Dünya Edebiyatı'nın önde gelen isimleri nasıl yazar oldular

Yazarlık... Kelimelere dans ettiren, onları istediği gibi kullanan kalem sihirbazlığı. Yazdıkları kitaplarla milyonlarca okura ulaşan kalem ustalarının dünya kültür hayatına bıraktıkları tek mirasları ise kitapları oldu. Daha ne olsun... Merakla, sevdiğimiz yazarın yeni romanını beklerken nasıl bir heyecan yaşıyorsak, ünlü isimler de yazarlığa adım atarken aynı heyecanı yaşamışlar. Yazarların hayatlarını kalemleriyle kazanmak istemeleri aileleri tarafından kabul görmemiş, yazarlık lafını duyduklarında dudak bükmüşler. Bunun sebebi, başı sonu belli olmayan bir meslek olması. Fransız romancı Balzac, ailesinin ısrarlarına rağmen küçük bir ofiste memur gibi yaşamayı kabul etmedi. Ofiste de elinde kalem vardı ama; o kalemini binlerce kişiye ulaştırabilecek kağıtlara dökmeyi tercih etti. Paul Auster, küçükken sevdiği beyzbol oyuncudan imza almak isterken yanında kalem olmadığı için imza almadan evinin yolunu turmuş, sabaha kadar ağlamış. O günden sonra yanında kalem bulunduran Paul Auster, böylece yazar olmuş. Türk yazarlarının yazarlığa nasıl adım atıklarını merak ettik. Merakımız bitmedi. Sırada dünya edebiyatının isimleri var. Başlayalım... Goriot Baba ve Vadideki Zambak romanlarının yazarı Balzac, avukat olmak yerine yazarlığı seçti. Ailesine göre oğullarının gittiği yol yol değilidr. Ona yine de bir şans sunarlar. İki yıl içinde çok önemli, ünlü bir yazar olamazsa, ya noterdeki küçük odasına geri dönecektir ya da aile başarısız oğullarına artık yardım eli uzatmayacaktır. Böylece baba ile oğul arasında bu tuhaf anlaşma imzalanır. Anlaşmanın sonucunu açıklamaya gerek yok sanırım. Paul Auster ünlü Amerikalı yazar. Nasıl mı yazar oldu? Anlatalım... Küçük Paul ailesiyle birlikte beyzbol maçını izlemeye gider. Hayran olduğu oyuncuyu daha yakından görmek için çok heyecanlıdır. Paul, çok mutludur, çünkü tuttuğu takım maçı kazanmıştır. Maç sonunda hayranı olduğu oyuncudan imza almak ister. Oyuncu da, "Kalemin var mı ufaklık." Fakat o anda Paul'un yanında kalem yoktur. Aksiliğe bakın ki, ne annesinde, ne de babasında kalem vardır. İmza almadan üzüntüyle eve gelir, sabaha kadar ağlar. O günden sonra yanında kalemi hiç eksik etmez. Dünya Edebiyatı bir yazarı böylece kazanmış olur. İlginç... Edebiyat dünyasında ona deli oğlan derler. Öyledir de. Silaha meraklı, kitabını eleştiren eleştirmeni döven Ernest Hemingway'den bahsediyorum. Hemingway, genç bir muhabirdir. İspanya İç Savaşı'nı izlemek için çalıştığı gazete tarafından İspanya'ya gönderilir. Cephedeyken gazete için tuttuğu notları savaş bittikten sonra kitap olarak basmak ister. Çanlar Kimin İçin Çalıyor böylece ortaya çıkar. Daha önce yazarlık fikri aklında yoktu tabi. Rus ve Dünya Edebiyatı'nın tertışmasız en önemli yazarı Dostoyevski'nin Oğuz Atay gibi mühendis olduğunu biliyor muydunuz? Tabii, mühendisliğe hiçbir zaman sevmedi. Karakter olarak da oldukça ilginç özelliklere sahipti. Mesela kumara düşkün olması, karısının çantasından para aşındırması... Dostoyevski mühendis olmadan önce aklı fikri hep yazarlıktaymış. Mühendislik mesleğinde mutlu olamayacağını anlayan Dostoyevski, kararı yazar olmaktan kıldı. İlk kitabı olan İnsancıklar'ı yazmaya başladı. Agatha Christie, polisiye romanlarının usta ismi. Küçüklüğünde beri içine kapanık olan Christie, arkadaşları gibi oyun oynamıyor, onların arasına katılmak istemiyordu. Süreki odasında kendisiyle baş başa kalamayı tercih eden Christie, hiçbir eğitim almadan kendini geliştirdi. Küçkük yaştan itibaren okumaya meraklıydı. Ailesi her ne kadar başka bir meslek seçmesini istese de, o ilk şiirlerini yazmaya başlamıştı bile. Şiir yazan bir yazar nasıl olur da içinde ölüm barındıran polisiye romanlar yazar. Onu da anlatalım... Christie kız kardeşiyle iddiaya girer. İddaları da polisiye roman yazıp yazmayacağıdır. İlk girişimi olan, Belçikalı emekli polis memuru Hercule Poirot’ nun zengin bir dulun ölümünü araştırdığı Styles’da Gizemli İlişki isimli romanı sonunu değiştirmek koşuluyla bir yayıncı tarafından yayımlanmak istenince, polisiye roman kariyeri başlamış oldu. Gabriel García Márquez, Kolombiyalı Nobel Edebiyat Ödülü sahibi dev yazar. Gabriel García Márquez'in dedesi savaşlarda komutanlık yapmış üst düzey bir askerdi. Anılarını anlatmayı çok seviyordu. Büyükannesi ise küçük Gabriel'e hikâyeler, masallar anlatırdı. Büyüklerinden dinlediği efsaneler, masallar, öyküler Gabriel García Márquez'in hayal dünyasını zenginleştirdi, okumaya ve yazmaya merak saldı. Bu merak yıllar sonra Yüzyıllık Yalnızık romanını yarattı. Charles John Huffam Dickens İngiliz yazar ve toplumsal eleştirmen. En unutulmaz kurgusal karakterlerden bazılarını yaratmasının yanında Victoria devrinin en iyi romancısı olarak kabul edilir. Babası boçları yüzünden hapse girince yalnız kalan Dickens, yorulmak nedir bilmeden çalıştı. En ağır işlerde çalışarak hapishanede babasına bakıyor, bir yandan da vakit bulduğunda kitap okuyordu. Yaşadığı zorlu hayat onu yazarlığa itti. İlk romanı The Pickwick Papers ile şöhreti yakaldı. Artık tanınan bir yazardı. Prag'da dünyaya gelen Kafka, edebiyat dünyasının yalnız adamıdır desek yeridir. Almanca konuştuğu için Çekler tarafından, Çekçe konuştuğu için Almanlar tarafından sevilmedi. Beş yıllık hukuk eğitiminin ardından avukat Albert Weber’in yanında staj yapmaya başladı. Kafka'nın yazar olma fikri yoktur. Ta ki, hayatının önemli dönüm noktalarından sayılan gazeteci Max Brod ile tanışana dek. Max Brod, Kafka'yı ünlü edebiyatçıların ortamlarına sokar, çevre edinmesini sağlar. Dönemin önde gelen yazarlarından ilham alan Kafka, ilk eserlerini vermeye başlar. Max Brod olmasaydı, Kafka da olmayacaktı. Bir bilgi daha! Öldükten sonra ünlenen bir yazardır Kafka... Ölü Canlar romanının yazarı Nikolay Vasilyeviç Gogol, henüz lise yıllarında edebiyat aşkıyla yanıp tutuşur. Fen ve matematik derslerinden nefret eder, edebiyat derslerini hiç kaçırmazmış. Okulun gazetesine şiirler ve kısa öyküler yazar. Bulduğu her kitabı bir solukta okur, adeta kendinden geçermiş. Okul bitmiş, hayat zorlu yüzünü göstermeye başlamıştır. Çalışmak zorundadır Gogol... Çok sevdiği şehir Petersburg'a gider. Parasızdır, aklına yazdığı şiirleri ve öyküleri basmak gelir. Hani olur da ünlenir ve fakirlikten kurtulur. Yayınevi, genç adamın eserlerini basmaz. Gogol o akşam evine gelir bütün yazdıklarını sobada yakar. Yakılan hayalleridir aynı zamanda. Gogol pes etmez, Ukrayna'yı anlatan Dikanka Akşamları adlı öykü kitabını yazar, kitap oldukça ses getirir. Ününü pekiştirecek kitap ise Palto olur. Hani Dostoyevski'nin "Hepimiz Gogol'un Palto'sundan çıktık" dediği kitap. Ergül Tosun Kitap sayfası için iletişim: ergul.tosun@ensonhaber.com

Dünya Edebiyatı'nın önde gelen isimleri nasıl yazar oldular

Kitapları klasikleşmiş güçlü yazı ustalarının yazarlığa nasıl adım attıklarının farklı hikâyeleri...