Virginia Woolf’tan Benlik Üzerine Denemeler

İngiliz yazar, Virginia Woolf, modernist edebiyatın kurucu yazarlarındandır. 25 Ocak 1882’de Londra’da doğdu. Herhangi bir eğitim alamayan Woolf, evde kendisini yetiştirerek bol bol okudu. Fikri olgunluğa eriştikten sonra Londra’nın edebiyat çevrelerinde yer almaya başladı. Yaşadığı topluma eleştirel yaklaşan usta yazar, kadın hareketin de öncü isimlerindendir. Feminist yazar böylece çevresinde hatırı sayılır destek de görmeye başladı. Woolf’un bazı eserleri; Mrs. Dalloway (1925), Deniz Feneri (1927), Orlando (1928), Kendine Ait Bir Oda (1929) nerdeyse her sene yeni bir kitap kaleme alan yazarın çok üretken olduğunu da belirtmeme sanırım gerek yok. 28 Mart 1941 yılında yaşadığı ağır psikolojik sorunlar nedeniyle intihar eden Woolf’un cesedi Ouse Nehri’nde ceketinin cebi taşlarla dolu halde bulunmuştur. SIRA DIŞI BİR YAZAR Yazarın daha önce "Kendine Ait Bir Oda" kitabını okuduğumda çok beğenmiştim. Woolf’u, edebiyattan yanı sıra yerinde psikolojik saptamalarla okurlarını bilindik basmakalıp düşüncelerden çekip kurtarıyor. Keza Benlik Üzerine Denemeler'i okuduğumda aynı duyguları bir kez daha yaşadım. Woolf'un intihar mektubu "EN SEVDİĞİM LEONARD" Virginia Woolf intihar etmeden önce eşine ithafen yazdığı mektupta nasıl ruhsal sorunlar yaşadığını acı bir gerçeğini okuyacaksınız. Salı... "Yine delirecekmişim; bu korkunç günleri atlatamayacakmışız gibi hissediyorum. ve sanki giden zamanı geri çeviremeyeceğim. sesler duymaya başlıyorum ve konsantre olamıyorum. bu yüzden yapmam gereken şeyi yapıyorum. Bana verebileceğin en büyük mutluluğu verdin. Kimsenin yapamayacağı şeyleri yaptın. İki insanın birlikte daha mutlu olabileceğini sanmıyorum. Ben artık savaşamayacağım. biliyorum, senin hayatını mahvediyorum, bensiz daha mutlu olacaksın. Görüyorsun bu mektubu bile doğru düzgün yazamıyorum. okuyamıyorum. Hayatımdaki bütün mutluluğu sana borçlu olduğumu söylemek isterim. Bana karşı inanılmaz sabırlısın ve iyisin. Şunu söylemek istiyorum; aslında bunu herkes biliyor eğer biri beni bu durumdan kurtarabilecek olsa bu sen olurdun. Her şey beni terk edip gitti ama senin iyiliğin hep benimle kaldı. Artık senin hayatını mahvetmeyeceğim. Kimse, seninle mutlu olduğumuz kadar mutlu olamazdı." Virginia... The New York Times Gazetesi'nde yayımlanan Woolf'un intihar mektubu Woolf kocası Leonard'la 1992'de yönetmen Sally Potter tarafından beyaz perdeye uyarlanan Orlando filminde Woolf'un intiharını canlandırıldığı nehir sahnesi NAZİLERİN ÖLÜM LİSTESİNDEYDİ Kitapta, edebiyattan, sanata, kültürün yanı sıra dönemin önde gelen yazarları hakkında kalem oynatan Wollf; deneme alanında da yetkin bir edebiyatçı olduğunu kanıtlıyor. Elimdeki denemeler yazarın 37 yaşında olduğu 1919 yılı ile 58 yaşında olduğu 1940 yılı arasında yazılmıştır. Woolf’un gençlik ve olgunluk çağındaki fikirsel değişimlerini de görebileceğiniz kitabı edebiyatseverlerin kuması gereken güzel bir metin. Ünlü yazar ayrıca Nazilerin ölüm listesindeydi. MODERN KURMACA Modern kurmaca üzerine en serbest veya en üstünkörü araştırmayı yaparken bile şunu baştan kabul etmemek zordur; modern sanat uygulamaları öyle ya da böyle eskinin geliştirilmiş halidir. Ellerindeki basit araçlar ve ilkel malzemelerle, denebilir ki, Fielding (yazar) başarılı ve Jane Austen daha başarılı olmuştur; ama onların sahip olduğu fırsatlarla bizimkileri bir kıyaslayın! Kesinlikle onların başyapıtlarına tuhaf bir sadelik havası hâkimdir. Edebiyatla süreç arasında bir analoji kurmanın, örnek seçmek gerekirse otomobil yapım sürecini mukayese etmenin ilk bakışın ötesinde hemen hemen hiçbir geçerli tarafı yoktur. Çünkü asırlar boyunca makine yapmak konusunda çok şey öğrenmiş olmamıza rağmen edebiyat yapmak konusunda herhangi bir şey öğrendiğimiz şüphelidir. EDEBİYATA DAİR ELEŞTİRİLER Modern kurmacada olduğu gibi yazar; edebiyat alanında fazla başarılı olmadıklarını ve iyi yazamadıklarına dair çağın yazarlarına dair ince ve yerinde eleştiriler yöneltir. Jane Austen’ı bir tık daha başarılı gören Woolf bunu diğer yazarlarla kıyasladığı için bu sonuca varıyor. Daha iyi yazamamaktayız tezinin altını şöyle dolduruyor; “Nihayetinde iyi yazamamaktayız; söylenebilecek tek yaptığımız şey biraz o yöne biraz da bu yöne hareket edip durmaktadır. Oysa gidişatın bütününe yeterince yüksek bir zirveden bakılsa görülecektir ki hareket dairesel eğilimdedir. O gözlem noktasının tepesine çıkıp anlık olsa dahi; durmak gibi bir iddiamız olmadığını söylemeye gerek bile yoktur.” WOOLF’U OKUMAK Okunan her kitap dikkat ister ama; Virginia Woolf'u okumak daha çok dikkat ve konsantrasyon ister. Bilinç akışını ve tekniğini en iyi kullanan yazarlardandır. James Joyse ile edebiyat tarzları arasında benzerlik taşımakla birlikte birbirlerini destekleyen iki yazı işçisidir onlar. Woolf, modern edebiyat kurumlarını benimseyerek kural ve kalıplardan kendisini kurtarabilmiştir. Bu kuralların uygulandığını da eserlerinde noktalama işaretlerine fazla yer vermediğini de görmekteyiz. Bu kimi okurlar ve yazarlar için anlamsız ve sıra dışı gelebilir. Woolf’un farkı da sanırım burada kaynaklanıyor. Kitabı satın almak için linki tıklayın: AYRINTI YAYINLARI Kitap sayfası için iletişim: ergul.tosun@ensonhaber.com

Virginia Woolf’tan Benlik Üzerine Denemeler

Çeşitli konularda yazıların yer aldığı kitap deneme türünün başarılı bir örneği.