Elmalı davasıyla gündemde: Munchausen Sendromu nedir

Milyonların yakından takip ettiği Elmalı davası, anne ve üvey babanın ifadeleri ile gündemdeki yerini koruyor.

Davanın seyri bakanlıklar tarafından da sıkı bir şekilde incelenirken, çocukların annesi Merve Akman'ın Twitter hesabından yapmış olduğu açıklamada, çocuklarına 'Munchausen by proxy' teşhisi konulduğu öğrenildi.

Psikolojide yer alan bir kişilik bozukluğu terimi olan Munchausen Sendromu merak konusu oldu.

Munchausen Sendromu, kişinin, başka bir kişide fizik ya da psikolojik belirti ya da bulguları, amaçlı olarak ortaya çıkarması ya da o kişide bu tür belirti ya da bulgular varmış gibi davranması olarak biliniyor.

İşte Munchasen sendromunun belirtileri ve merak edilenler...

MUNCHAUSEN BY PROXY (MUNCHAUSEN SENDROMU) NEDİR?

Munchausen sendromu, kişinin çevresinden ve sağlık görevlilerinden ilgi görebilmek için kendini sürekli hasta etmesi veya bunun için uğraşması durumudur.

Yani aslında Munchausen Sendromu, kişinin gerçekte psikolojik ya da fizyolojik herhangi bir problemi olmamasına rağmen hastaymış gibi davranarak etrafındakileri kandırması ve aldatmasıdır. Bu sendroma sahip hastalar, doktorun muayenehanesine ya da acil servise sıklıkla klinik rahatsızlığını destekleyen uydurma bir öykü ile gelmektedir.

Bu sendromda kurban tipik olarak okul öncesi yaş grubunda olan, hatta konuşma becerisini tam olarak kazanamamış küçük çocuklardır.

LİTERATÜR

Psikolojik bir rahatsızlık olan Münchausen Sendromu adını, Alman yazar Rudolf Erich Raspe'nin 1785 yılında yayınladığı Baron Münchausen'in Rusya'daki Muhteşem Seyahatleri ve Mücadelelerinin anlatıldığı kitabında yarattığı kurgusal bir Alman asilzadesi olan Baron Munchausen'den almıştır.

Katıldığı 1735-1739 Osmanlı-Rus-Avusturya Savaşı'nda yaşadıklarını çevresine abartılı bir şekilde anlatan Münchausen, kendini yaşananların merkezine koyan tavrıyla kısa sürede tüm hikâyelerinin yayılmasını sağladı. Bir süre sonra yalan olduğu anlaşılan bu hikâyeler, Karl von Münchausen'i daha da ünlü yaptı ve kendi adıyla anılacak bir sendromun literatüre girmesine yol açtı.

Sendromun isim babası Richard Alan John Asher'dir. Asher, 1951 yılında hastane hastane dolaşıp gereksiz yere tedavi almak isteyen bir grubu tanımlamak için bu ismi kullanmıştır.

MUNCHAUSEN SENDROMU BELİRTİLERİ

Kişinin çoğu zaman kendisine zarar vermesine neden olabilecek Munchausen sendromunun başkalarını, özellikle çocukları, ilgilendiren daha tehlikeli bir boyutu vardır.

Kişilerin kendine yönelik bir ilgi çabası değil, otoritesi altındaki kişilere dikkat çekme uğraşı vardır.

Özellikle çocuklarının sürekli hasta olduğuna inanan ve bunun için doktor doktor dolaşan ebeveynler için kullanılan bir kişilik bozukluğudur. Bazen ebeveynlerin çocukları öldürmesiyle de sonuçlanabilir.

Munchausen sendromunda aşağıda sıralanan belirtiler görülebilir.

Kişide dramatik ama tutarsız hasta öyküsü olması Kişinin tedavi almasıyla beraber belirtilerin kötüleşmesi ya da açıklanamayan belirtiler oluşması Kişinin tedaviden yarar görmesiyle ve taburcu olmasıyla beraber evden hastalığı nüks etmiş şekilde dönmesi Kişide hastaneler veya tıbbi terminolojiyle ilgili geniş bilgi birikimi olması Kişide birden çok cerrahi müdahale izi olması Kişide negatif test sonuçlarını takiben yeni belirtiler görülmesi Kişide hastalıkla ilgili belirtilerin sadece yalnızken veya kişi gözlenmiyorken görülmesi Kişinin ameliyat olmaya, tıbbi testler yaptırmaya veya diğer girişimsel müdahalelere hevesli olması Kişinin uydurduğu hastalığıyla ilgili daha önce birçok hastaneye, doktora ve kliniğe başvurması Kişinin aile bireylerinin ve arkadaşlarının, doktorlarla ve sağlık çalışanlarıyla tanışmalarını istememesi Kişide kişilik ve özgüven problemleri olması Kişinin hastanedeyken kendini daha rahat ve iyi hissetmesi Kişinin tıbbi bilgisinin daha önceki hastaneye yatışlarından ya da yaptığı işinden dolayı fazla olması

MUNCHAUSEN BY PROXY KİMLERDE GÖRÜLÜR?

Bir kişilik bozukluğu olan Münchausen Sendromu genellikle;

Çocukken istismara uğramış ya da ihmal edilmiş, Daha önce ciddi bir hastalık atlatmış, Ailesinden ya da arkadaşlarından birinin ciddi bir rahatsızlığına şahit olmuş, Medikal sektörde çalışan ya da çalışmayı hayal eden, Sürekli suçluluk hisseden ve cezalandırılması gerektiğini düşünen, Özgüveni düşük, kronik depresyon ya da bağımlılık problemi olan genç yetişkinlerde görülür.