Ahmet Davutoğlu Afganistan’da yaşananları yorumladı

Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu, Habertürk ekranlarında Fatih Altaylı'nın sunduğu Teke Tek programına konuk oldu.

Gazeteci Fatih Altaylı, Ahmet Davutoğlu'na, "Afganistan'da nahoş manzaralar var. Devlet Başkanı kaçtı diye söylentiler var. Alışılmadık görüntüler var. Neler oluyor, ABD neden aniden çekildi?" diye sordu.

"AFGANİSTAN BÜYÜK OYUNUN MERKEZİ"

Davutoğlu, Afganistan'ın büyük oyunun merkezi olduğunu belirterek, "Afganistan büyük oyunun merkezidir. 19. yüzyıldan beri. Bir pusula gibi. Afganistan jeopolitik dengeler içinde Çin'e Hindistan'a en yakın noktada. Taliban söz konusu olduğunda Pakistan'ı da ele almak lazım." dedi.

Ahmet Davutoğlu Afganistan’da yaşananları yorumladı VİDEO

"RADİKAL BİR DEĞİŞİM BEKLEMEK ZOR"

Radikal bir değişim beklemek zor diyen Davutoğlu,"Yeni dönem Taliban'ın eskisi ile ne kadar benzeşeceği merak ediliyor. Bir anlamda bir anlaşma varmış gibi vilayetler düştü. Kanlı bir dönem, acı bir tablo yok. Bu geçiş sürecinde Taliban'ın üzerinde etkili olan aktörler doğru yol izlerse eskisinden farklı bir tablo olabilir. Radikal bir değişim beklemek zor." ifadelerini kullandı.

Davutoğlu'nun bu açıklamasının ardından Fatih Altaylı, Gelecek Partisi liderine "Türkiye'ye akın akın gelen Afgan göçmenler neye mal olur?" sorusunu yöneltti.

"TÜRKİYE'DE SIĞINMACILAR AYNI KEFEYE KONUYOR, DOĞRU DEĞİL"

Davutoğlu'nun bu soruya verdiği cevap ise şu şekilde:

"Türkiye'de sığınmacılar aynı kefeye konuyor doğru değil. Son dönem Afganistan'dan gelenlerle ilgili ciddi hatalar var. Afganlar'ın gelişinde 3 kategori var. Birincisi ABD ile anlaşma sonucu gelenler, ekonomik kaygı ile gelenler İran'dan gelenler. Madem böyle bir dalga var önce ABD ile konuşulmalıydı. Sayın Erdoğan Biden'ı arayıp biz böyle konuşmamıştık demeliydi. Dışişleri kınadı ABD'yi. Böyle bir anlaşma yok demek bu kınama. Sayın Erdoğan kayıt dışı görüşme yaptıysa bilemem. Hem İran'la hem ABD ile konuşulmalıydı. Hiçbir transit göçe izin vermeyeceğini söylemeliydi. İran ile de İran sınırını geçerek gelenlerin kayıtlarını talep etmeli. Ne ABD ile ne de İran'la böyle bir görüşme yapıldı hata burada başlıyor. Bir barikat oluşturma çabası var. İran'a engelleyin bu geçişleri demesi lazımdı."

"11 EYLÜL SONRASI AFGANİSTAN DARBESİ POLİTİKALARIN MERKEZİYDİ"

Davutoğlu'nun Afganistan meselesiyle ilgili diğer açıklamaları şöyle:

"Afganistan büyük oyunun merkezidir. 19. yüzyıldan beri. Bir pusula gibi. Afganistan jeopolitik dengeler içinde Çin'e Hindistan'a en yakın noktada. Onun için 2010'lu yıllarda Afganistan'ın komşuları ile Asya'nın Kalbi Afganistan diye bir şey başlattık. Buradaki gelişmeleri takip etmek gerekir. 11 Eylül sonrasında Afganistan darbesi politikaların merkezindeydi. ABD çekildi bu çekilme 20 yılın içinde El Kaideye karşı yürütülen bir mücadeleydi.

"ÇİN'E İNDİRGENMESİ ZOR"

Bunun bedelini o ülke halkı ödedi. Bu meselenin Çin'e indirgenmesi zor. Taliban söz konusu olduğunda Pakistan'ı da ele almak lazım. Yeni dönem Taliban'ın eskisi ile ne kadar benzeşeceği merak ediliyor. Bir anlamda bir anlaşma varmış gibi vilayetler düştü. Kanlı bir dönem, acı bir tablo yok. Bu geçiş sürecinde Taliban'ın üzerinde etkili olan aktörler doğru yol izlerse eskisinden farklı bir tablo olabilir. Radikal bir değişim beklemek zor. Çevre ülkelerde ilginç bir şekilde bir eş güdüm içinde yürüdü. Bundan sonra bölgesel aktörler etkili olacak. Mesela Taliban Şii Hazaralara dönük politikalarında ilginç mesajlar verdi. Tam güvence olmaz ama 90'lu yıllarda Taliban komşu ülkelere kendi düşüncelerini aktarmaya çalışıyordu. Risk her zaman var. 95'teki Şiilere Özbeklere karşı tutumu ile şimdi fark var gibi görünüyor. Pakistan'ın bir etkisi var. Çin'in kendinden tamamen bağımsız bir Afganistan'dan rahatsız olacağı açık. Türkiye'nin son dönem Afganistan politikası çok yanlış yürütüldü.

"DÜNYADA GENEL BİR TANIMA TRENDİ OLURSA, BİZ DE TANIMALIYIZ"

İstanbul sürecini başlattık bütün komşu ülkeler, Çin'in Rusya'nın, Hindistan'ın Avrupa Birliğinin katıldığı tüm komşu ülkelerin İstanbul süreci diye adlandırılan Asya'nın Kalbi şeyini başlattık. Şuan da hala devam ediyor süreç. Eski ağırlığında ve etkinliğinde değil. Eğer bu süreçler düzgün yönetilseydi özellikle Afganistan, Pakistan Türkiye o üçlü zirvenin devam ettiği dönemde Türkiye istihbarat Milli İstihbarat Teşkilatı Afgan ve Pakistan İstihbarat oturur düzenli toplantı yapardı. Cumhurbaşkanları düzenli toplantı yapardı. Böyle bir dönemde Afganistan'da etkinliğinizi yürütme şansınız vardı. Herkes Taliban'ı tanıma trendine girerse, Taliban da dikkatli bir tutum içine girerse, dünyada genel bir tanıma trendi olursa tanımalıyız. Türkiye'nin gereksiz bir işgüzarlık yaparak Kabil Havalimanı'nı alma gibi bir tutum içine girmemesi lazım."