Kemal Karpat’ın kaleminden Kısa Türkiye Tarihi

Türkiye’nin yetiştirdiği tarihçilerden Karpat, entelektüel bilgi birikimiyle bizleri aydınlatmaya devam ediyor. Dünyanın önemli üniversitelerinde dersler veren düşün adamı, halen Şehir Üniversitesi’nde akademik çalışmalarını sürdürmektedir. DERS OLARAK OKUTULUYOR Yakın tarih ve Osmanlı İmparatorluğu tarihine olan merakımdan dolayı geçte olsa Kemal Karpat’ın Kısa Türkiye Tarihi isimli kitabını okudum. Bildiğimiz sıkıcı, bir türlü ilerlemeyen tarih kitaplarından çok farklı bir yere koymamız gerektiğini düşünüyorum. Zaten bu önemli çalışma üniversitelerde ders olarak okutulmaktadır. TARİHİ YAŞATTIRIYOR Siz de benim gibi tarih meraklısıysanız Kısa Türkiye Tarihi’ni başucunuzdan eksik etmeyin. Birbirinden ilginç ve bir o kadar da bilgilendirici konu başlıklarıyla okuyuculara tarihi adeta yaşattırıyor. Toplam üç bölümden oluşan kitabı okuduğumda sanki bir roman ya da hikâye kitabı okuduğumu hissetmeye başladım. 200 YILLIK BİR DÖNEM 1800 ve 2012 yılları arasındaki gelişmeleri, önemli tarihi olayları kısa ve öz bir şekilde anlatan Karpat, Ak Parti’nin kuruluş yılını ve ilk iktidar dönemine kadarki süreyi ele alıyor. Tarihçi, Osmanlı İmparatorluğu’nun modernleşmesi ve çöküşünü, 1800 -1836 yılları arasında olan reformları, yenilik hareketlerini çarpıcı örneklerle okura sunuyor. DEVLETTEKİ ÇÜRÜMÜŞLÜK Osmanlı Devleti’nin 19. yüzyılda karşılaştığı başlıca sorun, idari kuruluşların üzerine düşen görev ve sorumlulukları yeterince yerine getirememesidir. Yani devlet bürokrasinin yeteri kadar rasyonel, verimli ve özellikle sistematik olmaması Osmanlı’nın çöküşüne giden yolu hızlandırmıştır. ÖNLEMLER Osmanlı Devleti, hem dışta hem de içte baş gösteren ayrılıkçı isyanlara çareler üretmeye başlamıştır. 1836’da yayımlanan Tanzimat Fermanı, gayrimüslimlerin oluşan ihtiyaçlarına cevap niteliğinde Sultan Abdülmecid tarafından ilan edilir. Bunun yanında II. Mahmut devrinde Mısır Valisi Kavalalı Mehmet Ali Paşa isyanının patlak vermesi (1831-1833) en önemli olayların başında gelmektedir. Padişah II. Mahmut, Avrupa devletlerinin çeşitli vaatler karşılığında yardımı kabul etmiş, iki sene süren isyanı bastırmıştır. HASTA ADAM OSMANLI İmparatorluğun içinde bulunduğu buhranlı dönem, savaşta alınan yenilgiler, Avrupa devletlerinin iştahını iyice kabartmıştır. Özellikle 1877-78 Osmanlı ve Rusya arasında tarihe 93 harbi olarak geçen savaşta, yenilen taraf Osmanlı devleti olmuş ve Ruslar Yeşilköy’e kadar geleceklerdir. HESAPLAR Yaşanan olaylar neticesinde Avrupa devletlerinin Osmanlı’yı parçalamak ve toprak kapmak için amansız bir rekabete girdiler. Bununla yetinmeyen Avrupalılar, azınlıkları isyanlara sevk etmiş, destekte bulundular. Bütün hesaplar Osmanlı'yı parçalamak ve pay kapmaktır. 600 yıllık koca imparatorluk 1923’te ilan edilen Cumhuriyet rejimiyle son bulacaktır. DARBELER KISA KISA… Cumhuriyet ve tek parti dönemini de ele alan usta tarihçi, küllerinden yeni doğan yeni devletin yaşadığı zorlukları, özellikle bu döneme ait sosyal, siyasal, kültürel ve ekonomik gelişmeleri istatistiklerle okuyucularına aktarıyor. 27 Mayıs 1960, 12 Mart 1972, 12 Eylül 1980, 28 Şubat 1997 ve 27 Nisan 2007 darbe ve muhtıraları hakkında bilgi sahibi olacak, o dönemin perde arkasındaki vakalarını derinlemesine görme imkânına kavuşacaksınız. Her sayfası bilgi yüklü olan kitap, yakın tarihe ve Osmanlı’ya merakı olanlar için bulunmaz kaynak niteliği taşıyor. AVRUPA BİRLİĞİ, KIBRIS SORUNU VE İSLAM DÜNYASI Kitabın son bölümlerini güncel konulara ayıran Kemal Karpat, günümüzde hala tartışılan sorunlar hakkında çözüm yöntemleri önermektedir. Osmanlı zamanında baş gösteren Kıbrıs Sorunu’nun bize getirdiği sosyal ve siyasal gelişmeler, Avrupa Birliği’nin 50 yıldır Türkiye’yi oyalama taktikleri, İslam Dünyası’nın son dönemlerdeki politikaları ve tabi ki Ortadoğu… Türkiye Kısa Tarihi çalışmasını özellikle genç kuşakların mutlaka okuması gerekiyor. Tarihini bilmeyen bir nesil geleceğini de inşa edemez. Kitap sayfası için iletişim: ergul.tosun@ensonhaber.com

Kemal Karpat’ın kaleminden Kısa Türkiye Tarihi

Prof Dr. Kemal K. Karpat, yazdığı kitaplarla geçmişe ve geleceğe ışık tutuyor.