Hukukta özellikle "müşterek avarya" kavramı içinde kullanılıyor. Geminin fırtına gibi ani bir tehditle karşı karşıya kalması halinde, gemiden bazı yüklerin atılması gerekebiliyor. Bu durumda, atılan yük tüm gemiyi kurtaracağı için yük sahipleri ve gemi sahibi, atılan yük kime ait olursa olsun gemideki toplam kıymet içindeki paylarına göre sorumlu oluyor. Bu kişilerin nakliyat veya tekne sigortası olması halinde ise onların yerine sigortacılar sorumlu tutuluyor.
MÜŞTEREK AVARYA UNSURLARI
Müşterek avarya, ani bir tehdit karşısında gemicilerin tereddüt etmeden hareket etmesini ve yapılan fedakârlığın adilane biçimde bölüşülmesini sağlıyor. Bu kavram ilk olarak 1890'da York Antwerp Kuralları ile mevzuat halini alırken, ABD şirketlerinin kuralı 1949'da kabul ettiği belirtiliyor. Hukukçulara göre müşterek avaryanın üç unsuru bulunuyor:
1- Tekne, yük ve denizciler bu ortak tehditten etkilenmelidir. Tehdit yakın olmalı ve kaçınılmaz görünmelidir. Öyle ki tek korunma yolu, yükün bir kısmını feda etmek olmalıdır.
2- Tehdit edilen kıymetlerin bir kısmının, tehditten kaçınmak amacıyla istemli olarak atılması gereklidir. Böylece bütüne yönelen tehdit, bütünün bir kısmıyla sınırlandırılmış olmalıdır.
3- Bu girişim başarıya ulaşmış olmalıdır.
HUSUSİ AVARYA
Müşterek avarya koşulları oluşmadan yapılan fedalar, sadece malın sahibi tarafından ödeniyor. Bu duruma hususi avarya adı veriliyor. Nakliyat sigortası hasar incelemelerinde de, avaryanın müşterek mi yoksa hususi mi olduğu önem taşıyor.
Daha Fazla Yorum Yükle
0 Yorum Yapılmış