20. yüzyılın en çok okunan yazarlarından olan Herman Hesse'yi hatırlamak

20. yüzyılın en çok okunan yazarlarından olan Herman Hesse, savaş olgusunu lanetlemek için Nazilerin toplu soykırıma giriştiği II. Dünya Savaşı’nı beklemedi. 1912 gibi erken bir tarihte, Alman militarizmini protesto etmek üzere II. Wilhelm’in İmparatorluk Almanya’sını terk ederek kendine başka bir memleket seçti ve İsviçre’ye yerleşti.

Bu sözler onun;

"Bir savaş mavi göklerden inmez"

"Bir savaş, mavi göklerden inmez, diğer bütün insan teşebbüsleri gibi onun da önceden hazırlanması gerekir, mümkün ve gerçek kılınmak üzere pek çoklarının desteğine ve katkısına ihtiyacı vardır. Kuşkusuz, yarar sağlayacağı insanlar ve güçler tarafından arzulanır, hazırlanır ve telkin edilir. Silah endüstrisi gibi ya onlara doğrudan doğruya nakit para kazandırır (savaş çıkar çıkmaz da – önceden zararsız nice masum işletme nasıl da hemen silah sanayine dönüşür ve sermaye otomatik olarak nasıl da bu işletmelere akar!) ya da işsiz generallere ve albaylara sağladığı gibi kabul, takdir ve güç sağlar."

Doğduğu topraklardan uzak bir yaşam

Doğduğu topraklardan uzakta yaşamayı tercih eden Alman asıllı yazar, bu seçimi dolayısıyla zaman zaman birbirinden farklı odakların ithamlarına maruz kaldı ve pasifizmle eleştirildi. I. Dünya Savaşı başlarken, yer yer milliyetçilik sosuna da bulanabilen genel savaş coşkusuna kapılmayan az sayıdaki Alman entelektüelinden biriydi.

Nitekim sonradan yükselecek nasyonal sosyalizmin ve savaş çığırtkanı politikasının da erken eleştirmenlerinden biri oldu. Gönüllü bir sürgündü ve 9 Ağustos 1962’de Montagnola’da öldü.

Kitap sayfası için iletişim:

ergul.tosun@ensonhaber.com