Çemberlitaş'ta 174 yıllık küre yok oldu

Çemberlitaş'taki Sultan Mahmud Türbesi'nde bulunan Divanyolu Çeşmesi'nin üzerindeki mermer kürenin yaklaşık bir aydır kayıp olduğu ortaya çıktı.

Çemberlitaş'ta 174 yıllık küre yok oldu

KIZIL ELMA SEMBOLÜ OLARAK DA KABUL EDİLİYORDU

Osmanlı'da “Küre-i Arz” olarak adlandırılan 70 cm çapındaki mermer kürenin akıbeti bilinmiyor. Küre, Osmanlı'nın dünyaya hakimiyet teorisi olarak formüle edilen ‘Kızıl Elma' sembolü olarak da kabul ediliyordu.

174 YILLIK TÜRBE

Sultan Abdülmecid'in 1840'ta babası Sultan 2. Mahmud için saray mimarlarına Çemberlitaş'ta inşa ettirdiği türbenin köşesine “amprik” üslupta 2.5 metre yüksekliğinde bir de çeşme yaptırdı. Dönemin Fransız mimarisinde “aydınlanma sembolü” olarak kabul edilen 70 cm çapında bir küre de bu çeşmenin üzerine konulmuştu. Saray mimarları Ohannes ve Bogos Dadyan, küreyi her ne kadar Fransız mimarisinin yansıması olarak yerleştirse de küre zamanla Osmanlı'nın dünya hakimiyet teorisinin ifadesi olan “Nizam-ı Alem” ülküsünün daha milliyetçi bir yorumu olan “Kızıl Elma” olarak kabul gördü. Özellikle İttihat ve Terakki döneminde bu yorum öne çıktı.

1 AYDIR KÜRE KAYIP

174 yıllık tarihi çeşme ve küre zaman zaman tadilat gördü ve restore edildi. Yaklaşık bir aydır ise küre yerinde bulunmuyor. Türbenin bağlı olduğu Türbeler Müdürlüğü yetkilileri "Türbe bizim yetkimizde ama çeşme değil, o yüzden haberimiz yok" diyor. 1912'de kurulan Türk Ocakları'nın Türbe haziresinde bulunan İstanbul Şubesi de türbenin bakım ve kontrol yetkisinin kendilerinde olmadığını; dolayısıyla kürenin akıbetinden haberdar olmadıklarını söylüyor.