Tourette sendromu nedir

Turet sendromu olarak da bilinen hastalık, nörogelişimsel bozukluklar kategorisinde ele alınır. İsmini, Fransız doktor Gilles de La Tourette'den alır. Beynin bazal ganglion denilen bölümündeki anormallikten kaynaklandığı düşünülmektedir.

Tikler birden ortaya çıkan, hızlı, yineleyici, ritmik olmayan, basmakalıp bir motor hareket ya da ses çıkarmadır. Karşı konulamaz bir deneyim olarak yaşanır.

KÜFÜR ETME HASTALIĞI DEĞİL

Ciddi formlarda iletişim ve yaşam kalitesi bozulabilir. Sık görülen tikler arasında kafa sallama, kaş-göz oynatma, göz kırpma, hayvan sesleri çıkarma, boyun çevirme, göz devirme, diş gıcırdatma, omuz oynatma, yüz buruşturma ve buna benzer yüz hareketleridir. Yaygın inanışın aksine tourette sendromu, küfür etme hastalığı değildir.

ÖMÜR BOYU SÜREN KRONİK BİR HASTALIK

Koprolali denilen istem dışı küfür etme durumu, tourette sendromlu bireylerin çok küçük bir kısmını oluşturmaktadır. Bunların yanında kişide şu semptomlar da bulunabilir. Hastalığın belirtileri genellikle 5-6 yaşlarında ortaya çıkar. Ergenlikle beraber tikler artış gösterir. Çoğu vakada ergenlik döneminin sonuna doğru tiklerin sayısı ve şiddeti azalmakla beraber genellikle ömür boyu süren kronik bir hastalıktır.

EN AZ İKİ MOTOR VE BİR VOKAL TİK

Bir kişinin tourette sendromlu sayılabilmesi için en az iki motor (bedensel tik) bir vokal (ses tiki) tikinin olması ve bu tiklerin 18 yaşından önce başlamış olması gerekmektedir. Tikler yere ve duruma göre şekillenebilir. Örneğin; çoğu kişide stres, yorgunluk, kaygı, heyecan, sinir ve panik olma durumlarında tiklerin sayısı ve şiddetinde yükselme olur veya bazı motivasyon gerektiren uğraşlarda tikler geçici süreliğine yok olabilir.

DOWN SENDROMLU VE OTİZMLİ KİŞİLER DAHA RİSKLİ

Tourette sendromu, günümüzde nadir bir sendrom olarak düşünülmemekle beraber çoğu durumda hafif tabir edilebilecek tikler görüldüğünden, bazı durumlarda doğru tanı yapılamamaktadır. Tourette sendromu, obsesif kompulsif bozukluk, dikkat eksikliği ve hiperaktivite gibi rahatsızlıklarla akrabalık göstermektedir ve birçok tourette sendromlu kişi aynı zamanda bu rahatsızlıklara da sahiptir. Ayrıca down sendromlu ve otizmli bireylerin tourette sendromuna yakalanma riski normal bireylere göre daha fazladır.

GÖRÜLME SIKLIĞI 10 BİNDE 4-5

Tourette sendromunun görülme sıklığı 10 binde 4-5'tir ve erkeklerde, kızlara oranla daha sık görülmektedir. Bilinen kesin bir tedavisi yoktur fakat tedaviye yardımcı ilaçlar, bazı terapi ve cerrahi müdahaleler mevcuttur.

HASTALIK GÖRÜLEN ÜNLÜ İSİMLER

İsveçli şarkıcı Basshunter, Amerikalı şarkıcı James Durbin, Amerikalı piyanist Michael Wolff, İngiliz piyanist Nick van Bloss, Amerikalı aktör Dash Mihok, Amerikalı futbolcu Tim Howard, basketbol oyuncusu Mahmoud Abdul-Rauf, Amerikalı motivasyonel konuşmacı Brad Cohen, İngiliz yazar Samuel Johnson'da da tourette sendromu hastalığı görülmüştür. Ayrıca dünyaca ünlü bestekar Mozart'ın da bu rahatsızlığa sahip olduğuna dair bulgular mevcuttur.