Kısıtlı seçmen nedir

Geride kalan seçimlerle bir kez daha karşımıza çıkan kısıtlı seçmen durumu, kanuna göre oy kullanabilme yetisine sahip olamayan kişilere verilen bir sıfat.

KISITLI SEÇMEN

Öyle ki ergin bir kişinin kısıtlı olması için her halde işlerini göremeyecek durumda olması ve bu nedenle bakıma ve korunmaya muhtaç olması, başkalarına zarar verebilme ihtimalinin olması gerekir. Tüm bu maddelere sahip olan bir erginin, belli işlemleri tek başına yapma yetkisi kısıtlanır. Böylelikle de seçimlerde oy kullanamaması 'kısıtlı seçmen' olarak adlandırılır.

TÜRK MEDENİ KANUNUNA GÖRE 'KISITLILAR'

Kişiliğe bağlanan hukuki sonuçlar ile kişilerin hak ve fiil ehliyetlerini düzenleyen temel kanun olan 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu, çeşitli maddelerinde “kısıtlı” olmaktan söz eder.

Buna göre, reşit olmayan (18 yaşından küçük olan) şahısların velayet veya vesayet altında bulunma zorunlulukları bir tarafa bırakılırsa, Türk Medeni Kanunu açısından kısıtlılık, şu maddelerle açıklanabilir:

MADDE MADDE KISITLILAR

- Akıl hastalığı veya akıl zayıflığı sebebiyle işlerini göremeyen veya korunması ve bakımı için kendisine sürekli yardım gereken ya da başkalarının güvenliğini tehlikeye sokan ergin kişilerin kısıtlanması söz konusu olur.

- Savurganlık, alkol veya uyuşturucu madde bağımlılığı, kötü yaşama tarzı, kötü yönetim kısıtlanma sebeplerinden biri olarak yer alır.

- Bir yıl veya daha uzun süreli özgürlüğü bağlayıcı bir cezaya mahkum olan her kişi kısıtlanır. Cezayı yerine getirmekle görevli makam, böyle bir hükümlünün cezasını çekmeye başladığını, kendisine vasi atamak üzere hemen yetkili vesayet makamına bildirmekle yükümlüdür.

- Yaşlılığı, sakatlığı, deneyimsizliği veya ağır hastalığı sebebiyle işlerini gerektiği gibi yönetemediğini ispat eden her ergin de kendisinin kısıtlanmasını isteyebilir. Burada kişinin isteği önemli olmakla birlikte kısıtlılık kararının verilmesi için tek başına yeterli değildir. Bu kararın verilmesi için aynı zamanda kişinin işlerini gereği gibi yönetemiyor olması da gerekir.

VASİ VEYA KAYYIM

Bu dört durumdan bir veya birkaçının varlığı halinde, Türk Medeni Kanunu hükümlerine göre ilgili şahsın belli işlemleri tek başına yapma yetkisi kısıtlanır ve kendisine, bu işlemleri onun yerine yapması için bir “vasi” veya “kayyım” atanır.

OY KULLANAMAZLAR

Akıl sağlığı ve ya akıl zayıflılığı nedeniyle iş göremez hale gelen erginler kısıtlı seçmen olarak kabul edilir ve bu sebeplerden ötürü kısıtlı seçmen oy kullanamaz. Öte yandan bazı cezaevinde yatan bazı hükümlüler de durumlarına göre kısıtlanır bu sebepten dolayı oy kullanamazlar.