Mehmet Akif Ersoy'un ilk kez yayınlanan mektupları - Galeri

Habertürk gazetesi yazarlarından Kürşad Oğuz, İstiklal Marşı şairi Mehmet Akif Ersoy'a ait mektupları yayınladı. İstiklal şairi Mısır'dan gönderdiği mektuplarda vatan sevgisine dikkat çekip, yakınlarına çeşitli öğütlerde bulunuyor. İşte Mehmet Akif Ersoy'a ait o mektuplar; 2011, İstiklâl Marşı şairinin ölümünün 75'inci, İstiklâl Marşı'nınortaya çıkışının da 90'ıncı yılı olması hasebiyle Mehmet Akif Ersoy'unyılı ilan edilmişti. Bu nedenle, pek göze çarpmasa da şairle ilgiliirili ufaklı etkinlikler yapılıyor. Muhtemelen bu etkinlikler yıl sonunadoğru yoğunlaşacak. MEHMET AKİF ERSOY'UN MISIR'A GİTME SEBEBİ? Fakat şu soru, özellikle konuşulması gereken bu yıl, nedense gündemegelmiyor: Mehmet Akif, İstiklâl Marşı'nı Türk milletine armağan ettiktensonra neden gönüllü sürgüne Mısır'a gitti? Evet, Mehmet Akif kızlarını burada bırakarak 1925-1936 yılları arasındadönmemek üzere eşi ve iki oğluyla Mısır'a gitti. Kendisi, bu gidişingerekçesini dostlarından Şefik Kolaylı'ya "Arkamda hafiye gezdiriyorlar.Ben, vatanını satmış ve memlekete ihanet etmiş adamlar gibi muamelegörmeye tahammül edemiyorum. İşte, bundan dolayı gidiyorum" sözleriyleaçıklamıştı. Yeni yayınlanan ve Mehmet Akif'in Mısır sürgününden gönderdiği mektuplarda bu konuda ipucu vermiyor. Ancak onun vatan hasreti mektupların hersatırdan damla damla süzülüyor. O DÖNEME AİT İLK KEZ YAYINLANAN FOTOĞRAFLAR "EMEKLİ MAAŞINI VERMİYORLARDI" Mehmed Akif'in torunlar Ferdâ Argun ve Selma Argun, dede yâdigârı olarakyıllardır sakladıkları mektupları ve fotoğrafları koleksiyoner M. RüyanSoydan'a vermiş ve kitap böylece ortaya çıkmış. Ömer Hakan Özalp'ınhazırladığı "Firaklı Nâmeler – Akif'in Gurbet Mektupları" (TimaşYayınları) Akif'in ilki 1 Mart 1928, sonuncusu 23 Mart 1936 tarihinitaşıyan 43 mektubundan oluşuyor. Mektuplar Mısır Hilvan'dan sırasıylaMilas, Erciş ve Beytüşşebab'da yaşayan kızı Suad Hanım'a damadı AhmetBey'e ve torunu Ferdâ'ya gönderilmiş. Kitabı hazırlayan Özalp, Mehmed Akif Ersoy'un 1914'ten sonra çeşitlisebeplerle Mısır'a gidip geldiğini, fakat 1925 – 1936 arasında hiçdönmeden orada kaldığını vurgulayarak bunun sebebini şöyle açıklıyor:"Âşikâr bir gerçek vardır ki Akif, hak ettiği halde emekli maaşıalamamakta ve aynı zamanda hükümet tarafından takip ettirilmekteydi." "KAYIP KURAN ÇEVİRİSİ" Neticede Akif, arkadaşı Abbas Halim Paşa'nın daveti üzerine önce kendisive daha sonra iki oğlu Emin ve Tahir'le eşi İsmet Hanım'ı da alarakMısır'ın Hilvan beldesine gitti. Kızları Cemile, Fuad ve Feride iseTürkiye'de kaldı. Mısır'da Câmiatü'l-Mısriye'de Türk Edebiyatı derslerivermeye başlayarak geçimini sağlayan Akif, bir yandan da Abbas HalimPaşa'nın çocuklarına özel dersler verdi. Oğulları Emin ve Tahir Mısır'daokullarına devam ederken eşi İsmet Hanım gurbette hayat arkadaşınıyalnız bırakmadı. Akif burada bir de Kur'an-ı Kerim çevirisini yaptı. Ama maalesef buçevirinin akıbeti bilinmiyor. "DÜNYADA PARA KADAR LÜZUMLU BİR ŞEY YOK" Mektuplara dönersek, Akif, vatan ve evlat özleminin yanı sıra dönemindünyasına ilişkin bilgiler ve önemli öğütler de veriyor. 1928'de damadı Ahmed Bey'e yazdığı mektupta 'paranın önemini' şöyleanlatıyor: "Suad'ın muktesit oluşu çok iyi bir hadise. Dünyada parakadar lüzumlu bir şey daha olmadığı için onu idare ile harc etmek enziyâde aranılacak bir meseledir. Biz bu hakikati pek geç anladık. Sizvaktiyle anlamışsınız demektir ki, ciddi söylüyorum, şâyân-ı tebrik vehürmetsiniz. Her ikinize de aferin." Mektuplarda "vatan şairi" Mehmed Akif, vatan anlayışını da sergiliyor.Ona göre doğusuyla batısıyla, kuzeyiyle güneyiyle vatan, onun içinhizmet edilmesi gereken kutsal bir yerdir. 1932'de damadı Ahmed Bey'eyazdığı mektupta şöyle diyor: "Şarka azimet için hazırlanmak emrinialmışsınız. Hamdolsun gençsiniz, dinçsiniz. Yurdun her tarafınıdolaşmalı, her tarafına hizmet etmelisiniz. Vatan bir külldür ki tecezzikabul etmez: Şarkı, garbı, şimâli, cenûbu kâmilden nazarımızda birolmalıdır. Uzak yakın, soğuk sıcak dememeli, elimizden geldiği kadar,hatta bunun fevkinde olarak fedâkârâne çalışmalıyız. Başka türlü neyaşamak, ne memleketi yaşatmak imkânı yoktur. "EKONOMİK BUHRAN YORUMLARI!" Mehmed Akif'in Mısır'da yaşadığı yıllar, Amerika'da patlak verip dünyayısarsan 1929 ekonomik buhranının etkilerinin iyice hissedildiği yıllar. Oda, mektuplarında buhranın Mısır'daki etkilerini ve hissettiklerinimektuplarına yansıtıyor. 1932'de damadı Ahmed Bey'e yazdığı mektupta, Mısır'a gelmeyi düşünen biryakınını uyarıyor: "Evlâdım, Mısır bu son senelerde pek fenalaştı.Eskiden gelenler bile bir ekmek parasını bin bela ile çıkarıyorlar.Yeniden gelenlere katiyen iş yok. Binâenaleyh kendisine bu tarafageçmeyi asla tavsiye etmem. Parasızlık yüzünden işler tamamıyla durgun.Yakın bir âtîde buhrân-ı hâzırın hafifleyeceği ümidi ise hiç yok. Sonsenelerde iş bulmak için buraya gelen vatandaşlarımızın hemen hepsiperişan oldular. Onun için beyhâde ümidlere düşerek katiyen bu tarafagelmesin. Ermenilerin, Rumların, Yahudilerin, İtalyanların buradamükemmel teşkilatı olduğu halde onlar bile pek müşkilat ile işbulabiliyorlar. Hiçbir teşkilatı olmayan Türklerin maruz kalacağısıkıntıyı artık bir kıyas edin! 1933'te ise kızı Suad Hanım'adaha karamsar bir mektup gönderiyor:"Evladım kendini çok üzme, bizlerden binlerce derece beteri var. Bugündünyanın hiçbir tarafında saadetten eser yok. Şerif Muhyiddin BeyefendiAmerika'dan geldi. Orada buhran dolayısıyla gördüğü faciaları anlatıyorki yürekler dayanmaz. En zengin bankalar iflas ediyor, (...) atarakintihar ediyor, işsizlikten milyonla halk sokaklara dökülmüş (...)Avrupa'nın paralarını çeken ve bugün de dünyanın (...) yaşayaninsanların ekseriyeti ne vaziyete düşmüş..." "DÜNYAYA DEĞİL İSTANBUL'A GELMİŞİZ" 1934 yılı geldiğinde, Mehmed Akif'in kızı Suad Hanım eşinin görevidolayısıyla doğuya gitmiş ve yazdığı mektuplarda serzenişte bulunmayabaşlamıştır. Suad Hanım, Akif'in diskur niteliğindeki şu mektubuylakarşılaşır: "Muntazam, ma'mur şehirlerde, refah ile ömür sürmeyi herkes arzu eder.Fakat bu arzunun tatmini için ara sıra fedakârlık zaruridir. Bugünyüzlerce milyon efrâd-ı beşere hakim bulunan İngilizleri gözümüzün önünegetirelim. Acaba heriflerin bu kudretleri, bu muvaffakiyetleri tesadüfenmi oluvermiş yoksa milletçe birçok mesaiye, birçok şedâide katlanmaksayesinde mi elde edilmiş? Londra'da doğmuş, nâz u na'im içinde büyümüş,ebeveyninin milyonları sayesinde her türlü ihtiyaçtan fersahlarca uzakbir lordun oğlu kalkıyor, Sudanlara, Afrika'nın en yaşanmaz, encehennemî bucaklarına giderek gençliğinin en kıymetli çağlarını,İngiltere hesabına, o kumlara gömüyor. Vatanı uğruna çektiği tahammülsüzmeşakkatleri hiçe sayıyor. Daha doğrusu kendisi için şeref biliyor. Bizbiçârelerse İstanbul'dan çıkıp Bursa'ya gitmeyi felaket telakkiediyoruz! Bizim Midhat Cemal "Bizler dünyaya gelmemişiz, İstanbul'agelmişiz" der ki, pek doğrudur. "HAMDOLSUN HİÇBİR ŞEYİMİZ EKSİK DEĞİL" Dünyada ne mesud kimseler vardır ki: Saadetlerinden haberleri yoktur,kendilerini bedbaht sanır dururlar! Galiba Suad Hanım da yavaş yavaşonların sürüsüne katılacak! Bugün dünyanın garbı, şarkı, cenubu, şimaligûn-a-gûn buhranlarla kıyamete dönmüş; yüzlerce milyon benî Âdemsefaletin, işsizliğin, ümidsizliğin pençeleri altında kıvranıyor; mahşermeydanı gibi kimse nefsinden başkasıyla katiyyen meşgul değil; hiçbirferdin diğerine dönüp bakacak hâli yok. İşte o zavallıları göz önünegetirmeli de insan bir yiyip bin şükretmeli. Hamdolsun bizlerin hiçbirşeyimiz eksik değil..." Bu mektuplar, Mehmed Akif'in fikir dünyasını yansıtması bakımındanönemli. Zira Haziran 1936'da İstanbul'a dönmeye karar veren ancak çokgeçmeden, 27 Aralık 1936'da hayatını kaybedip Edirnekapı Mezarlığı'nadefnedilen şairin yaşadıkları hâlâ karanlıkta...

Mehmet Akif Ersoy'un ilk kez yayınlanan mektupları - Galeri

Habertürk yazarı, Mehmet Akif Ersoy'a ait mektup ve fotoğrafları yayınladı.