Nobel'e uzanan kadın yazarlar

Bugün Dünya Kadınlar Günü.

Kutlu olsun...

Tarih boyunca kadınların dünya üzerindeki varlığı ve ortaya koydukları başarı onları hep bir üst basamağa çıkartmıştır. Sanatta, sporda, politikada, evde, kısacası hayatın her alanında göstermiş oldukları üstün gayret, hem dünyada hem de ülkemizde yaşayan kadınların toplumdaki yerini fazlasıyla gösteriyor.

Bugün Dünya Kadınlar Günü olması sebebiyle, bugüne kadar verilen Nobel Edebiyat Ödülü'nü kazanan kadın yazarları araştırdık.

İsveçli bilim adamı Alfred Nobel'in vasiyeti üzerine 1901 yılından beri fizik, kimya, edebiyat, barış, tıp ve iktisat alanında verilen Nobel ödülleri, her sene toplanan jüri üyelerinin belirlemesiyle sahiplerini buluyor. Nobel Edebiyat Ödülü, 1901'de ilk defa verilmeye başlandı.

İlk kazanan ise Fransız yazar Sully Prudhomme oldu. Ödül töreni; geleneksel olarak Stokholm'da, Alfred Nobel'in ölüm yıl dönümü olan 10 Aralık tarihinde yapılmaktadır. 2011 yılına gelindiğinde Nobel Edebiyat Ödülü, 104 defa verilmiş ve toplamda 108 kişi bu ödülü kazanmıştır.

Nobel Edebiyat Ödülü'nün verilmesinden bugüne kadar, değer görülen kadın yazarların sayısı ise 14. Ödülü ilk kazanan kadın yazar İsveçli Selma Lagerlöf olmuştur.

İşte tarih sıralamasına göre Nobel alan kadın yazarlar.

Selma Lagerlöf, ödülü 1909'da kazandı.

İtalyan Grazia Deledda, doğacılık akımının öncülerinden sayılır. Grazia, 1926'da Nobel Edebiyat Ödülü'nü kazanan ikinci kadın yazar oldu.

Norveçli edebiyatçı Sigrid Undset, daha çok çağdaşlaşma alanında verdiği eserlerle anılmıştır. Undset, 1928'de ödülün sahibi oldu.

"İyi Dünya" kitabıyla 1931 yılında Pulitzel ödülünü alan Pearl S. Buck, Nobel Edebiyat Ödülü'nü kazanan ilk Amerikalı kadın yazar oldu.

Şilili şair, yazar Latin Amerikan edebiyatının tanınmış yazarlarından Gabriela Mistral, 1945'te ödüle değer görüldü.

Savaşın insan üzerindeki yıkıcı unsurlarını eserlerinde dile getiren Alman asıllı İsveçli yazar Nelly Sachs, ödülü İsrailli öykücü, romancı Shmuel Yosef Agnon ile 1966'da paylaştı.

Güney Afrikalı edebiyatçı Nadine Gordimer, 1974'te Man Booker Ödülü'nü ve 1991'de Nobel Edebiyat Ödülü'nü almaya hak kazanan bir diğer kadın yazar oldu.

Afrikalı ve Amerikalı edebiyatın tanınması için önemli çabalar veren ABD'li yazar Toni Morrison, "Sevgili" adlı romanıyla 1985'te edebiyat ödülünün sahibi oldu.

Polonyalı şair, Wislawa Szymborska 1996'da ödülü alan isim oldu.

Avusturyalı feminist oyun yazarı ve romancı Elfriede Jelinek, 2004'te ödüle layık görüldü.

İngiliz Edebiyatı'nın önde gelen kadın yazarlarından olan Doris Lessing, 2007'de Nobel Edebiyat Ödülü'nü aldı.

Romanya'da gizli servisle çalışmayı reddettiği için işinden olmuş ve 1987 yılında Almanya'ya göç eden, Herta Müller 2009 Nobel Edebiyat Ödülü’nü kazandı.

Kanadalı öykücü Alice Munro 2013'te aldığı ödülüyle...

İkinci El Zaman kitabıyla 2015'te ödülü Rus yazar Svetlana Aleksiyeviç aldı.

Ergül Tosun

ergul.tosun@ensonhaber.com