Vakanüvis siyasi propagandaları yazdı

Vakanüvis

Modern zamanlarda gelişen demokrasiyle birlikte, seçimler ve buna bağlı olarak kitleleri ikna etmek önem kazandı. Türkiye’de de tek parti döneminin ardından, farklı partiler seçmeni ikna etme yarışına girdi. Çok partili hayata geçilen 1946 seçimleri, siyasal iletişim açısında da milat oldu.

“YETER, SÖZ MİLLETİNDİR”DEN SONRA HİÇ BİR ŞEY ESKİSİ GİBİ OLMADI

Bir sonraki 1950 seçimlerine, Demokrat Parti’nin “Yeter Söz Milletindir” sloganı damgasını vurdu. Bu sloganın ardındaki düşünce ve toplumsal hareket, CHP’nin 27 yıllık iktidarına son verdi, Demokrat Parti, 416 milletvekiliyle büyük bir zafer kazandı. Zaman içerisinde, teknolojideki gelişmelerle birlikte siyasal iletişim ve propaganda teknikleri de çeşitlendi, zenginleşti. Plaklar, kasetler, eşantiyonlar ortaya çıktı, bayrak, flama ve afişte yeni denemeler görüldü.

SEÇİM MÜZİKLERİ SAHNE ALIYOR

Miting meydanlarında kitleleri müzikle coşturmanın pratikliği farkedilince de seçim müzikleri, ciddi bir rekabet alanına dönüştü. Turgut Özal’lı ANAP’ın amblemiyle bütünlük oluşturan “Arım Balım Peteğim” şarkısı, Necmettin Erbakan’ın Genel Başkanlığındaki Refah Partisi’nin “Refahın Vakti Geldi”, Milliyetçi Hareket Partisi’nin 12 Eylül sonrası siyasi yasaklara gönderme yapan, “Türkeş Gelecek” şarkısı bunlardan bazılarıydı.

İletişim araçlarındaki gelişme, partileri bu mecralara da yöneltti. TV’lerde açık oturumlar, sabit telefonlarla mesajı ulaştırma, cep telefonlarına sms gönderme, seçmene internetten ulaşım başladı. Siyasi propaganda teknikleri arasında “seçmene dokunma” olarak tarif edilen yöntemin araçları olan bu mekanizmalar, partilere oldukça verimli geri dönüşler sağladı. Aynı süreçte açık hava siyasi reklam mecraları da ilgi gören alanlar oldu. “Billboard”lardaki afişler, seçmenin tercihi üzerinde etkili olmak üzere kurgulandı. Terörle arasına mesafe koymamakta direnen HDP, bu afişlerde de aynı yaklaşımı gösteren çalışmalar ortaya koydu. HDP’li Van Büyükşehir Belediyesi’nin “musluklardan kan akan” temalı afişleri bu türden bir örnekti ve büyük tartışmalara yol açmıştı.

ERDOĞAN, AK PARTİ VE OLÇAK FARKI

Yakın siyasi tarihteki propaganda çalışmalarında, rakiplerini açık ara geride bırakan siyasi oluşum ise hiç şüphesiz Adalet ve Kalkınma Partisi oldu. Genel Başkan Recep Tayyip Erdoğan, daha ilk yıllardan itibaren siyasi propagandayı en etkin kullanan siyasi lider kimliğiyle, bu açıdan da farkını ortaya koydu. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın karizmatik liderliği, kendisiyle çalışan siyasi tanıtım ekibinin projelerine çok ciddi katkılar sağladı, AK Parti’nin rakiplerinin önüne geçmesini kolaylaştırdı.

AK Parti’nin propaganda çalışmalarında öne çıkan isimse merhum Erol Olçak’tı. 15 Temmuz alçak FETÖ kalkışmasında, oğlu Abdullah Olçak’la birlikte şehit edilen Erol Olçak, buluşçu propaganda teknikleriyle sektöre damgasını vurdu. Türk siyasi tarihinde AK Parti’nin “Haydi bir daha” ve “Dombra” isimli seçim şarkıları kadar ilgi gören başka çalışmaya pek rastlanmadı. AK Parti’nin seçim dönemlerindeki tanıtım videoları, büyük ilgi gördü. Bu videolar sık sık, internet mecralarındaki “hit” olarak adlandırılan kliplerin, çalışmaların izlenme sayılarını geride bıraktı.

SOSYAL MECRALAR ÖNEMLİ AMA…

Son yıllarda ise hem Türkiye hem de dünyada sosyal medya, çok önemli bir siyasal iletişim mecrası haline geldi. Siyasetçiler bu mecraların öneminin farkına vardı, bu mecralar için özel ekipler kurdu, özel üretimler gerçekleştirdi. Ancak hala “geleneksel yöntemler” ikna çağrılarına kayıtsız kalmayan çok geniş bir kitle, bir “makul çoğunluk” seçim sonuçlarında etkili oluyor. Türkiye’de muhalif kesim, sadece sosyal medyadaki hareketliliğe, “tık”lanma sayılarına, “top tic” oluşlara bakarak, seçim sonuçlarının “ölümüne muhalif” oldukları Erdoğan ve AK Parti aleyhine sonuçlanacağını düşünse de her defasında, umutları bir sonraki seçime kalıyor.