Saksı değişikliği nasıl yapılır

Bitkilerimiz zaman zaman çeşitli nedenlerle farklı saksılara ihtiyaç duyar.
Mevcut saksıdaki toprak çiçeğimizi yeterince beslememeye başladığında, toprakta temizleyemediğimiz zararlılar yada hastalıklar olduğunda, çiçeğiniz büyüyüp serpilip saksınıza sığmamaya başladığında, saksınızın drenajı çiçeğinize yeterli gelmediğinde yada tamamen sizin zevkiniz doğrultusunda daha dekoratif bir saksı beğendiğinizde saksı değişikliği gerekir.

Elbette bu değişikliğin bir takım incelikleri var. Çünkü saksı değiştirirme esnasında çiçekleriniz kolayca zarar görebilir, kökleri kırılabilir, yeni saksıya geçtiğinde çabucak ölebilir. İşte bu yazıda o inceliklere değineceğiz.

SAKSI DEĞİŞTİRMENİN İNCELİKLERİ

Çok sık keyfi sebeplerle saksı değişiminden kaçının. Çünkü riskli bir işlem. Ancak illa değiştirmek isterseniz değişimi bitkinin ihtiyaç duyduğu değişim zamanına yakın tarihlerde yapmaya çalışın. Şimdi bazı kural niteliğinde bilgiler verelim...

SAKSI SEÇİMİ

*Yeni saksı, eski saksıdan 1-2 boy büyük olmalıdır.
*Çok da büyük olmamasına dikkat edin ama; çünkü bitki köklerinin saksı toprağını tümüyle kaplayacak şekilde gelişmesi uzun vakit alır; bu da çok sağlıklı bir gelişim değildir.
*Yeni saksınızı dinlendirilmiş veya kireçsiz suyun altında bir süre bekletmenizde fayda var. Buradaki amaç, saksının suyu tamamen emmesini sağlamak
*Eski saksınızı yeniden kullanmaktan kaçının, mecbursanız saksının içini ve dışını iyice yıkayın.
*Yeni saksının su çıkış deliğinin açık olduğuna dikkat edin.

ÖNEMLİ KONU: DRENAJ

Drenaj, doğal veya yapay yollarla çiçek tarafından emilmeyen fazla suyun uzaklaştırılmasına yönelik bir çalışmadır. Böylelikle toprağın verimliliğini engelleyecek suyu kontrollü bir şekilde saksıdan uzaklaştırmış olacaksınız. Bitkinizin ihtiyaç duyduğu drenaj sistemini öğrenmeden saksınızı değiştirmeyin.

Malzemeler: Karışım saksısı, yeni büyük saksı, eski saksıyı rahat kesmek için makas ve sulamada kullanabileceğimiz bir kapta su.

Karışım saksısı: İsterseniz bitkinizin yeni toprağına kolay alışması için verebileceğiniz vitamin ve yeni toprağın karıştırılacağı saksıdır. Daha önce hastalıklı bitki yada zararlılar barındıran topraktan arındırılmış olmalıdır.

Sulama: Saksı değişimine son 2 günde sulanmamış bir bitkiyle başlayın. Bir gün önce yahut saksı değişimi yapacağınız gün bitkinizi sulamayın. Sulama her zamanki ölçüsünde olmalıdır. Son sulamanız her zamanki ölçüde olmalıdır.

ADIM ADIM SAKSI DEĞİŞTİRME

1. Adım: Karışım saksısına eklediğiniz besinler ve toprağı karıştırın.
2. Adım: Gerekiyorsa yeni saksınız için drenaj sistemini hazırlayın. Kireçsiz sudan geçirerek, saksının su çıkış deliğinin açık olmasına dikkat edin.
3. Adım: Yeni saksınızın dibine saksının 3'te 1'ini dolduracak kadar sıkıştırmadan yeni toprağınızdan doldurun. Bu şekilde bekleyebilir. Böylece bitkiniz hazır olduğunda saksınız da hazır olur.
4. Adım: Bitkinizi gövdesinin güçlü bir yerinden tutarak, eski saksı diğer elinizde kalacak şekilde ters çevirin. Saksıya hafifçe vurarak bitkinin saksıdan çıkmasını sağlayın. Gerekirse bitkiye zarar vermeden hafifçe dışarı çekin. Yine de başarılı olamadıysanız saksıyı tekrar düz çevirip bitkiye zarar vermeden saksıyı makas yardımıyla keserek bitkinizi saksıdan ayırın.

5. Adım: Bitkinizle birlikte gelen toprağı hafifçe silkeleyerek kökleri görmeye çalışın, ancak köklerin tamamen çıplak kalmamasına özen gösterin. Bu sayede hem köklerde oluşmuş hasarı kontrol edebilir hem de eski toprağınızda olması muhtemel zararlıları bitkinizden uzaklaştırmış olursunuz. Varsa ölü veya çürümüş olan kökleri kesin ve kökleri biraz gevşetin.

6. Adım: Bitkiyi bir elinizle ile yeni saksının ortasına gelecek şekilde istediğiniz derinlikte tutturun. Sol eliniz ile de karışım saksısında hazırlanmış yeni toprağı saksının ağzından 1,5 – 2 cm boş kalacak şekilde doldurun. Saksınıza hafifçe vurarak toprağını sıkıştırın.

Sulama: Yerleştirme işi bittikten sonra toprak tamamen nemli hale gelinceye dek su verin. Daha sonra su miktarı azaltmalı, ancak sıkça su püskürtülmelisiniz.

Işık: Saksısı yeni değiştirilmiş bitkiler, ışık sevseler de, ilk zamanlar direkt güneş ışığına maruz kalmamalı, yarı veya hafif gölge yerlerde tutulmalıdır.

NEDEN SAKSI DEĞİŞTİRMEK GEREKİR?

Saksı içindeki toprak zamanla verimini kaybeder, çünkü içeriğindeki besin azalmıştır. Zamanla bu azalma bitkinin gelişimini yavaşlatacaktır. Öte yandan bitki büyüdükçe kökleri uzayarak daha fazla alana ihtiyaç duyar.  Bu sebeple birçok saksı bitkisi için 2-3 senede bir olmak kaydıyla saksı ve toprak değişimi önerilmektedir. Doğru zamanda ve doğru şekilde yapılan saksı değişimi bitkinizin ömrünü uzatır.

SAKSI DEĞİŞİMİ NE ZAMAN YAPILMALI?

En uygun zaman ilkbahardır. Fakat bitkinizin türüne göre bu zaman değişebilir. Bitkinin uykudan çıkıp aktifleşmeye başladığı zaman saksı ve toprak değişimi için uygundur. Eğer yeni aldığınız bir bitkinin saksısını değiştirmek isterseniz yerine alışması için 2 hafta beklemeli, daha sonra saksısını değiştirmelisiniz.
Bitkinizin gelişim hızına göre 2 veya 3 yılda bir saksı değişimi yapabilirsiniz.

HER BİTKİNİN SAKSISI DEĞİŞMELİ MİDİR?

Hayır, her bitkinin saksısını değiştirilmez. Örneğin; hasta görünümlü, cansız bitkiler saksı değişimi sonrasında ölebilirler. Önce iyileşmeleri sağlanmalıdır.

SAKSI TOPRAĞININ HAZIRLANMASI

Bahçeden yada herhangi bir açık alandan alınan topraklar önerilmez. Bu toprakların içerisinde çeşitli atıklar, zararlı böcekler ve bakteriler bulunabilir. Hem size hem de bitkinize zarar verebilir. Saksı değişiminde yeni toprak ilave ederken bu toprağın organik toprak olmasına özen göstermelisiniz. Çiçek marketlerden kolayca edinebileceğiniz bu topraklar bitkileriniz için daha besleyici ve temizdir.