Çözüm süreciyle birlikte bölgedeki terör olaylarının azalmasıyla yatırımcıların ilgisinin yoğunlaştığı Doğu ve Güneydoğu Anadolu illerinin ekonomilerinde olumlu gelişmeler yaşandı.
İHRACAT RAKAMLARI ARTTI
6. bölge kapsamında yer alan 15 ilde öngörülen sabit yatırım tutarı 2,3 katına çıkarak 1,5 milyar liraya ulaşırken, söz konusu illerin ihracatı da yüzde 37 artarak 2,9 milyar dolara yükseldi.
ÇÖZÜM SÜRECİ ETKİSİ
Doğu ve Güneydoğu Anadolu illerindeki terör faaliyetlerini sonlandırmak için 2009 yılında Milli Birlik ve Kardeşlik Projesi adıyla başlatılan ve daha sonra Çözüm Süreci adıyla anılan dönem, bölge illerinde çatışmaların durmasını beraberinde getirdi.
YATIRIMCILARIN İLGİSİ ARTTI
AA muhabirinin derlediği bilgilere göre, oluşan huzur ortamıyla yatırımcıların, daha önce terörle anılan bölge illerine ilgileri arttı. 2012 yılının haziran ayında yürürlüğe giren Yeni Teşvik Yasası ile Türkiye ekonomik ve sosyal gelişmişlik düzeylerine göre 6 bölgeye ayrılmış ve 6. kapsamındaki Doğu ve Güneydoğu Anadolu illerine yönelik yatırımlara önemli teşvikler verilmişti.
2,3 KATINA ÇIKTI
Ekonomi Bakanlığının verilerine göre, 6. bölge kapsamındaki 15 ilde gerçekleştirilmesi planlanan sabit yatırımların tutarı, 2010-2014 Eylül döneminde yabancı yatırımlar dahil 2,3 katına çıkarak 1 milyar 484 milyon liradan 3 milyar 473 milyon liraya yükseldi. Aynı dönemde söz konusu yatırımlar çerçevesinde öngörülen istihdam da yüzde 24 artış kaydetti ve 11 bin 50 kişiden 13 bin 741 kişiye ulaştı.
YATIRIM EN ÇOK SİİRT'TE ARTTI
Öngörülen sabit yatırımın en hızlı arttığı il Siirt oldu. Buna göre 2010 yılında 34 milyon lira olan söz konusu rakam, yaklaşık 26 kat artarak 867 milyon liraya yükseldi.
MARDİN
Mardin, sabit yatırım tutarının yüksek oranda artış gösterdiği bir diğer il olarak dikkati çekti. Mardin'e yönelik sabit yatırım tutarı 10 kat civarında artışla 144 milyon liradan 1 milyar 373 milyon liraya ulaştı.
EN FAZLA İHRACAT MARDİN'DE
Mardin, geçen yıl sonu itibarıyla en fazla ihracat yapan il olarak kayıtlara geçerken, ilin ihracatı bu dönemde yüzde 65 artarak 564,2 milyon dolardan 932 milyon dolara yükseldi.
ŞIRNAK
En fazla ihracat yapan ikinci il Şırnak oldu. Bu ilin dış satımı da 2010-2014 yılları arasında yüzde 11 artışla 625,4 milyon dolardan 694 milyon dolara ulaştı. Hakkari ise 389 milyon dolarla 6. bölge illeri arasında en fazla ihracat yapan 3. il olurken, ilin ihracatı son 5 yılda yüzde 26 artış kaydetti.
BATMAN
Batman'daki sabit yatırım tutarı da 3 kat civarında artışla 58 milyon liradan 182 milyon liraya çıktı.
Batman yüzde 72, Van yüzde 77, Diyarbakır yüzde 90, Şanlıurfa yüzde 44 ile ihracatını artıran diğer iller olarak ön plana çıktı.
2010-2014 İHRACAT DEĞİŞİMİ
TÜİK verilerine göre 6. bölgede yer alan illerin 2010-2014 yılları arasındaki ihracat tutarlarındaki (bin dolar) değişim şöyle:
İller
2010
2014
değişim (%)
Ağrı
76.904
82.604
7
Ardahan
3.306
1.208
-63
Batman
27.213
46.701
72
Bingöl
6.254
8.542
37
Bitlis
3.417
4.550
33
Diyarbakır
165.055
312.853
90
Hakkari
309.076
389.439
26
Iğdır
101.692
123.236
21
Kars
159
411
158
Mardin
564.205
931.870
65
Muş
15.413
4.781
-69
Siirt
11.324
1.481
-87
Şırnak
625.402
693.942
11
Şanlıurfa
173.079
249.482
44
Van
18.911
33.423
77
Toplam
2.101.410
2.884.523
37
