlaştırmaktadır. Örneğin E495 olarak gördüğünüz bir içeriğin ne olduğunu anlamak pek mümkün değilse de, bu içerik çoğunlukla hayvansal yağlardan elde edilir. Dolayısıyla ürün etiketleri çoğu durumda özellikle “özel beslenme biçimi olan tüketiciler için” yeterli ve anlaşılabilir olmaktan uzaktır. Ürünün hayvansal madde içermiyor olduğu, vegan/vejetaryenlere uygunluğu özel ifadelerle belirtilmelidir.
İsteyen üretici, ürünün vegan olduğunu iddia edip ambalaj üzerine yazıyla da “vegan” yazabilir. Bu tür keyfi beyanlara ve suistimallere karşı bir denetim mekanizması var mı?
Maalesef şu anda yok. Ürününüzün veganlara uygun olduğunu bir yazı veya rastgele bir sembolle de iddia edebilirsiniz ancak bu yalnızca sizin iddianız olmaktan öteye gitmez. Bu ürünün gerçekten vegan olup olmadığının analiz edilmesi/belgelenmesi ve denetlenmesi gerekiyor. Bu tür denetimsiz ve keyfi ifadelerle yaşanan süistimaller neticesinde, bizim de içerisinde bulunduğumuz Avrupa Vejetaryen Birliği üye ülkeleri olarak, Avrupa Parlementosu Çevre Komisyonu’na 2013 yılı sonunda bu konuda bir başvuruda bulunuldu. Vejetaryen/Vegan ürünlerde gereken hassasiyetin gösterilmesi ve gerekli düzenlemelerin yapılarak AB’de tek sembol (V-Label) kullanılması konusundaki başvurumuz değerlendirmeye alınarak Parlamento gündemine girdi. Nihai karar henüz alınmamış olmasına rağmen bu konuda yakın zamanda bir sonuç çıkması bekleniyor. Bunun için bir denetim mekanizmasının şart olduğu da, kimi firmaların keyfe keder etiketlemelerle üreticiyi yanıltması neticesinde yaşanan güven kaybıyla daha da netleşmiştir. Yakın dönemde ABD’de yapılan ratgele ve bağımsız gıda analizlerinde, vegan olduğu iddia edilen birçok ürünün de hayvansal içerik taşıdığı belgelenmiştir. Bu durum tüketicilerin ürüne kuşku ile yaklaşmasına neden olmaktadır.
Dünya üzerinde helal sertifikası gibi vejetaryen/vegan ürünler için de çok çeşitli sertifikalar var mı? V-Label hangi konumda?
Global anlamda hayır. Vegan ve vejetaryen ürünler için sertifika veren “yerel” birkaç organizasyon var. Bu organizasyonlar İngiltere ve Amerika’da yerel olarak çalışmalar yürüten birkaç dernek. Ancak global anlamda vejetaryen-vegan sertifikası veren tek kuruluş V-Label GmbH. Merkezi İsviçre’de olan V-Label, Avrupa Vejetaryenler Birliği tarafından yönetiliyor. Birliğe üye ülkelerce sertifika veriliyor ve denetleniyor. Aynı zamanda Uluslararası Vejetaryenler Birliği ile Avrupa Vejetaryenler Birliği kardeş birlikler ve üyelikler ortak. Dolayısıyla Uluslararası Vejetaryenler Birliği de V-Label’ın destekleyicisi. V-Label şu anda en güvenilir vegan-vejetaryen etiketi kabul ediliyor. Çünkü dağıtım ve denetimi vegan-vejetaryen organizasyonlar tarafından yapılıyor yani hassasiyetimiz ortak.
Daha Fazla Yorum Yükle
0 Yorum Yapılmış