Türk ekonomisi denilince akla gelen ilk terimler arasında "enflasyon" yer alıyor.
Pandemiden beri hızla yükselen enflasyon, vatandaşın alım gücünü elinden alıyor.
Enflasyonla mücadele devletin bütün makamlarınca planlanırken, asıl etkinin bu yaz aylarında görüleceği açıklandı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan sosyal medya hesabından açıklama yaparak, "Yıllık enflasyon yaz aylarından itibaren inşallah düşüşe geçecektir." ifadelerini kullandı.
Nasıl olacak da enflasyon yazın düşecek diyenler ise "baz etkisi" kavramı ile karşılaşıyor.
Baz etkisi, önümüzdeki günlerde sık sık duyulacak bir terim.
Peki, ekonomide baz etkisi tam olarak neyi ifade eder? Baz etkisi ne demektir, enflasyonu nasıl düşürür? Detaylarıyla haberimizde...
Baz etkisi nedir
Ekonomide "baz etkisi", bir göstergenin (genellikle fiyat endeksi, üretim endeksi, enflasyon oranı vb.) önceki bir döneme göre değişimini açıklamak için kullanılan bir terimdir. Bu terim, genellikle bir yıllık bazda kullanılır ve bir dönemin diğer dönemle karşılaştırılmasını sağlar.
Enflasyonda baz etkisi
Baz etkisi, bir göstergenin baz dönemdeki düşük veya yüksek seviyelerinden kaynaklanabilir. Örneğin, enflasyon oranı, baz yılın düşük seviyesinden yüksek bir artış gösterdiğinde, bu baz etkisi olarak adlandırılır.
Benzer şekilde, bir gösterge baz yılın yüksek seviyesinden düşük bir seviyeye düştüğünde de, bu baz etkisi olarak adlandırılır.
Merkez Bankası'nın örneği ise şu şekilde:
Örneğin 2014 Kasım ayı yıllık enflasyonu hesaplanırken, 2014 yılı Kasım ayı tüketici endeksinin 2013 yılı Kasım ayı tüketici endeksine göre yüzde değişimi alınmaktadır.
2013 yılı Kasım ayında tüketici endeksi normal ortalamalara göre çok daha düşük bir oranda artmış ise, 2014 yılı Kasım ayında yıllık enflasyonu yükseltici bir baz etkisi görülecektir."
