Osmanlı kadınlarının vakıf eserleri varlığını koruyor

Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından bu yıl Vakıf Haftası, ​Vakıf Kuran Kadınlar temasıyla düzenleniyor.

KADIN EMEĞİ

Asırlar boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapan İstanbul'un hemen hemen her köşesine kadın emeğinin sindiği görülüyor.

Tarihi yarımada başta olmak üzere kentin birçok sokağında yer alan sebiller, hastaneler, mescitler, camiler, külliyeler, türbeler, çeşmeler ve hamamlar sevgiyi ve şefkati sarmalayan Osmanlı kadınlarının şehirli ve önce insan olma bilincini hissettiriyor.

İstanbul'da, birer tarihi anıt eser olarak tanımlanan, kimisi koruma altında tutularak sergilenen, kimisi de fonksiyonel olarak halen kullanılmaya devam edilen bu tarihi eserlerden 300 civarında bulunuyor.

MISIR ÇARŞISI

Çok zengin saraylı kadınlardan biri olan Hatice Turhan Sultan, günümüzde turizmin cazibe merkezlerinden biri olan Mısır Çarşısı ile Yeni Cami'yi inşa ettirdi.

Kurduğu vakıf ile Mısır Çarşısı'ndan elde edilen gelir, bugünkü İstanbul Üniversitesi'ne bırakıldı. Hatice Turhan Sultan böylece öğretmenlere ödenecek ücretlerden, bakım masraflarına kadar üniversitenin tüm harcamaları için kaynak oluşturdu.

GUREBA HASTANESİ

Sultan Abdülmecit'in annesi Bezmialem Valide Sultan'ın 1845 yılında yaptırdığı hayır eserlerinden en önemlisi Gureba-i Müslimin Hastanesi (Vakıf Gureba Hastanesi) Türkiye'nin modern anlamda ilk hastanesi özelliğini taşıyor.

Ömrü boyunca İstanbul'a çeşme, köprü, hastane, mektep gibi kamu yararına çok sayıda hizmet binası yapılmasını sağladığı gibi Medine-i Münevvere'nin su yollarının yenilenmesini sağladı.

İLK ÇOCUK HASTANESİ

Şişli'deki Hamidiye Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi ise 2. Abdülhamit'in 8 aylıkken ölen kızının hayrı için yaptırıldı. Bu hastane ise İstanbul'daki ilk çocuk hastanesi özelliğine sahip.

Müslümanlıkta yaygın kabul gören ve halkın gözündeki en önemli camilerden olan İstanbul'un temel camileri Selatin Camileri'nin ilk kurucusu, Sultan 3. Murat'ın annesi Nurbanu Sultan oldu.

ZEYNEP KAMİL

Üsküdar'ın sağlık hizmetlerini günümüze kadar sürdürebilmiş en eski sağlık kuruluşu ve İstanbul'un ilk özel hayır kurumu Zeynep Kamil Kadın ve Çocuk Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi yine kadın eli değen hayır kurumlarından.

Hastane, Zeynep Hanım ve Yusuf Kamil Paşa tarafından özel mülklerinde hastalara ücretsiz hizmet vermek amacıyla yaptırıldı.

"MAL VARLIKLARINI HAYIR İŞLERİ İÇİN KULLANDILAR"

Sanat tarihçisi Süleyman Faruk Göncüoğlu "Altı çizilmesi gereken nokta şudur, valide sultanlar başta olmak üzere saray mensubu kadınlar sahip oldukları şahsi servetlerini kullanarak bu hayır eserlerini yaptırmışlardır. Sıradan kadınlar da kişisel mal varlıklarını özgürce kullanabiliyor, ister vakıf ister ticaret yapmak için sarf ediyorlardı" dedi.