İkinci Yeni Şiir Akımı'nın öncülerinden olan Turgut Uyar'ın ölüm yılı

4 Ağustos 1927 yılında hayata gözlerini açan Türk şiirinin usta ismi Turgut Uyar, yine bir ağustos gününde 22 Ağustos 1985'te hayatını kaybetti.

Ruhu şad olsun...

Usta şair Turgut Uyar'ın 38'inci ölüm yılı...

İkinci Yeni akımının önde gelen isimleri arasında yer alan Uyar, hayatında ve ilişkilerinde yaşadığı çetrefilli dönemleri satırlarına taşır.

İlkokulu babasının memuriyeti nedeniyle İstanbul ve Eskişehir'de tamamlayan Uyar, ilkokul yıllarında manzumeler yazmaya başladı, Ömer Hayyam, Nedim, Yahya Kemal Beyatlı, Tevfik Fikret ve Ahmet Haşim'in eserlerini okudu.

Şiirleri İngilizce, Fransızca ve Sırpçaya çevrildi

Turgut Uyar'ın şiirleri İngilizce, Fransızca ve Sırpçaya çevrildi, kitapları ve yazıları Varlık, Yeditepe, Pazar Postası, Dost, Değişim, Türk Dili, Yedigün, Kaynak, Şimdilik, Forum, Yeni Dergi, Hürriyet Gösteri, Milliyet Sanat, Düşün, Dönem ve Papirüs dergilerinde yayımlandı. Şair, Hüseyin Cöntürk’ün çıkardığı Dönem dergisinin kurucuları arasında da yer aldı.

Uyar, yatılı okuduğu Konya Askeri Ortaokulunun ardından Bursa Askeri Lisesine devam etti. 1947'de Askeri Memurlar Okulundan mezun oldu.

Personel subayı olarak 1948'de Posof'a (Kars Ardahan) tayin edilen şair, önce Terme Askerlik Şubesinde görev aldı, ardından üsteğmen olarak Ankara'da Kara Kuvvetleri Komutanlığı Personel Dairesi Başkanlığında çalıştı.

Tomris Uyar'la olan evliliği

Birinci evlilikte istediği mutluluğu yakalamayan usta şair, çareyi boşanmakta bulur. Bu sırada yazar Tomris Uyar’la şiir ve edebiyat üzerine mektuplaşmaya başlar. O dönem şair Cemal Süreya’yla birlikte olan ve ayrılmaya karar veren Tomris Uyar, eşinden yeni boşanan şairle evlenir.

Turgut Uyar’ın ilk şiiri olan Yad 1947’de Yenigün dergisinde yayınlanır. Uyar'ın ilk kitabı Arz-ı Hal 1949'da raflarda yerini alır.

Bir sene önce ise yapılan şiir yarışmasında ikincilik elde ederek rüştünü ispat eder. Jüri kurulunda bulunan usta yazar Nurullah Ataç, kendisine ileride çok iyi bir şair olacağını söylediğinde çok mutlu olur.

"İkimiz birden sevinebiliriz"

Edebiyat dünyasına adını yavaş yavaş duyuran genç yetenek Uyar’ın, 1952’de Türkiyem adlı ikinci şiir kitabı yayınlar.

“İkimiz birden sevinebiliriz göğe bakalım” dizesindeki ince mesajda, insanoğluna bahşedilen bütün güzelliklerin aslında herkese eşit oranda dağıtıldığını, bunu görmek için sadece başımızı kaldırıp göğe bakmamızın yeterli olacağını bize haykırır.

Bol ödüllü şair

Tütünler Islak" kitabı 1963 Yeditepe Şiir Armağanı'nı alan Uyar, Tomris Uyar ile Lucretius'tan yaptığı "Evrenin Yapısı" çevirisiyle 1975 Türk Dil Kurumu Çeviri Ödülü'ne layık görüldü.

Şairin "Kayayı Delen İncir" isimli kitabı 1983 Behçet Necatigil Şiir Ödülü, yeni şiirlerinin eklendiği ve tüm şiirlerini toplayan "Büyük Saat" eseri de 1984 Sedat Simavi Vakfı Edebiyat Ödülü'ne değer bulundu.

Turgut Uyar öldü

Toplam 9 şiir kitabına imza atan Uyar'ın bütün şiirleri, 1984'te "Büyük Saat" kitabında bir araya getirildi. İnceleme alanında "Bir Şiirden" ve eleştiri dalında "Sonsuz ve Öbürü" eserlerini de okuyucuyla buluşturan Uyar, 22 Ağustos 1985'te siroz hastalığından öldü.