Atatürk’ün sevdiği beş kitap

Mustafa Kemal Atatürk’ün okuduğu kitap sayısı her zaman merak edilmiştir. Kimi tarihçilere göre bu sayı beş bin, kimi kaynaklara göre ise üç bin beş yüz olarak lanse edilmiştir. Bu tartışmaları bir kenara bırakacak olursak Atatürk, kitaplara sürekli zaman ayırmıştır. Nitekim Kurtuluş Savaş’ında bile bir yandan cephede savaşırken bir yandan da yanında sürekli kitap bulundurarak okumaya ne denli düşkün olduğunu göstermiştir. ATATÜRK'ÜN OKUMAYA VERDİĞİ ÖNEM Anıtkabir’de büyük kütüphanede Atatürk’ün kitapları yer almaktadır. Gazi Kemal; okuduğu kitapların altını mutlaka çizer ve notlar alırdı. Okuduklarını paylaşmayı da ilke edinen Atatürk, başkalarının da okumasını isterdi. Dolayısıyla hem Türk hem de dünya edebiyatında hayatında yer edinen kitaplar olmuştur. Bir milletin muasır medeniyetler seviyesine ancak okuyarak ve bilinçlenerek ulaşabileceğini ifade etmiştir. Bugün Cumhuriyeti'mizin 94. üncü yılını kutluyoruz. Bu özel günde sizler için Atatürk’ün çok sevdiği kitaplardan bir seçki hazırladık. REŞAT NURİ GÜNTEKİN – ÇALIKUŞU Edebiyatımıza sayısız eser kazandıran Reşat Nuri Güntekin’in Çalıkuşu romanı Atatürk’ün çok sevdiği edebi eserdir. Atatürk’ün başucu kitabı olmasının altındaki neden ise; başkarakter Feride’nin Anadolu’da başlattığı aydınlanma hareketidir. Küçük yaşta anne babasız kalan Feride’nin Anadolu’nun ücra kasabalarında öğretmenlik yaparak hayatını öğrencilerine adayışını konu edinen Çalıkuşu, hem yayımlandığı dönem hem de günümüzde çok okunan kitapların başında gelmiştir. Atatürk, gündüz cephede savaşırken akşam ise çadırında Çalıkuşu’nu okurdu. Gazi, Çalıkuşu’nu okuyup bitirdiğinde, “Biliyor musunuz dün gece Reşat Nuri Bey’in Çalıkuşu romanını okudum, çok beğendim. İhmal edilmiş Anadolu’yu genç bir hanım öğretmenin yaşadığı zorlukları ne güzel anlatmış. Bitirince İsmet’e vereceğim. (İsmet İnönü) Sonra da sizler okuyun” demiştir. GRİGORİY PETROV – BEYAZ ZAMBAKLAR ÜLKESİNDE Grigoriy Petrov, Beyaz Zambaklar Ülkesi’nde, Finlandiya’nın esaret altında bağımsızlığını nasıl kazandığını etkileyici bir dille anlatmaktadır. Rus hatip, gazeteci, yazar Grigoriy Petrov’un en önemli eseridir. Finlandiya’nın 6 Aralık 1917’de Rusya’ya karşı verilen bağımsızlık mücadelesinin anlatıldığı kitabı Atatürk çok sevmiştir. Kitap, Kurtuluş Savaşı’na da ilham kaynağı olmuştur. Mustafa Kemal, kitabı askeri okul müfredatında okutulmasını da emretmiştir. BELLETEN Tarih 15 Ekim 1938… Atatürk hasta yatağında yatarken Profesör Afet İnan’ı yanına çağırarak Tarih Kurumu'nun çalışmaları hakkında bilgi istediği kaynaklarda yer almıştır. Tarih Kurumu'nun yeni çıkartmış olduğu Belleten, Atatürk’ün okuduğu son kitap olma özelliğiyle önemli bir yere sahiptir. JEAN JACQUES ROUSSEAU – TOPLUM SÖZLEŞMESİ Fransız aydınlanmacısı Rousseau’un üniversitelerde ders olarak da okutulan Toplum Sözleşmesi Atatürk’ün düşünce altyapısını şekillendirmiştir. Toplum Sözleşmesi’nde bütün insanların eşit haklara sahip olduğunu, hiçbir zümrenin diğerinden üstün olmadığını, en büyük gücün hukuk olduğunu vurguladığı önemli bir metindir. Rousseau, Fransız İhtilali’nin sembol isimlerindendir. Demokrasi kavramının gelişmesi ve anayasal hukuk devletinin gelişmesi adına ortaya koyduğu fikirlerle önayak olmuştur. Atatürk kendisini rol model olarak da almıştır. 1924 anayasası hazırlanırken fikirlerinden faydalanılmıştır. Atatürk’ün Toplum Sözleşmesi’ni çok sevmesinin nedeni buradan kaynaklanmaktadır. Atatürk, “Rousseau’yu baştan sona kadar okuyunuz ben okudum” diyebilmiştir. ZİYA GÖKALP – TÜRKÇÜLÜĞÜN ESASLARI Ziya Gökalp, erken dönem Türk Milliyetçiliğin kurucularındandır. Cumhuriyet kurulurken düşüncelerinden çok faydalanılmıştır. Yazar, Türkçülüğün Esasları’nda ırkçılığı reddediyor. Atatürk ve Ziya Gökalp’ın milliyetçilik esasları ırk üzerinde olmamıştır Tam aksine ülkenin varlığını ve bütünlüğünü korumaya yönelik olan bir milliyetçilik anlayışıdır. Dolayısıyla Türkçülüğün Esasları, yeni bir devletin temelleri atılırken Atatürk’ün çok sevdiği ve faydalandığı Ziya Gökalp’ın manifesto eseridir. Atatürk'ün"“Bedenimin babası Ali Rıza Efendi, hislerimin babası Namık Kemal, fikirlerimin babası ise Ziya Gökalp’tir” sözü meşhurdur. Kitap sayfası için iletişim: ergul.tosun@ensonhaber.com

Atatürk’ün sevdiği beş kitap

Mustafa Kemal Atatürk'ün etkisinde kaldığı ve hayatında önemli bir yere sahip olan beş kitap.