Türkiye'nin yola çıkamayan yerli otomobilleri

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın Türk Sanayici ve İşadamları Derneği'nin (TÜSİAD) Genel Kurulu'nda otomotiv üreticilerine "Yerli otomobil yapın" demesinden bu yana, "Yerli otomobil markası yaratabilir miyiz?" tartışmaları gündemden düşmüyor. TÜRKİYE'NİN YOLA ÇIKAMAYAN YERLİ OTOMOBİLLERİ DEVRİM'İN LANETİ Ancak büyük firmalardan çok önce yerli oto üretmek için kolları sıvayan KOBİ'ler, finansal kaynakların azlığı ve teknoloji eksikliği nedeniyle 1961'de kamuoyuna tanıtılırken benzini biten ilk yerli oto 'Devrim'in lanetinden kurtulamıyor. YERLİ ARABA SEVDASI Türkiye'de otomotiv sektöründe kiminin "Teşvik verilsin yaparız" kiminin "Küresel pazar acımasız, yapamayız" diye görüş bildirdiği yerli otomobil üretme çabaları aslında yeni değil. 'Devrim'in yarattığı hüsrandan bu yana 50 yıldır dillerden düşmeyen "yerli araba" sevdası, son yıllarda birçok girişimcinin de hayalini süsledi. Ancak yerli oto hayali kuran küçük girişimciler zor koşullarda ürettikleri prototip otomobillerin reklamını yapmaktan öteye gidemedi. Yıllardır yerli oto üretmek için Ar-Ge'ye para harcayan ancak finansal ve teknik imkânsızlıklar nedeni ile prototip üretimini seri üretime taşıyamayan KOBİ'ler, hükümetin büyük şirketler yerine kendilerine destek vermesini istiyor. DEVRİM'İN İSİM HAKKINI ALDI İlk yerli spor araba 'Etox'un yaratıcısı Ertex Oto Genel Müdürü Ercan Malkoç, Etox'un Türkiye'de seri üretim izni alan ilk yerli otomobil olduğunu söyledi. Yeri oto üretmek için bugüne kadar 4 milyon dolara yakın para harcadıklarını dile getiren Malkoç, 2 ay içinde elektrikli ve 4 kapılı Etox'u üretime hazır hale getireceklerini kaydetti. Yerli otomobil üretimi için 'Anadolu Kaplanları'na desteğin arttırılması gerektiğini vurgulayan Erkoç, "Bu işe yıllardır emek veriyoruz. Hatta bu amaçla Devrim'in isim hakkını bile satın aldık. Bizim gibi yerli oto üretmeye çalışan 4-5 bağımsız firma var. Seri üretime geçebilmek için teknolojik ve mali destek bekliyoruz" diye konuştu. Erkoç, "Çin'de bu işi 200 kişilik fabrikalarda yapıyorlar. Çok büyük maliyetlere gerek yok. 150 milyon dolar fabrika yatırımı ile ayda 2000 adetlik üretim yapabiliriz" dedi. ÖLEN OĞLU İÇİN ÜRETTİ Tuzla'da modern sahil güvenlik botlarıyla dikkat çeken Yonca-Onuk tersanesinin ortağı Ekber Onuk, adını 1998'de kaybettiği oğlu Kaan'ın lisedeki lakabından alan bir spor otomobil üretti. Onuk, 485 beygirlik motora sahip olacak 'Sazan'ın 2010 yılında yol testlerinin tamamlanmasının ardından satışa çıkarılacağını açıklamıştı. Sazan'ın yılda 5 adet üretilip 200 bin eurodan satılması hedefleniyordu. DEVRİM -2 YOLDA KALDI İlk yerli otomobil 'Devrim'in çeşitli olumsuzluklar nedeniyle üretiminin durdurulmasından etkilenen ilkokul mezunu oto tamircisi Mustafa Erdinç, 2 yıl çalışarak ürettiği otomobile 'Devrim-2' adını verdi. Tasarladığı modeli hiçbir çizim yapmadan üretmek için çalışmalara başlayan Erdinç, tuttuğu takım Fenerbahçe'nin renklerine boyayarak son şeklini verdiği otomobilin üzerine 'Benzinim var' sloganı yazdırdı. Ancak 'Devrim-2' kaynak sıkıntısı nedeni ile yerli marka mezarlığındaki yerini aldı. İLK YERLİ SPOR ARABA: ETOX Ankara Ostim merkezli Ertex Oto Dekorasyon firması, 4 yıl önce ilk Türk spor arabası yapmak için kolları sıvadı. 'Etox' adı verilen yerli spor araba 6 ayda tasarlandı. Etox'un yılda 500 adet üretilmesi ve ortalama 80 bin TL fiyatla satılması planlanıyordu. Ancak finans sıkıntısı çeken firma bu amacına ulaşamadı. ELEKTRİKLİ OTO OSCAR Oscar Makine adlı firma, yerli üretim ilk elektrikli otomobil 'Oscar'ı seri üretimine 2012 yılında başlayacaklarını açıklamıştı. Şirket koordinatörü Erdem Ufacık, 7 saatlik şarjla 300 kilometrenin üzerinde yol yapabilen otomobilin 100 kilometre hızın üzerine çıkabileceğini kaydetmişti. Ufacık, İlk olarak fabrikalarda, tesislerde, otellerde ve parklarda kullanılabilecek şekilde küçük elektrikli araçlar ürettiklerini belirtmişti. Ancak 'Oscar'dan bir daha haber alınamadı. AFRİKA PAZARI DERMAN'SIZ Traktör kabinleri üreten Eskişehirli Hisarlar Grup, kendi geliştirdiği 'Derman' adlı hafif ticari araç projesi ile yerli otomobil macerasına katkı sundu. Hisarlar, seri üretime 300 adetle başlayıp sonraki yıllarda sayıyı 8 bine kadar çıkarmayı planladıklarını açıklamıştı. Aracın özellikle Afrika ülkelerine ihraç edilmesi düşünülüyordu. Fakat planlar, temennilerden öteye geçemedi. JET FADIL'IN İMZA'SI 10 YIL BİTMEDİ Kamuoyunda 'Jet Fadıl' olarak tanınan Jet Pa Holding Yönetim Kurulu Başkanı Fadıl Akgündüz, yaklaşık 10 yıldır 'İmza' adında bir yerli otomobil üreteceğini söylüyor. 2003 yılında prototip aracını kamuoyuna tanıtan sonra projeyi durdurma kararı alan Akgündüz, son günlerde yerli oto için yeniden harekete geçti. "İmza 3 yıl sonra yollarda" diyen Akgündüz, "Otomobil benzinli ve dizel iki farklı cinste olacak. Hatta hibrid teknolojili motor bile yapabiliriz. 400 milyon Türk dünyası bizim İmza otomobilini çıkarmamızı merakla bekliyor" diyor.

Türkiye'nin yola çıkamayan yerli otomobilleri

Türkiye'deki küçük girişimcilerin 'yerli oto' rüyası bir türlü gerçekleşemedi.