Çankırı'da 9 milyon yıllık fil, gergedan ve zürafa fosili bulundu
Çorakyerler Fosil Lokalitesi’nde yalnızca 2 metrekarelik alanda, 9 milyon yıl öncesine ait 7-8 büyük memeli hayvana ait 20’den fazla fosil kalıntısı keşfedildi. Bilim insanları bu nadir buluntuların çamur akması sonucu oluşmuş toplu bir ölüme işaret ettiğini belirtti.
Türkiye’nin en önemli fosil yataklarından biri kabul edilen Çankırı’daki Çorakyerler Omurgalı Fosil Lokalitesi, bu yılki kazılarda şaşırtıcı bir keşfe sahne oldu.
Çankırı-Yapraklı kara yolu üzerindeki Çorakyerler Fosil Lokalitesi’nde Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Antropoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ayla Sevim Erol’un başkanlığında, yeni bir kazı çalışması yapıldı.
43 TÜRE AİT 4 BİNDEN FAZLA FOSİL BULUNDU
Bu yıl 15 kişilik ekiple yürütülen çalışmalarda, bugüne kadar atların atalarına ait üç tür, fillerin atalarına ait iki tür, zürafaların atalarına ait dört tür, kılıç dişli kedigiller, su samurları, oklu kirpiler, ayılar, domuzgiller, gergedangiller gibi 43 farklı türe ait 4 bin 300'ün üzerinde numaralı (bütüne yakın), pek çok da küçük parça halinde fosile ulaşıldı.
Bu sezon yürütülen çalışmalarda 7-8 fil, gergedan ve zürafaya ait 20'den fazla kemik de bir arada bulundu.
BU YIL TOPLU FOSİL KEŞFİ YAPILDI
Kazı Başkan Yardımcısı Dr. Gülşah Güler, Çorakyerler'in Türkiye'de referans lokalitelerden biri olduğunu söyledi.
Alandan çıkarılan örneklerin hepsinin memeli türlerine ait olduğunu dile getiren Güler, "Önceki senelerde yapılan kazılarda daha tekil fosiller ele geçirilirken, bu sene özellikle büyük memelilere ait eklemli kemikler gelmekte. Özellikle kazdığımız alanda birçok farklı hayvan cinsine ait oldukça karışmış ancak iyi korunmuş artiküle (eklemli) kemikler bulmaktayız." dedi.
FOSİL BULUNTULARI FARKLI HAYVANLARA AİT OLABİLİR
Bulunan fosillerin 7-8 farklı hayvana ait olabileceğine dikkati çeken Güler, "Örneğin burada fil kol kemiği, onun altında iki farklı gergedan cinsine ait bacaklarının tarak kemikleri bulundu. Üst kısımda bir zürafaya ait üst çene, yine onun yanında gergedanın kol ve bacak kemikleriyle birlikte oldukça karışık ancak iyi korunmuş ve sistematik açıdan bizim için önemli bilgiler verecek buluntular mevcut. Eğer eklemleri tek tek sayarsak 20'nin üzerinde, ancak bireye ait örnekleri sayarsak 7-8 bireye ait fosil var burada." ifadelerini kullandı.
Bu tür çoğul buluntuların nadir karşılaşılan bir durum olduğunun altını çizen Güler, "Oldukça nadir, çünkü özellikle Türkiye'deki fosil yataklarında örnekler taşındığı için çok fazla eklemli halde örnek ele geçmez. Geçse de korunma durumu daha bozuk olabilir. Ancak burada herhangi bir ezilme, bozulma olmadan hepsi birebir şekilde korunmuş durumda. Bu da bizim için önemli." diye konuştu.
9 MİLYON YIL ÖNCEYE AİT OLDUĞU DEĞERLENDİRİLİYOR
Fosilleşmenin zor bir durum olduğunu, hassas özellikler gerektirdiğini anlatan Güler, şunları kaydetti:
"Çorakyerler Lokalitesi günümüzden yaklaşık 7 ila 9 milyon yıl öncesine tarihlendiriliyor. Buradaki örnekler de yine 7 ila 9 milyon yıl öncesinde tarihlendirilen örnekler. Bu hayvanların bu şekilde karışık çıkmasının nedenlerinden biri, toplu ölüm. Bir çamur akması bu hayvanları önüne katıp buraya yığmış. Dolayısıyla çamur akması hayvanların hepsini karıştırarak buraya yığmış. O yüzden de biz bunları bu şekilde buluyoruz."