Erken emekli olmanın formülleri

Tüm çalışanlar, prim ödeme süresi ve yaşını doldurarak emekli olabiliyor.

Emekli olmanın belirli şartları var. Sigortallık süresi erkekler için 25 yıl, kadınlar için ise 20 yıl olarak uygulanıyor.

Bunun yanı sıra, işe giriş tarihine göre belirli bir prim ödenmesi de şart.

Emekli olanlar düzenli bir maaş elde ediyor. Bu maaş günümüzde en az 10 bin lira olarak ödeniyor.

Emekli olmanın şartları, bazı durumlarda öne çekiliyor.

EYT'te yaş şartı kaldırıldı

Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) yasası ile 9 Eylül 1999 yılından önce sigortalı olanlar için yaş şartı kaldırıldı.

Ancak, EYT dışındaki sigortalılar için prim ve yıl süresinin yanı sıra yaş şartı da var.

Emekliliği öne çeken şartlar

EYT kıstasının dışında emeklilik tarihini öne çeken şartlar ise şöyle sıralanıyor:

Çocuk borçlanması:

Kadın çalışanlar için çocukları üzerinden prim kazanma imkanı var.

Bu imkan 3 çocuğa kadar borçlanma ile 2 bin 160 gün kazandırıyor.

Böylece yaşı ve yılı dolmuş bir anne, eğer 3 çocuğu varsa 6 yıl erken emekli olabiliyor.

Askerlik borçlanması:

Erkeklerde askerlik süreleri hem yaşı geriye çekerken hem de prim kazanma imkanı sağlıyor.

Sigortalı olmadan önce yapılan askerlik için borçlanılması, sigorta giriş tarihini borçlanılan gün kadar geriye çekiyor.

Böylece erkekler en az 1 yaş önce emeklilik imkanına sahip oluyor.

Yurt dışı borçlanması:

Yurt dışında yaşayan gurbetçi konumundaki erkekler yurt dışında 18 yaşından sonra çalıştıkları süreleri satın alabiliyor.

Gurbetçi konumundaki kadınlar da yurt dışında 18 yaşından sonra bulundukları süreleri satın alarak Türkiye'den emekli olabiliyor.

Kısmi emeklilik

Kısmi emeklilik de denilen 15 yıl ve 3 bin 600 günü dolduranlar daha fazla çalışmadan emekli olabiliyor.

Burada ise yaş şartı kadınlarda 58, erkeklerde ise 60 yaş oluyor.

Bu imkan 9 Eylül 1999 öncesi sigortalı olanlar için geçerli.

Sonrası için ise prim gün sayısı 4 bin 500'e, yıl şartı 25'e çıkıyor.

15 yıl 3 bin 600 günü olan erkek sigortalı 55, kadın sigortalı ise 50 yaşını doldurduğunda kısmi emeklilik hakkından yararlanabiliyor.

Sonrası için ise prim 4 bin 500'e, yıl şartı 25'e çıkıyor.

Engelliler:

Engelli çalışanlar en az yüzde 40 engellilik ile vergi indirimi aldıklarında yaş şartına bakılmadan 15 yıl 3 bin 600 günden başlayarak işe giriş tarihlerine göre 18 yıl 4 bin 680 güne kadar süreyle emekli olabiliyor.

Yıpranma yapı:

Ağır işlerde çalışanlar, sigortalılık sürelerine belli oranda gün eklenerek ve işe girişi geriye çekerek emeklilik imkanına sahip olabiliyor.

Bu meslekler; madencilik ve yeraltı işleri, cıva üretimi işleri ile uğraşanlar, radyoaktif işlerde çalışanlar, basın ve gazetecilik işlerinde görev yapanlar, kurşun ve arsenik işlerinde bulunanlar şeklinde sıralanıyor.

Bazı meslek grupları bu haktan yılda 180 gün faydalanabilirken bazıları da 60 ila 90 gün arasında yararlanabiliyor.

Bakıma muhtaç çocuğu olan enneler:

Başkasının bakımına muhtaç derecede engelli çocuğu bulunan annelerin de erken emekli olma hakkı var.

Bakıma muhtaç çocuğu olan annelerin, 1 Ekim 2008 sonrası primlerinin dörtte biri toplam primlerine ekleniyor. Bu süre yaş şartından da düşülüyor.

Böylece 4 yıl çalışan bir anne 5 yıl çalışmış gibi sayılıyor ve erken yaşta emekli maaşı alabiliyor.