Yazarlar birbirini takip ediyor mu

“Edebiyatta eleştiri ve eleştirmen neden önemli?” sorusundan yola çıkarak hazırladığım dosyamın dördüncü bölümünde “Türkiye’de yazarların birbirini takip edip etmediği” konusundan bahsedeceğiz. Bakalım işin içindeki isimler bu konuda neler söylemiş? YAZARLAR BİRBİRİNİ TAKİP EDİYOR MU? Algan Sezgintüredi – April Yayınları - Yazılan bir kitabın önemi, getirdiği yenilik yeterince irdeleniyor mu? Zannetmiyorum yahut öyle bir şey yapılıyorsa bile kaba anlamda geniş okur kitlesine ulaşıyor görünmüyor bana. Ama bunda ülkemizin ‘nerem doğru?’halinin payı büyük. - Yazarlar birbirini takip ediyor mu? Edenler var bildiğim kadarıyla ama hepsi ediyor mu, bilemem. Şahsen tanıdığım ve tanımadığım yazarları elimden geldiğince okuyorum ama herkesi takip edemem elbette. Ayhan Koç – İthaki Yayınları - Yazılan bir kitabın önemi, getirdiği yenilik yeterince irdeleniyor mu? Basmakalıp bir yorum olacak ama tekrarlayayım. Nurullah Ataç’lar, Cemil Meriç’ler, Fethi Naci’ler, Tahsin Yücel’ler yok artık. Yıldız Ecevit’in Hasan Ali Toptaş’ı karanlıktan çekip çıkarması gibi, okuruyla buluşmayı bekleyen yazarları bir arkeolog azmiyle arayacak, bu meşakkatli uğraşa kendini adayacak, tarih ile karşılıklı oturup yazar - şair üzerinden bahse girecek kadar yürekli eleştirmenlerimiz yok. Orhan Koçak ve birkaç ismi tenzih ediyorum; eleştirmen cesur ve öngörülü olmalı; analitik düşünmeli, disiplinlerarası okumalı ve yorumlarında kendine özgü bir üslup inşa edebilmeli. Bu açıdan bakıldığında durum iç açıcı değil. Zira günümüz eleştirmenlerinin azımsanmayacak bir kısmı, yazara - yayınevine ayıp olmasın diye vasat çalışmalara övgü üstüne övgülerden mürekkep, ürkek, girift ve en kötüsü, kalıplaşmış tabirlerin gırla gittiği hazır tarif bir dile hapsolmuş durumda. Kimisi ise edebi terminolojiyi yorumlarına öyle bir serpiyor ki bırakın okuru, yazarın kendisi bile hakkında yazılmış eleştiriyi anlamakta güçlük çekiyor. Keşke eleştirmenler, her daim genç yazarlara verdikleri şu “sadelik” tavsiyesinde kendilerine de pay biçseler. - Yazarlar birbirini takip ediyor mu? Hayır. Şu ana kadar kendi kuşağımdan olup çağdaşı başka bir yazardan etkilenerek dilinde, üslubunda radikal değişikliklere giden –yayımlanmış- bir yazara rastlamadım. Eleştirmenlerin de böyle bir şeye dikkat çektiğini görmedim. Nazlı Karabıyıkoğlu – İthaki Yayınları - Yazılan bir kitabın önemi, getirdiği yenilik yeterince irdeleniyor mu? Yenilik getirebilen yapıtların azlığını düşündüğümüzde, o kitabın “önemi”ni tayin etmenin kime düştüğünü sormak gerekiyor. Eleştirmenin “işte bu” diye işaret ettiği yapıtlar okur arasında talep görmeyebileceği gibi, okurun çok tuttuğu “bir solukta okunan” eserler eleştirmenler tarafından alaya alınıyor olabilir. Yenilikten kastımız dili kullanma becerisiyle daha önce yapılmayanı yapmak mıdır Türkiye’de? Şüphem var. Ama eğer yenilik “akıcı” bir kitabı kişisel gelişim söylemleriyle örüp onu dualar, ritüeller, aforizmalarla süsleyip müptezel hayatların anlatısını edebiyat diye satmaksa, bu tip kitapların edebiyatımıza muhteşem bir yenilik getirdiğini söyleyebiliriz. - Yazarlar birbirini takip ediyor mu? Yazın kalitesi olarak soruyorsanız evet, yazarlar birbirleri ne yazmış diye bakıyorlar. Ama bunun da kendi çemberleri var: Bir tür etrafında toplananlar, bir iktidar sembolü etrafında toplananlar, daha ünlü olanlar, etkinlik perisi olanlar… Örneğin öykü yazan kişiler öyküye dair ne varsa tüketirken ve eleştirirken roman türünde eser veren birini atlayabiliyor yahut bir atölyeye gidip o atölyeden çıkmış yazarlar birbirini daha hızlı takip edebiliyor. Bana gerçek edebiyat okuru yazarları daha sıkı ve disiplinli takip etmekte gibi geliyor. Doruk Kirezci – Müptela Yayınları - Yazılan bir kitabın önemi, getirdiği yenilik yeterince irdeleniyor mu? Evet. Çok detaylı incelemeler gördüm. - Yazarlar birbirini takip ediyor mu? Elbette, yeni yazarlar özellikle benzer türlerde eserler kaleme alan yazarları takip ediyorlar. Ben üslubunu beğendiğim, tarzını kendime yakın bulduğum yazarlar haricindeki yazarları da takip etmeye çalışıyorum. Fuat Sevimay – Hep Kitap - Yazılan bir kitabın önemi, getirdiği yenilik yeterince irdeleniyor mu? Yazılan her kitabın eleştirel irdelenmesi de gerekmiyor aslında. Soruda bahsedildiği şekilde eser gerçekten “yenilik” içeriyor, edebiyata ilginç bir soluk getiriyorsa önemli eleştirmenlerin radarına takılacaktır. Bu bakımdan yol kat etmiş yazarların eserleri daha ön planda. Belki yolun daha başında ama nitelikli eser vermiş genç yazarların da gerçek eleştirinin odağına girmesini ummalıyız. - Yazarlar birbirini takip ediyor mu? Genelinin birbirini takip ettiğini düşünüyorum. Benim tanıdığım yazarlar arasında, yeni çıkan birçok eseri, vakitleri ve imkanları elverdiğince takip eden çok sayıda genç kuşak yazar var. Ben de kendi adıma, yetişebildiğim kadarıyla çağdaşlarımı okuyup anlamaktan büyük keyif alıyorum. Küsurat Yayınları - Yazılan bir kitabın önemi, getirdiği yenilik yeterince irdeleniyor mu? Yazılan metnin öneminin, edebiyata katkısının, niteliğinin irdelendiği mecralar değişince yöntemler de buna paralel olarak değişti. Artık gazeteler, dergiler, edebiyat mecraları yerine sosyal medyada işletiyoruz tüm bu eleştiri mekanizmasını. Bu metnin niteliğine direkt olarak etki etmese de eleştirinin niteliğinin oldukça dönüştürdü. Linç kültürünün yarattığı durum ve ulaşılabilirliği eseri gölgede bırakıyor. Artık metinlerin okura ne söylediğinden çok, metin hakkında sosyal medyada yazılanlara ulaşabiliyoruz. - Yazarlar birbirini takip ediyor mu? Milorad Paviç, “Hep yetenekli yazarlardan bahsediyoruz, artık yetenekli okurlardan bahsedelim” der, tam da bu sorunun yanıtı. Günümüzün yetenekli yazarları aynı zamanda yetenekli okurları da. Merve Özcan - Portakal Yayınları - Yazılan bir kitabın önemi, getirdiği yenilik yeterince irdeleniyor mu? Aslına bakılırsa son yıllarda basılı eserlerin sayısı öyle fazla ki değil irdelemek, hangi kitabın hangi yeniliği getirdiğini bile yeterince fark etmediğimizi düşünüyorum. Gerek kurgu gerekse değindiği ince noktalar açısından sahici yenilikler getirmek için çabalayan kitaplar var ama niyeyse öne çıkan bir kitap olduğunda bunun için fazla yargılayıcı bir tavır sergileniyor. Haliyle büyük oranda kitabın bize getirdikleri de göz ardı ediliyor. Yazarlar birbirini takip ediyor mu? Ettiklerini düşünüyorum fakat bunu belli etmiyorlar. Yine de birbiri ardınca giden benzer eserlerden bunu fark etmek zor değil. Rana Demiriz – Timaş Yayınları - Yazılan bir kitabın önemi, getirdiği yenilik yeterince irdeleniyor mu? Her gün binlerce kitap çıkıyor ve her bir kitap için bunu ayrı ayrı yapmak zor. Özellikle çok satan kitaplar üzerine daha geniş inceleme yapılabilir diye düşünüyorum, bu kitaplar çok büyük kitlelere ulaşabiliyor. - Yazarlar birbirini takip ediyor mu? Her yazar aynı zamanda iyi bir okurdur, buna inanıyorum. O yüzden elbette birer okur olarak yazarlar birbirini takip ediyorlar. Emeği geçen yayınevi ve yazarlarımıza teşekkür ederim. Üçüncü bölüm "Türkiye'de eleştirmenler artmalı mı" için tıklayınız. * Instagram: biyografivekitap

Yazarlar birbirini takip ediyor mu

Yazılan bir kitabın önemi, getirdiği yenilik yeterince irdeleniyor mu? Yazarlar birbirini takip ediyor mu? Sorularımızın cevaplarını yayınevi ve yazarlarımızdan aldık.