Daima genç: Orhan Veli 105 yaşında

Kalbimizdeki hislere ayrı tercüman oldu, İstanbul’a ayrı… Onun şiirleri, bizim serbest kurduğumuz cümlelerdi. Bu özel şairi Kitap Ayracı olarak, hakkında küçük bilgiler, seçtiğimiz özel 5 şiiri ve tüm sevgimizle anıyoruz.

(Orhan Veli - çocukluğu)

ORHAN VELİ HAKKINDA

- Melih Cevdet Anday ve Oktay Rıfat Horozcu ile birlikte yenilikçi Garip akımının kurucusudur.

*

- Türk şiirindeki yapıyı temelden değiştirmiş, sokaktaki adamın söyleyişini şiir diline taşımıştır.

*

- Daha çok şair kimliğiyle tanınsa da, hikaye, makale, deneme alanında da birçok eser vermiş; çeviriler yapmıştır.

- Yeni bir zevk ortaya çıkarmanın peşinde eski olan her şeyden uzak durmuş, hece ve aruz ölçüsünü kullanmayı reddetmiştir. Ona göre kafiye ilkel; mecaz, teşbih, mübalağa gibi edebi sanatlar gereksizdi.

*

- 1941’de arkadaşlarıyla çıkardıkları “Garip” adını verdikleri şiir kitabında fikirlerinden doğan şiirlerini yayımladı; Garip akımı böylece doğdu.

(Melih Cevdet - Orhan Veli - Oktay Rıfat)

- Garip akımı özellikle 1941950 yılları arasında Cumhuriyet Dönemi şiirinde önemli etkiler bıraktı. Bu akım, hem yapıcı hem yıkıcı özelliğiyle Türk şiirinde özel bir yer edindi.

*

- Orhan Veli, 36 yıllık hayatına uzun bir şiir serüveni sığdırdı.

ANLATAMIYORUM

Ağlasam sesimi duyar mısınız

Mısralarımda?

Dokunabilir misiniz

Gözyaşlarıma, ellerinizle?

Bilmezdim şarkıların bu kadar güzel,

Kelimelerinse kifayetsiz olduğunu;

Bu derde düşmeden önce.

Bir yer var, biliyorum.

Her şeyi söylemek mümkün;

Epeyce yaklaşmışım, duyuyorum;

Anlatamıyorum.

İSTANBUL’U DİNLİYORUM

İstanbul'u dinliyorum, gözlerim kapalı.

Önce hafiften bir rüzgâr esiyor;

Yavaş yavaş sallanıyor,

Yapraklar ağaçlarda;

Uzaklarda, çok uzaklarda,

Sucuların hiç durmayan çıngırakları,

İstanbul'u dinliyorum, gözlerim kapalı.

…

BİRDENBİRE

Her Şey birdenbire oldu.

Birdenbire vurdu gün ışığı yere;

Gökyüzü birdenbire oldu;

Mavi birdenbire.

…

KUYRUKLU ŞİİR

Uyuşamayız, yollarımız ayrı;

Sen ciğercinin kedisi, ben sokak kedisi.

Senin yiyeceğin kalaylı kapta;

Benimki aslan ağızında;

Sen aşk rüyası görürsün, ben kemik.

…

BEDAVA

Bedava yaşıyoruz, bedava;

Hava bedava, bulut bedava;

Dere tepe bedava;

Yağmur çamur bedava.

Otomobillerin dışı,

Sinemaların kapısı,

Camekânlar bedava.

Peynir ekmek değil ama

Acı su bedava.

…

(Orhan Veli 104. yaş günü doodle'ı)

BONUS: İSTANBUL'DA BOĞAZİÇİ'NDE

İstanbul'da Boğaziçi'nde

Bir garip Orhan Veli'yim.

Veli'nin oğluyum,

Târifsiz kederler içindeyim.

Urumeli Hisarı'na oturmuşum,

Oturmuş da, bir türkü tutturmuşum.

İstanbul'un mermer taşları,

Başıma da konuyor martı kuşları.

Gözlerimden boşanır hicrân yaşları.

Edâlım, Senin yüzünden bu hâlim.

...

Dinlemek için tıklayınız.