Yiğidin harman olduğu yer: Sivas'tan selamlar

Selçuklu Türkiyesi’nde “Dâru’l-ulemâ” derler Sivas’a. Yani Bilginler Şehri... Havasından mı, suyundan mı bilinmez; bu kentin topraklarında buğday, kavun, kangal ve ozan yetiştirmek adet gibi bir değer. Eminim muhabbeti olmuştur; gittiğin her yerde, her ülkede bir Sivaslı bulmuştur seni. Dünya haritasında nereye parmak basarsanız basın; orada bir Sivaslının dükkânı vardır. Bindiğim her taksiden bir Sivaslı şoför çıkması tesadüf mü? Bu kadar muhabbetimiz oldu; gidip yerliyi bir de kendi evinde görelim dedik. HER YERİNDE BİR TÜRKÜ, BİR HİKAYE VAR Şehre akşamüstü tepe bir noktadan bakınca Orta Anadolu’nun yozlaşmış şehirlerinden nasıl ayrıldığını, nasıl mütevazı bir hali olduğunu sezebiliyor insan. Şehirler insanlara benzerler: Nasıl her insanın bir hikâyesi varsa her şehrin de bir hikâyesi vardır muhakkak. Ee biz de bu hikâyeleri yanık türkülerden az dinlemedik. Bakmayın artık okuyanın, türkü çağıranın azaldığına; Sivas’ın her zaman okuyanı da vardır söyleyeni de. Şehrin kendine has kültürü her Sivaslının genine işlemiş. Sosyal yapı olarak bir memur şehri denebilir; fakat Sivaslıyı yerinde görmek gerekir. Türk halk ozanımız Veysel Şatıroğlu veya namı diğer Âşık Veysel'i yaşayacağınız en güzel yerlerden biri, kendisine ait Aşık Veysel Müzesi olsa gerek. Ruhu şad olsun ustanın. GÖK MEDRESE Sivas’a yolun düşer de Cumhuriyet Meydanı'ndan geçmemek olur mu? Kent meydanına gitmişken madımak çorbası içmeyi kendine şart koy. Doyurma kendini ama. O güzel Anadolu mutfağından daha neler yiyeceğiz... Gök Medrese Türk mimarisinin ve süsleme sanatının birlikte görülebildiği en önemli yapılardan. Medresenin, mermer taş kapısı, ışık-gölge oyununu yaşatacak denli zengin bir görünümü var. Şehir merkezinde tarihi kent meydanına 300 metre mesafede bulunan Medrese çifte minaresiyle hemen göze çarpıyor. Adını üzerindeki gök mavisi çinilerinden alan, "Mavi Medrese" olarak da anılan 747 yıllık yapı bugün restore edilmiş haliyle çok daha şık. Yiğidin harman olduğu yerde ‘’gardaştan’ bol ne olur? Sivas’ın her ilçesinin kendine has bir iklimi var. Gece soğuğu buz keser insanı ama içini ısıtan gündüzleri de var. Valiliğin bulunduğu merkezin tam karşısında Cıbıllar Parkı’nı göreceksin. Bu park işsiz insanların, evsizlerin evi olmuş. Az ilerisinde art arda dizili çay bahçeleri var. Demli çayın buharı, semaverler gözüne çarpıyor; adeta kültür kokuyor. Kervansaray bölgesinde unutulmaya yüz tutmuş meslekleri icra eden dükkânlar çıkıyor karşımıza: Ayakkabıcılık, yemeni, el sanatları, nakış işleri yapan esnaf selamlıyor bizi. Geçtiğimiz her yerde Sivas’ın yollarına türküsü çalıyor kulağımıza. Gelen müşteriye de, misafire de pek bir ahde vefalılar. Fakat insanları karasal iklimlerinden herhalde; biraz da sert. Tabii o esnafın samimiyeti hiç değişmez. Kervansaray bölgesinde pek çok yerde püsküllü heybeler satılıyor. Bu özenle işlenmiş yöresel aksesuarları başka yerde bulamazsın; hepsi birer el emeği göz nuru. Belki birine hediye alırsın. Her ilçe kendisinin en önemli ilçe olarak görüyor ve gizli bir rekabet içindeler. Gel gelelim en egzotikler Divriği’nde. Evleri, mimarileri, sokakları çok daha farklı ve müthiş bir çatı manzarası var. Parke taşlı yollar, az katlı binalar, küçük temiz lokantalar, leziz yemekler, güler yüzlü garsonlar, tonton teyzeler… Hepsi gözümüzü alıyor semtte. Sivas'ta her köyün bir yeni, bir de eskisi var. İnsanlar eski evlerine tandır yapmaya gidiyorlar. Yeni evleri de, şehrin daha gelişmiş kısımlarında, konutlar daha çok villa tarzında. Yakınlarının mezarları genelde eski köylerinde yer alıyor; bağ bahçe için, bayramda ve mezar ziyaretlerinde eski evlerine gider insanlar. KANGAL KÖPEKLERİ Sivas Kangal'ını tanımayan var mı? Kentin yegane simgesi olsa gerek. Kangal köpeği çok eski çağlardan bu yana varlığını sürdüren, Türk bekçi köpeği olarak da bilinen bir köpek türü. Adını Sivas'ın Kangal ilçesinden alır. Bekçi köpeği olmasının yanında, çoban köpeği olarak da adlandırılan kangallar bu ismi, kurt gibi vahşi hayvanlara karşı, koyun sürülerini koruma yetenekleri sayesinde almış. Şehirde büyük bir değeri var bu heybetli dostlarımızın. GÜREŞ FESTİVALİ Anadolu'nun festivalleri denince buram buram yöre kokusu geliyor. Sivas bu konuda istikrarlı. Doğanşar ilçesinde her yıl geleneksel olarak düzenlenen Geleneksel Ahmet Ayık Karakucak Güreşleri ve Bal Festivali 53 yıldır bozulmadan devam ediyor. Festivalin ambiansı dolu dolu Anadolu geleneği kokuyor. Boydan boya yöresel kıyafet girmiş yerel kadınlar pek bir renklendiriyor ortamı. Ata sporuna dâhil olan güreşçilere ilgi yoğun. Festival alanına bir de pazar kuruluyor. Denk gelirsen çok keyif alırsın. HAFİK GÖLÜ Balıkçılık ve su sporlarının yapılabildiği bir tabiata sahip olan Hafik Gölü’nün etrafında mesire alanları ve ufak tefek aile tesisleri var. Sivas’tan Hafik ilçesine hafta için her gün sabah 07:30’dan akşam 19:00’a kadar saat başı araç kalkıyor. Hem bu doğanın fotoğraflarını çekmek, hem de demli bir çay içmek için güzel bir alan. Şehirde bir göl bolluğu söz konusu. Doğaseverler için bol bol mekan var; yeşillik, çayır, çimen, bol oksijen hepsi mevcut. GÖKPINAR GÖLÜ Tabiatın Sivas’a en güzel hediyelerinden biri olsa gerek Gökpınar Gölü. Tam anlamıyla bir doğa harikası. Gölün adını aldığı turkuaz mavisi rengi, etrafındaki yeşilin her tonuyla birleşince ortaya muhteşem bir manzara çıkıyor. Bölge halkı da göle hakkını veriyor. Hafta sonları, bir de hava güzelse, adım atacak yer bulamazsın. Bildiğim tek şey; Gökpınar sahip olacağın en güzel İnstagram postlarından biri olacak. Göl, Sivas’ın Gürün ilçesinin merkezine sadece 10 kilometre uzaklıkta. Bonus göl rotanız ise: Tödürge Gölü DİVRİĞİ KALESİ Bu kalenin benzerlerini diğer Anadolu kentlerinde mutlaka görmüşsündür. Çaltı Çayı'na bakan yamaçta kayalık arazinin üzerinde bulunan bu kaleyi giden de, gitmeyen de az çok bilir. Aslanlı Burç'tan kuzeye doğru devam eden düz bir çizgi üzerindeki iç kale surları sağlam kalsa da; yapı zamanla tahrip olmuş tabii. Yakın zamana kadar kalenin aşağısında küçük bir mahalle varmış. Mahalle sakinleri aşağı şehre çekilmişler. Şimdi senin, benim gibi selfie çubuğuyla gezen turistlerin ilgi odağı ama 'illaki de gidilmeli mi?'' cazibesi tartışılır. ÇİFTE MİNARELİ MEDRESE Selçuklu döneminin en anıtsal yapılarından biri olan Çifte Minareli Medrese aynı zamanda en çok tahribata ve yıkıma uğramış yapılardan biridir de. 1271 yılında Vezir Sahip Şemseddin Muhammed Cüveyni tarafından yaptırılan medresenin en çekici özelliği çifte minareli olması. Gök Medrese'yle çok karıştıran olur. İkisi de benzer mimari özelliklere sahip. Merak etme; şehirde kolayca ayırt edersin. DİVRİĞİ ULU CAMİ Yine bir Ulu Camii; yine Anadolu… 1985 yılında UNESCO Dünya Miras Listesi’ne kültürel varlık olarak dahil edilen Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası Türkiye’nin bu listeye giren ilk mimari yapısı. İki kubbeli cami, darüşşifa ve türbeden oluşan bu başyapıt mimari özelliklerinin yanı sıra Anadolu geleneksel taş işçiliğinin en güzel örnekleri arasında. Hemen yanında duran Darüşşifa da, hastaların su sesi ile sağlıklarına kavuştuğu bir hastane olarak benzersiz özelliklere sahip. Divriği Ulu Camii Batı Kapısı namaz kılan bir adamın gölge figürü çok güzel gözüküyor. Padişah III. Murad zamanı vezirlerinden Sivas Beylerbeyi Murad Paşa tarafından 1580 yılında yaptırılan Kale Camii de şehrin bir diğer mistik değeri. KOYUNKAYA MESİRE YERİ İmranlı ilçesinde bulunan Koyunkaya Mesire Yeri, cennetten bir parça sunuyor her gelen misafirine. Kötü haberse gidiş yolunun insanı çileden çıkarması… 12 Kilometrelik zorlu bir yol ama ucunda nefis bir yaz bahçesi olunca insan vazgeçemiyor. Merak da var tabii. Gittik, Heidi gibi gezdik, yedik, içtik… SİVAS'IN AYDER'İ: EĞRİÇİMEN YAYLASI Kışın ayrı, yazın ayrı bir güzel burası. Etrafı çam ormanlarıyla kaplı yayla, ilkbaharda yeşil örtü ile sarı ve beyaz papatyalarla kaplanıyor. Suyu bol, yeşili bol dümdüz ovası ve tabii temiz havası insana doğayı hatırlıyor. Koyulhisar ilçesine 20 kilometre uzaklıktaki yayla daha önce gördüklerinizden farklı değil. Fakat insanı gerçekten misafirperver. Kapılar sonuna kadar açık; şive o biçim; sempatiklikten ölecekler. İşte o güzellik- VİDEO SIZIR ŞELALESİ Oo şelale manzarası, alırım bir dal! Çat Ormanları içerisinde, Göksu Çayı üzerinde muhteşem bir güzellik. Su sesi, bol fotoğraf, çok demli çay… İşte böyledir Sızır. KANGAL BALIKLI KAPLICASI Kangal balıklı kaplıca, ülkemizde deri hastalıklarından; Sedef Hastalığı (Psoriasis) Ve romatizmal hastalıkların tedavisinde ün yapmış bir kaplıca. Umarım balıklarla aran iyidir; uzaktan değil ama; baya bir yakından… Bugün gittiğinde dört kısım otel, altı havuz, 16 adet özel banyo, lokanta, market ve çay bahçesi ile geniş bir hizmet alanı var. Tedavi özelliği itibari ile dünyada bir benzerin bulmanın mümkün olmadığı kaplıca, ilmi ve tıbbi bir mucizeyi "Sedef Hastalığını tedavi ederek" favori olmuş. İlgililer ayrıca baksın. Erkeklerin kaplıca bölümünde havuz suyu üzerinde çay dolu bir tepsi yüzüyor. Abilerimizin keyfi yerinde; afiyet olsun :) YILDIZ DAĞI KAYAK MERKEZİ ''Sivas'ın yollarına, çıkalım dağlarına...'' diye diye geldik Yıldız Dağı'na. Bu kış vakti Sivas'ta ne yapacağım diye mırıldananlara güzel bir tavsiye. Kışsporlarına ilgin varsa; Yıldız Dağı kayak merkezi temiz pistleri ve bol karıyla ayağının altına seriliyor. Yıldız Dağı’ndan güneye doğru Yıldız Irmağı boyunca gidildiğinde değişik sıcaklıklarda jeotermal kaynaklar var. Bunlardan en önemlisi Sıcak Çermik Kaplıcası. Sadece kış sporları ile değil yaz aktiviteleri ile de ön plana çıkması hedeflenen Yıldız Dağı eteğindeki Yıldız Gölü’nde dalış, botla gezinti, jet ski, olta balıkçılığı gibi su sporları da mevcut. Çıkın, çıkın gelin. SİVAS EĞRİ KÖPRÜ Sivas merkezinden Karayün'e Eğri Köprü üzerinden geçilerek gidilir. Eğri Köprü, Sivas’ın güneyinde, doğudan batıya doğru eğimli Kızılırmak üzerinde 12. Yüzyılda Selçuklular tarafından yaptırılmış. 18 gözü olan köprü doğudan batıya doğru düz şekilde iken ortada güneye doğru eğik olarak kesme taştan inşa edilmiş. Adını da buradan alıyor. Köprünün tarihi efsanelerinde bir dizesi bile var: Usta idik olduk şâkirtAl bardağı suya seğirtHiç nazardan korkmadın mı?Köprünü eğri çevirt YEMEK, YEMEK, YEMEK! Eğer bir Sivaslı tanıyorsan, hele de elleri dert görmeyen bir teyzeyse; sana yemek yapmasını rica et. Çünkü Sivas mutfağını tatmayan bilemez o lezzeti. Kesme aşı, Baviko, Kelle tatlısı, Sirok, gömme, Salata kurutması, Mercimek badı, Pezik, dal turşusu, Peskütan çorbası, sucuğu Sivas katmeri, Hingel, Sübüra, Sivas ketesi, Divriği pilavı, Sivas kebabı, Sivas köftesi, Madımak... Yeme de yanında yat. GEZEBİLECEĞİN DİĞER YERLER 4 Eylül Milli Mücadele Müzesi Şifaiye Medresesi Şuğul Vadisi Tecer Dagı Karşıyaka Tabiat Parkı Behram Paşa Hanı Terzioğlu Konağı Alibaba Camii Taşhan İzzettin Keykavus Türbesi Kesdoğan Kalesi Şehitler Parkı 2013

Yiğidin harman olduğu yer: Sivas'tan selamlar

Pir Sultan Abdal, Aşık Veysel… Ne ozanlar türkü çağırıp, yanık dizeleriyle yürekleri dağladı bu memlekette. Sivas’ın geç gelen baharı, inatçı kışı bile bir başka.