Bağırsaklar, vücuttaki en büyüleyici organlardan biridir. Bağırsak, dokuz metre uzunluğundadır ve trilyonlarca farklı bakteri türüne ev sahipliği yapar.
Bağırsağınızda yaşayan bakteriler, topluca 'bağırsak mikrobiyomunuz' olarak adlandırılır. Bu bakteriler yalnızca yiyecekleri parçalamanıza yardımcı olmakla kalmaz, aynı zamanda sağlıklı kalmanıza yardımcı olmak için vücudunuzun tüm işleyişinde görev alır.
Bu bakterilerin çoğu, 'kötü' bakteri seviyenizi düşük tutmaya yardımcı olan 'iyi' bakterilerdir.
SAĞLIKLI BAĞIRSAK, SAĞLIKLI BİR KALP
Yediğimiz yiyecekler, bağırsak mikrobiyomumuzun oluşumunda büyük rol oynar.
Son 10 yılda bilim adamları, sağlıklı bir bağırsağın sağlığımızın birçok alanını sindirimin ötesinde nasıl etkileyebileceğini ortaya çıkardı.
Bağırsak sağlığımız, bağışıklık sistemimizi güçlü tutmada önemli bir rol oynar ve araştırmalar ayrıca ruh halimiz ve zihinsel sağlığımızla da bağlantılı olduğunu gösteriyor.
Bağırsak bakterilerinin ürettiği maddelerin kalp hastalığı, diyabet ve kanser gibi kronik hastalık riskini nasıl etkilediği hakkında birçok araştırma yapılmıştır. Bazı araştırmalar, probiyotik içeren yiyecekleri yemenin (fermente gıdalarda bulunan canlı bakteriler) toplam kolesterolünüzü ve 'kötü kolesterol' (düşük yoğunluklu lipoprotein (LDL)) seviyenizi düşürmeye yardımcı olabileceğini göstermiştir.
Bazı araştırmalar ise, bağırsağımızdaki farklı bakteri türlerinin çeşitliliği ile damarlarımızın sağlığı arasında bir bağlantı olduğunu göstermektedir. Bu, sağlıklı bir diyetin ve probiyotiklerin kalp hastalığı riskini azaltmaya yardımcı olabileceğini düşündürmektedir.
Olası bir bağlantı, kırmızı et gibi hayvansal gıdalar yediğinizde, bağırsağınızdaki bakterilerin bir kimyasal (trimetilamin-N-oksit veya TMAO olarak adlandırılır) üretebilmesidir. Kanımızda bu kimyasalın bulunması, iltihaplanma ve damarlarımızda plak birikmesi ile bağlantılı olabilir ve bu nedenle kalp hastalığı riskimizi artırabilir. Ancak, araştırma esas olarak hayvanlarda yapılan çalışmalardır ve henüz devam etmektedir.
SAĞLIKLI BİR BAĞIRSAK İÇİN NE YENİR?
Bol miktarda bitkisel gıdaya dayalı bir diyet sadece kalp sağlığına değil, aynı zamanda bağırsak sağlığına da uygundur.
Bitkisel besin türleri şunlardır:
- Mümkün olduğunca kabukları ile sebze ve meyveler
- Nohut, barbunya, fasulye ve mercimek gibi baklagiller
- Yulaf, arpa, bulgur ve kinoa gibi tam tahıllar
- Kuru yemiş ve yağlı tohumlar
Diyet lifi bakımından yüksek olan bitkisel besinler, bağırsağınızdaki 'iyi' bakterileri beslemeye yardımcı olur. Çeşitli renklerde çeşitli bitkisel besinler yerseniz, bağırsak sağlığınız için daha iyi olacaktır.
Yulaf gibi besinlerin avantajı, sadece diyet lifi bakımından zengin olmadıkları değil, aynı zamanda beta-glukan da içermeleridir. Beta-glukan, 'iyi' bağırsak bakterileriniz için yiyecek görevi görür ve kolesterolü düşürmeye yardımcı olur.
Çok fazla lif içeren yiyecekler yemiyorsanız ve diyet lifi alımınızı artırmak istiyorsanız, yavaş yavaş yulaf ve arpa gibi tam tahıllar yiyebilirsiniz. Lifin doğru sindirimi için sıvıya ihtiyacı olduğu için bol su içtiğinizden emin olun.
Ayrıca doğal olarak 'iyi' bakteri içeren fermente yiyecekler yemeyi deneyebilirsiniz. Örnekler arasında yoğurt, kefir ve lahana turşusu bulunur.
Doğada bulunma şekline yakın birçok farklı bitki besinini yiyerek sağlıklı bir bağırsak mikrobiyomu oluşturabilirsiniz. Bunlar sebzeler, meyveler, kepekli tahıllar, baklagiller, kabuklu yemişler ve yağlı tohumlar gibi gıdalardır. Bitkisel besinler sadece kalbimiz için değil, aynı zamanda bağırsaklarımız için de sağlıklıdır. Daha az kırmızı et yemek, tuz ve şekeri sınırlamak, daha az işlenmiş yiyecekler ve daha fazla bitkisel gıda gibi kalp dostu beslenme alışkanlıklarının bağırsak mikrobiyomunuz üzerinde de olumlu bir etkisi olacağı aşikardır.
Sağlıklı bir bağırsağın kolesterolümüz, damarlarımız ve kalp sağlığımız üzerinde olumlu bir etkisi olabileceğini gösteren bazı yeni araştırmalar vardır. Ancak, araştırmalar hala gelişmekte olduğundan, bağırsak sağlığımızın ve kalp sağlığımızın nasıl bağlantılı olduğunu anlamak için daha fazla araştırma beklememiz gerekiyor. Bildiğimiz şey, bağırsak mikrobiyomunuza bakmanın, kalp sağlığınızı da etkileyecek daha sağlıklı bir yaşam sürmenize yardımcı olacağıdır.
