Süleyman Soylu: 74 belediyede 88 terörle bağlantılı soruşturma yürütüldü

İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, Emniyet Genel Müdürlüğü Şehit Demet Sezen Toplantı Salonu'nda düzenlenen basın toplantısında, belediyelerde yürütülen soruşturmalara ilişkin açıklamalarda bulundu.

İçişleri Bakanı Soylu, 2019-2022 arasında 74 belediyede terörle bağlantılı 88 soruşturma yürütüldüğünü, bunlardan 79’unun tamamlandığını açıkladı.

"İBB, işe aldığı 15 bin 125 kişi hakkında hiçbir güvenlik soruşturması talep etmedi"

Bakan Soylu açıklamalarında, "İstanbul Büyükşehir Belediyesi, ilk defa işe aldığı 15 bin 125 kişi hakkında hiçbir güvenlik soruşturması talep etmemiş, değerlendirme komisyonu oluşturmamıştır.

İstanbul Büyükşehir Belediyesinde işe alınan 1.668 kişinin veya yakınının terör örgütü irtibatı/iltisakına dair kaydı ve adli kayıt bulunduğu belirlenmiştir.

(İBB'deki soruşturma) 1.668 kişiden, incelemeye konu olanlar arasındaki 6'sının, PKK/KCK terör örgütü adına kırsalda silahlı faaliyet göstermiş olduğu belirlendi." ifadelerini kullandı.

Bakan Soylu'nun açıklamalarında öne çıkan detaylar ise şöyle:

"Biz Ticaret Bakanlığı müfettişleri ve Hazine ve Maliye Bakanlığı Müfettişleri ile, aynı zamanda istifade edebilmek için MASAK uzmanları ile soruşturmalarımızı yapıyoruz. Bunlar da savcılık mahkeme eli ile yürütülür.

"Soruşturmalar 5 şekilde başlar"

Bizim yaptığımız idari denetim ve soruşturmalar 5 şekilde başlar. Birincisi vatandaşların ihbar ve şikayetleri ile. İkincisi cumhuriyet savcılarının talepleri ile. Üçüncüsü olağan kontrollerdir. Müfettişlerimiz yıllık kontrollere gider. Buradan bir takım sonuçlar çıkar. Dördüncü olarak, kamuoyuna yansıyan haberler üzerine. Beşinci olarak da bakanlıkça resen herhangi bir konuda şüpheli, sıkıntıya sebebiyet verebilecek bir durum söz konusu ise soruşturma başlatabilir.

"Belediye şirketlerinde işe alma ve çıkarma tasarrufu bakanlıkça uygulanmaz"

Aynı zamanda belediye şirketleri ile ilgili de bu konuda adım atılabilir. Ancak bu şirketlerin Türk Ticaret Kanunu’na tabi olmaları nedeniyle, denetimler için Ticaret Bakanlığı’nda müfettiş talep edip soruşturmayı müştereken takip ediyoruz. Bu itibarla belediye şirketlerinde, altını çizerek söylüyorum, işe alma ve çıkarma yetkisinin şirket yönetimlerine ait olduğunu ifade etmek isterim. Kamunun hiçbir denetim sürecinde belediyelerin, yerel yönetimlerin şirketlerin işe alma ve işten çıkarma tasarrufu bakanlıkça uygulanamaz.

"Terör iltisaklı faaliyetlerin CHP belediyelerinde canlandırılma emareleri görüldü"

Soruşturmaların dağılım hakkında biraz bilgi vermek isterim. Daha önce terör soruşturmalarından aşina olduğumuz, özellikle HDP’li belediyeler vasıtası, yoğun bir çaba ile bertaraf ettiğimiz terör iltisaklı faaliyetlerin 2019 yılı mahalli idareler seçimlerinden sonra, özellikle CHP’ye mensup belediyelere terör örgütleri irtibat ve iltisaklı olan şahıslar yerleştirilerek tekrar canlandırılmaya çalışıldığı emarelerinin görülmesi üzerine bakanlık olarak konuya müdahil olduk.

Süleyman Soylu: 74 belediyede 88 terörle bağlantılı soruşturma yürütüldü VİDEO

"9 soruşturma hala devam etmektedir"

Etraflıca araştırmak üzere mülkiye müfettişleri mahalli idareler kontrollerini ilgili belediyelerde görevlendirdik. Burada sadece bir siyasi partiye mensup değil, birçok siyasi partiye yönelik terör soruşturması kapsamlı bir şekilde açıldı.

2019’da 33 belediyede toplam 42 soruşturma, 2020 yılında 13 belediyede toplam 14 ur, 2021’de 16 belediyede toplam 18 soruşturma, 2022’de 12 belediyede toplam 14 soruşturma olmak üzere; toplam 74 belediyede 88 soruşturma terör kapsamında yürütülmüştür. Bu 88 soruşturmadan 79’u tamamlanmış, 42 ön inceleme raporu, 19 araştırma raporu, 33 tevdi raporu, 2 inceleme raporu, 3 form inceleme raporu, 2 tazmin raporu düzenlenmiştir. 9 soruşturma ise hala devam etmektedir.

Muhalefet partili belediyeleri üzerinde baskı oluşturulmaya çalışıldığı iddiaları

Zaman zaman muhalefet partileri tarafından, özellikle muhalefet partili belediyelere müfettiş gönderildiği, bu yolla muhalefet partili belediyeleri üzerinde baskı oluşturulmaya çalışıldığı iddiaları dillendirilmektedir. Bu iddianın mesnetsiz, tamamen siyasi içerik taşıdığını, aslında devletin ve denetim mekanizmalarını etkisizleştirmeyi hedef aldığını ve ortaya çıkan soruşturma sonucundaki usulsüzlükler ve yolsuzlukların aslında siyasi saikler ile ortaya konulduğunu ifade edebilmek için maalesef söylenen gerçekle ilgisi olmayan iddialardır.

Buna delil olması açısından 2019-2022 arasında bakanlık makamından alınan genel soruşturma, araştırma, ön inceleme ve araştırma onay sayılarını da paylaşayım. AK Parti için 885 onay, bu yüzde 33 buçuğa geliyor, CHP için 1.107 onay yüzde 41.9’a denk geliyor. Bunlar sadece araştırmaların onaylanması, soruşturma değil."

Mersin Büyükşehir belediyesinde 50 kişi tespit edildi

Öte yandan DHA'nın haberine göre; Bakan Soylu, Mersin Büyükşehir Belediyesi, bağlı kuruluşları ve şirketlerinde terör örgütleriyle irtibatlı ve iltisaklı şahısların istihdam edildiği iddialarına ilişkin 21 Mart’ta mülkiye ve ticaret müfettişleri tarafından idari soruşturma başlatıldığını hatırlatarak, "Mersin Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı şirketlerde toplam 54 kişinin terör örgütleriyle irtibat/iltisaklı olduğu tespit edildi. Bunlardan 30’u hakkında ‘PKK/KCK veya FETÖ/PDY terör örgütü üyesi olmak', 'terör örgütü propagandası yapmak’ suçlarından verilmiş mahkeme kararları var; bazılarının ise yargılamaları sürüyor. Bu 54 kişiden 30 kişi doğrudan iltisaklı veya örgüt üyesi, 24 kişinin de 1’inci ve 2’nci derece yakınları örgüt üyesi veya iltisaklı kişiler, yani sözde ‘değer ailesi’ olarak değerlendirilebilecek kişilerdir." dedi.

Soylu, Mersin Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından Mersin Büyükşehir Belediyesi’nde 2 adli soruşturma yürütüldüğünü, bu operasyonlarda 1'si Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Dairesi Başkanı Bedrettin Gündeş olmak üzere 28 kişinin gözaltına alındığını, bunlardan 4'ünün tutuklandığını ve 14'ü hakkında kamu davası açıldığını kaydetti.

'Örgütle iltisaklı kişileri işe aldığı tespit edildi'

Bakan Soylu, Adana Seyhan Belediyesi’ne ilişkin tespitleri de paylaşarak, şunları kaydetti:

“Seyhan Belediye Başkan Yardımcısı Funda Buyruk’un PKK terör örgütünün sözde bölge sorumlusu ve halen tutuklu olan terörist Mehmet Saruhan ile irtibatlı olduğu ve belediyeye sözde değer ailesi olarak eleman aldığı iddiaları vardı.

Bu iddialara ilişkin 30 haziran 2022 tarihli onayla mülkiye ve ticaret müfettişleri tarafından yürütülen soruşturmada; Seyhan Belediye Başkan Yardımcısı Funda Buyruk’un 'teröre yardım ve yataklık' suçlamasıyla yargılamasının devam ettiği; aynı zamanda bakanlığımızca açığa alındığı; son mahalli idareler seçiminden, incelemenin başladığı 22/07/2022 tarihine kadar Seyhan Belediyesi’ne bağlı ‘Seyhan İmar İnşaat Kültür Sağlık Ticaret Anonim Şirketi’nde işe alınan 501 kişiden 234 kişi hakkında hiçbir şekilde güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması talebinde bulunulmadığı; bu şahıslardan halen belediye şirketinde çalışan 12’sinin kendilerinin veya 1'inci ve 2'nci derece yakınlarının çeşitli tarihlerde terör bağlantılı eylemler içerisinde bulundukları tespit edilmiştir.

Bu 12 kişiden 1’i hakkında terör örgütüne üye olmak suçu çerçevesinde yürütülen soruşturma devam ediyor. 3’ünün ise 'PKK/KCK terör örgütüne üye olma', 'PKK/KCK adına korsan gösteriye katılma', 'PKK/KCK terör örgütünün propagandasını yapma' suçlarından mahkumiyet kararları olduğu ve bu suçları adli sicil belgelerinde göründüğü halde belediyede çalışmaya devam etikleri tespit edilmiştir.

Soruşturma kapsamında Funda Buyruk’un, örgütle iltisaklı kişileri işe aldığı tespit edilmiştir. Belediye çalışanı Mahsum Uzun’un da terör örgütü tarafından değer ailesi olarak adlandırılan ailelerden olduğu ve kız kardeşi Amara-Semsur kod adlı Çağla Uzun’un PKK/KCK terör örgütünün kırsal alanında faaliyet yürütmekteyken 2017 yılında etkisiz hale getirildiği tespit edilmiştir.

Adli makamlara sevk edilen 4 şüpheli tutuklanmış, 2 belediye personelinin de aralarında bulunduğu 27 şahsın adli kontrol kararıyla yargılanmalarına devam edilmektedir."

İzmir Büyükşehir Belediyesi soruşturmaları

Bakan Soylu, İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne ilişkin yürütülen soruşturmalara da değinerek şu sözleri kaydetti:

"23 Nisan’da Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı'nca yürütülen adli soruşturmada, haklarında ifade ve teşhis bulunan PKK/KCK terör örgütü adına faaliyet yürüten kişilere yönelik başlatılan operasyonda gözaltına alınan 50 şüpheliden biri olan Mustafa Demir’in SGK kaydında, İzmir Büyükşehir Belediye başkanlığında tekniker olduğu yazmakta.

Bu kişi gözaltına alınmış, sevk edildiği adli makamlarca tutuklanarak cezaevine teslim edilmiş ve halen Sincan cezaevinde bulunmakta. Bu kişinin ayrıca, Kandil bölgesinde 15-20 Mayıs 2004 tarihinde, sözde PKK Korgra-gel 2’nci Kongresi’ne katıldığı tespit edilmiştir.

Diğer adli soruşturma, Gaziantep’te yürütülmüştür. 14 Temmuz'da PKK/KCK terör örgütünün sözde cezaevi iç-dış koordinasyon, kadın alan, kent meclisi, mali ve ekonomik alan, ideolojik alan, devrimci gençlik hareketi, demokratik toplum kongresi, HDP Gençlik Meclisi içerisinde eylem ve faaliyetlerde bulundukları tespit edilen 31 şahıs yakalanarak gözaltına alınmıştır.

Soruşturma kapsamında; Şehitkamil CHP İlçe Belediye Meclis Üyesi Hurşit Besle’nin KCK/Türkiye masası yapılanması ve mahalle meclisleri içerisinde faaliyet yürüttüğü ve bu amaçla ev toplantıları düzenlediği; Şahinbey CHP İlçe Belediye Meclis Üyesi Avukat Adnan Erol’un PKK/KCK cezaevi dış koordinasyonu içerisinde faaliyet yürüttüğü anlaşılmıştır.

Adli makamlara sevk edilen adı geçen şüphelilerin ‘silahlı terör örgütü kurma, yönetme veya üye olma’ suçundan yargılamaları sürmektedir.”

“İBB'de 15 bin 125 kişi için güvenlik soruşturması istenmemiş”

Bakan Soylu, İstanbul Büyükşehir Belediyesinde (İBB), İETT, İSKİ ve 30 belediye iştirakinde 2019 yılından itibaren yapılan personel, ihale ve işyeri ruhsatlarına ilişkin özel teftişin başlatıldığını anımsatarak, şöyle konuştu:

"Bu kapsamda personel ile ilgili tespitler, özetle şu şekildedir; SGK ve İBB verilerinin birlikte değerlendirilmesi sonucunda; İBB’ye 1984, İSKİ’ye 454, İETT’ye 66 ve belediye iştiraki olan 30 şirkete 22 bin 857 kişi olmak üzere, toplam 25 bin 361 kişinin ilk defa işe alındığı, ayrıca, İBB verilerine göre aynı dönem içerisinde belediye şirketlerinden 21 bin 356 kişinin işten çıkartıldığı tespit edilmiştir.

Yani aslında belediyede bir personel tasarrufu olmamış, bilakis, 4 bin 5 kişilik bir artış yaşanmıştır. İlk defa işe alınan 25 bin 361 kişiden, 15 bin 125 kişi hakkında belediye tarafından hiçbir güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması talebinde bulunulmamış ve ayrıca, mevzuata göre şirketlerde ilk defa işe alınanlar için değerlendirme komisyonu oluşturulması gerekirken bu da yapılmamıştır.

Adli sicil belgeleri e-Devlet üzerinden alınırken kamu/özel seçeneğinden 'özel' seçeneğinin seçilmesi nedeniyle, bu kişilerin büyük çoğunluğuyla ilgili sadece özel şirketler için verilen adli sicil kaydının olduğu, arşiv kaydının ise bulunmadığı anlaşılmıştır.

Müfettiş incelemesi başladıktan sonra ise daha önce güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması talep edilmeyen personel hakkında İstanbul Valiliğine apar topar arşiv araştırması ve güvenlik soruşturması talepleri gönderilmeye başlanmıştır.

Özel teftişin başlamasından sonra 120 civarında kişi, güvenlik soruşturmaları nedeniyle işten çıkarılmıştır."

"6 kişi PKK/KCK terör örgütü adına silahlı faaliyet göstermiş"

Bakan Soylu, ilk defa işe alınan 25 bin 361 kişiden, 4 bin 227 kişi hakkında adli soruşturma ve kovuşturmanın bulunduğunu belirterek, şunları kaydetti:

"Bunlardan toplam 1668 kişi hakkında terör örgütleri ile irtibatlı ve iltisaklı olduklarına dair ilişik kaydı ve adli kayıt bulunduğu tespit edilmiştir. Söz konusu 1668 kişinin terör örgütlerine göre dağılımı şöyledir:

FETÖ/PDY 875, PKK/KCK 432, DHKP/C 143, THKP/C 66, TKP/ML 64, MLKP 33, DEAŞ 3, El Kaide 1 ve diğer örgütler 51. 1668 kişi içindeki incelemeye konu 505 kişiden 49 kişinin İBB;  2 kişinin İETT, 17 kişinin İSKİ ve 437 kişinin İBB iştiraki şirketler tarafından işe alındığı; ancak bu kişilerden 223 kişinin İBB, 12 kişinin İETT, 33 kişinin İSKİ ve 237 kişinin İBB iştiraki şirketlerde çalıştığı, yani işe alındığı ve çalıştığı yerlerin farklı olduğu, yani şirket üzerinden alınan kişilerin memurlar eliyle yürütülmesi gereken görevlerde çalıştırıldıkları keza incelemeye konu bu 505 kişiden 484 kişinin terör örgütleriyle irtibatlı ve iltisaklı olabileceklerine dair kayıt bulunduğu, ancak güvenlik soruşturmaları yapılmadan işe başlatıldıkları belirlendi.

İncelemeye konu olan bu 505 kişiden, 36 kişinin ‘sözde değer ailesi’ mensubu olduğu, 6 kişinin bizzat PKK/KCK terör örgütü adına kırsal alanda silahlı olarak faaliyet göstermiş olduğu, terör örgütleriyle irtibat ve iltisakları nedeniyle KHK ile kamu görevinden ihraç edilen 21 kişinin ilgili KHK’larda ‘ihraç edilen kişilerin doğrudan veya dolaylı olarak kamu görevinde çalıştırılamayacakları’ açıkça belirtilmesine rağmen, İBB şirketlerinde işe alındıkları tespit edilmiştir.

1668 kişiden; terör suçları ve anayasal düzene karşı işlenen suçlar dışında kalan suçlardan hakkında 1 yıl ve üzeri mahkumiyet kararı bulunan 456 kişi tespit edilmiş olup, bunlar da güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yaptırılmadan ve durumları değerlendirilmeden işe alınmışlardır."

Bakan Soylu, soruşturma yürütülen belediyelere kayyum atanıp atanmayacağına ilişkin ise, "Bu tip bir kayyum gündemimizde yok. HDP'li belediyelerde de kayyum atamadığımız belediye var, burada kanunun kendine ait oluşturduğu mecburiyet söz konusu, biz de o ilkelere uymak zorundayız. Terörden uzak dursunlar bize yeter." dedi.