Dünya’da bilinene göre konuşulan 6500 adet dil vardır. Bu diller arasında çok bilinenlerin yanında bir de az konuşulan ve unutulmaya yüz tutmuş olanlar vardır.
Genellikle doğduğunuz andan beri maruz kaldığınız dilin yanında bir de okullar aracılığı ile öğrendiğiniz diller bulunur. Ancak küçük yörelere ait olan diller oralarda yaşanmadıkça öğrenilmesi güç olan diller arasında yer alır.
İşte, Kayseri’nin Erkilet ilçesinde konuşulan “Vartanca” dili de bu unutulmaya yüz tutmuş diller arasında yer alıyor.
Erkilet’in gizli dili Vartanca…
Kayseri'nin Erkilet Mahallesi'nde yaşayan ve özellikle yaşlı insanlar tarafından bilinen, ‘Vartanca’ adındaki gizli bir dil, unutulmanın eşiğinde.
Atalarının geçmişte çercilik yaparak geçindiklerini belirten köylüler, satış yaptıkları esnada müşterilerin aralarında geçen konuşmaları anlamaması amacıyla geliştirdiklerini aktardılar. Söz konusu dilin, daha önce bölgedeki yaşantıdan dolayı, dilin kökeninin Ermenice'ye ve Rumca'ya dayandığı da ifade edildi.
Erkilet’te yaşan 50 yaş üzeri vatandaşların bildiği Vartanca da toplamda 150 kelime bulunuyor. Ve ne yazık ki bölgede yaşayan gençler tarafından da öğrenilmiyor.
Erciyes Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Ermeni Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı Öğretim üyeleri, ‘Vartanca’da kullanılan bazı kelimelerin, Doğu kökenli Ermenice’de var olduğunu kaydetti. Belli bir yerleşim yerine ait bir dilin olmasını az rastlanır bir durum olarak değerlendirilen bu dil Ermenice ve Rumca’nın karışımından ortaya çıktığı da düşünülüyor.
