20 TL'nin arkasında kim var? Mimar Kemaleddin'i tanıyın
20 Türk Lirası’nın arka yüzünde, Türk mimarisine damgasını vuran bir isim yer alır: Mimar Kemaleddin. Ulusal Mimarlık akımının öncülerinden olan bu büyük sanatçının hayatı, eserleri ve neden 20 TL’de yer aldığına yakından bakalım.
"20 TL'nin arkasında kim var" diye arayanların yanıtı " Mimar Kemaleddin Bey" olacaktır.
Kendisi, Osmanlı’nın son döneminden Cumhuriyet’in ilk yıllarına kadar uzanan süreçte, modern Türk mimarisinin temellerini atan öncü bir mimardır.
Yaptığı eserlerle hem tarihi estetiği hem de çağdaş teknikleri birleştirmiş, “Milli Mimari Rönesansı” olarak anılan dönemin sembolü olmuştur.
Hakkında bilmeniz gerekenleri derledik.
MİMAR KEMALEDDİN KİMDİR
1870 yılında İstanbul’da doğan Kemaleddin Bey, küçük yaşta mimarlığa ilgi duymaya başladı.
İlk eğitimini Darüşşafaka Lisesi’nde aldıktan sonra, Hendese-i Mülkiye Mektebi (bugünkü İstanbul Teknik Üniversitesi) Mimarlık Bölümü’nden 1891’de mezun oldu.
Eğitimini tamamladıktan sonra Almanya’ya giderek Charlottenburg Teknik Üniversitesi’nde mimarlık eğitimi aldı.
Mimar Kemaleddin’in imzasını taşıyan birçok yapı hala ayaktadır. Bunlardan bazıları:
Ankara Palas (Ankara): Cumhuriyet döneminin ilk anıtsal oteli.
Evkaf Apartmanları (İstanbul): Erken dönem apartman mimarisinin örneği.
Gazi Üniversitesi Rektörlük Binası (Ankara): Cumhuriyet’in mimari ruhunu yansıtan bir yapı.
Beşiktaş ve Bebek Camileri restorasyonları
II. Meşrutiyet dönemi istasyon binaları ve kamu yapıları
Mimar Kemaleddin, 1927 yılında Ankara’da vefat etti.
Cenazesi, tamamladığı son büyük projelerinden biri olan Ankara Garı’nın yakınındaki Hacı Bayram Camii haziresine defnedildi.
Bugün Türkiye’de mimarlık öğrencileri tarafından bir “kurucu figür” olarak anılmakta, pek çok fakültede eserleri ders konusu olarak incelenmektedir.
NEDEN BANKNOTTA
Her banknotun bir kültürel anlam taşıdığı E9 serisinde, 20 TL’ye Mimar Kemaleddin’in seçilmesinin nedeni; onun modern Türk mimarlığının kurucusu olarak kabul edilmesidir.
Banknotun arka planında yer alan kubbe, kemer ve geometrik desenler, onun mimari üslubuna doğrudan göndermeler içerir.
Bu yönüyle 20 TL, sadece bir para birimi değil, Türk mimarisine saygı duruşu niteliğindedir.