Sokrates'in ölümü ve tarihe geçen savunması: Oylarınızla beni mahkum ettiniz
ensonhaber.com

Antik Yunan filozofu Sokrates, baldıran zehri içerek öldü, idam edildi. O dönem insanların koşullanmalarıyla dalga geçtiği için ve insanları kışkırttığı gerekçesiyle cezaya mahkum olan daha sonra bütün baskılara rağmen asla geri adım atmayan Sokrates idam edildi. Pişman ol ve özür dile" telkinlerine rağmen sözünden caymadı ve pişmanlık yerine ölümü tercih eden bir filozofun savunması... Savunması da ünlü öğrencisi olan Platon'a kaldı. Platon; Sokrates'in Savunması adında kitap yazarak, ünlü filozofun mahkeme savunmasını kitaplaştırdı ve eser günümüze kadar ulaştı.

Ünlü filozofun sözlerine bakalım;

Oylarınızla beni mahkûm ettiniz, Atinalılar. Ve eğer bu karar karşısında kırılmışsam bunun nedenleri var. En başta bunu bekliyordum ve beni asıl şaşırtan yalnızca oyların böyle yakın olması oldu. Çünkü bana karşı olan çoğunluğun çok daha büyük olacağını düşünüyordum ama şimdi, eğer otuz oy daha öte yana geçmiş olsaydı, aklanmış olacaktım. Üstelik şimdi bile Meletus’un suçlamasından kurtulmuş olduğumu düşünüyorum. Dahası, Anitus ve Likon’un yardımı olmasaydı, yasanın gerektirdiği gibi oyların beşte birini alamayacak olduğu açıktır. Ki bu durumda kendisi bin drahmalık cezaya çarptırılacaktı."

Ceza olarak ölüm...

Sokrates savunmasının devamında;

"Şimdi ceza olarak ölümü öneriyorsunuz. Kendi payıma ben ne önermeliyim, Atinalılar? Açıktır ki hakkım olanı. Ve hakkım nedir? Bütün yaşamım boyunca boş durmaya hiçbir anlam vermemiş olduğum için ama insanların çoğunun kaygılandığı şeyleri, para kazanmayı, ev geçindirmeyi ve askeri görevleri, kamu toplantılarında konuşmayı, memurlukları, komploları, partileri göz ardı ettiğim için katlanmam ya da ödemem gereken asıl karşılık nedir?

"Neyi hak ediyorum"

"Gerçekte bir politikacı olarak yaşamak için gereğinden öte dürüst olduğumu düşünerek, size ya da kendime hiçbir yararımın olamayacağı yerlere gitmedim ama her birinize kişisel olarak en büyük iyilikte bulunabileceğim her yere gittim. Aranızda bulunan herkesin kendisine bakması gerektiğine, kişisel çıkarların peşine düşmeden önce erdem ve bilgeliği araması gerektiğine, devletin çıkarlarıyla kaygılanmadan önce devletin kendisi ile kaygılanması gerektiğine inandırmaya, tüm eylemlerinde uyması gereken düzenin bu olduğunu anlatmaya çalıştım. Bu yolda davrandığım için neyi hak ediyorum?"

Savunmasını yazmak öğrencisine kaldı

İnsanları Tanrılara ve yönetime karşı "kışkırttığı" gerekçesiyle yargılanan Sokrates, savunmasını yaparken yanında sürekli duran öğrencisi ise Platon'dur. (Eflatun, diğer adıyla)

Platon, hocası savunmasını yaparken o meşhur savunmasını Sokrates'in Savunması adıyla kitap olarak yazdı ve günümüze kadar ulaştı.

Sokrates, savunduğu düşüncelerinin sonuna kadar arkasında olduğunu her defasında dile getiriyordu. Bunun yanında Sokrates'in davasından vazgeçmesi için telkinlerde ve önerilerde bulunuldu.

Pişman olup, hatasından vazgeçmesi halinde onu affedeceklerini söyleyenleri dikkate almadı ve ölüme gitti.

Sokrates, savunduğu düşüncelerinin sonuna kadar arkasında olduğunu her defasında dile getiriyordu. Bunun yanında Sokrates'in davasından vazgeçmesi için telkinlerde ve önerilerde bulunuldu.

At sineği benzetmesi

Pişman olup, hatasından vazgeçmesi halinde onu affedeceklerini söyleyenleri dikkate almadı ve ölüme gitti. Yaşadığı kenti, soylu ve güzel olmasına rağmen miskinlikten kurtulamayan bir ata, kendisini ise onu uyandırmaya ve ayaklandırmaya çalışan bir at sineğine benzetmesi de bundandır.