Koronavirüse karşı aşılama, özellikle koronavirüsün neden olduğu dünya çapındaki pandemi ile mücadele etmeye çalışmak için rekor sürede geliştirildiğinden, başından beri çok tartışmalı bir konu oldu. Bu nedenle aşı hakkında, özellikle güvenliği ve etkinliği ile ilgili birçok şüphe ve efsane ortaya çıktı.
Bilimsel kanıtlara dayalı olarak açıklanmış ve netleştirilmiş en sık sorulan soruların bir listesini çıkardık.
Unutmayın; aşı, hastaneye yatışa yol açabilecek ve yaşamı tehdit edebilecek ciddi koronavirüs enfeksiyonuna karşı korunmanın en etkili yolu olmaya devam ediyor.
KORONAVİRÜS AŞISI HAKKINDA 15 SORU-CEVAP
1. Aşı güvenli midir?
Koronavirüs aşısı, etkinliğini, güvenliğini ve kalitesini sağlamak için çeşitli testlere tabi tutulmuştur. Laboratuvar ve aşı türü ne olursa olsun, tümü Dünya Sağlık Örgütü tarafından usulüne uygun olarak onaylanmıştır ve güvenli kabul edilmektedir.
2. Aşı zorunlu mu?
Koronavirüse karşı aşı ücretsiz ve isteğe bağlıdır, yani sadece aşı olmak isteyenler tarafından yaptırılmaktadır ve zorunlu değildir. Yine de sağlık yetkilileri, bireysel koruma ve pandeminin kontrolüne yardımcı olmak için aşılamayı önermektedir.
3. Aşıyı kimler yaptırabilir?
Koronavirüse karşı aşı tüm insanlar içindir, ancak özellikle bir tür aşıya karşı daha önce alerji öyküsü olması veya bağışıklık sisteminin zayıflaması gibi bazı özel durumlarda doktora danışmanız önerilir.
Aşıya erişim sınırlı olduğundan, her ülke, ciddi bir enfeksiyon riski en yüksek olan kişilere ilk aşıları sağlamak için nüfusu öncelikli gruplara ayıran bir aşı planı uygulamıştır.
4. Aşı yüzde100 etkili midir?
Koronavirüs veya diğer önlenebilir enfeksiyonlara karşı hiçbir aşı yüzde 100 etkili olarak kabul edilmez. Ancak koronavirüse karşı aşıların çoğu, hastalığın en şiddetli formlarına karşı neredeyse tam korumayı garanti eder, bu da hastaneye yatış riskini ve ölüm riskini azaltır.
Aşının etkinliğini etkileyebilecek bazı faktörler şunlardır:
- Yaşlılık,
- Otoimmün hastalıklardan veya kanser tedavisinden kaynaklanan risk altındaki bağışıklık sistemi,
- Hipertansiyon, diyabet veya solunum problemleri gibi ilişkili hastalıklar,
Bu faktörler, bağışıklık sisteminin virüse karşı güçlü bir yanıt oluşturma yeteneğini azaltarak aşının etkinliğinin azalmasına neden olabilir. Yine de aşı, vücudu eğitmenin ve ciddi bir enfeksiyon kapma riskini azaltmanın en iyi yoludur.
5. Ateşim, öksürüğüm veya grip belirtilerim varsa aşı yaptırabilir miyim?
Bağışıklık sistemi daha kırılgan olduğu için bu durumda aşı önerilmez. Ek olarak, koronavirüs semptomları grip ile karıştırılabileceğinden, kişinin izolasyonda kalması ve şüpheli bir vaka için tüm yönergelere uyması tavsiye edilir.
6. Koronavirüsü atlatanların aşılanması gerekiyor mu?
Çalışmalar enfeksiyonun yeniden gelişmesinin mümkün olduğunu gösterdiğinden, halihazırda enfekte olmuş kişiler için bile koronavirüse karşı aşılama önerilmektedir.
Aktif bir enfeksiyonu olan kişiler aşılanmamaktadır.
7. Hangi reaksiyonlar ortaya çıkabilir?
Diğer aşı türlerinde olduğu gibi, koronavirüs aşısı da özellikle enjeksiyon bölgesinde şişlik, ağrı ve kızarıklık gibi bazı yan etkilere neden olabilir. Ayrıca bazı kişilerde yorgunluk, kas ağrısı, ateş ve baş ağrısı görülebilir. Bu semptomlar genellikle hafiftir ve birkaç gün içinde kaybolma eğilimindedir. Alerjik reaksiyonlar nadirdir ancak herhangi bir aşıdan sonra ortaya çıkabilir. Nadir görülen ciddi aşı sonrası olayların riskinin koronavirüsten çok daha düşük olduğu unutulmamalıdır.
8. Aşının etkisini göstermesi ne kadar sürer?
Vücudun virüse karşı bağışıklığı sağlayacak antikorları üretmesi için zamana ihtiyacı olduğundan, koronavirüs aşısının beklenen koruyucu etkiyi göstermesi birkaç hafta sürer. Bu nedenle, aşıdan önceki haftalarda veya aşıyı yaptırdıktan kısa bir süre sonra virüsle temas halinde olan kişilerde, vücut henüz gerekli antikorlara sahip olmadığı için enfeksiyon gelişebilir.
Unutulmamalıdır ki 2 farklı doz gerektiren aşılarda en yüksek koruma oranı ancak 2. dozdan 2-3 hafta sonra gerçekleşir.
İdeal olarak, aşının ikinci dozu öngörülen süre içinde yapılmalıdır, çünkü bu, ilk dozdan sonra oluşan antikor üretiminin zirvesinde yapılmasını sağlar. Ancak o tarihte aşılama mümkün değilse en kısa zamanda ikinci dozun yapılması tavsiye edilir. Bunun nedeni, ilk dozun etkisiz olmamasına rağmen, aşının etkinliğinin ancak iki doz uygulandıktan sonra garanti edilmesidir.
Bu nedenle ikinci doz, Sağlık Bakanlığı önerilerine göre yapılmalıdır.
Coronavac : 2 ila 4 hafta;
9. Aşının sağladığı bağışıklık ne kadar sürer?
Aşının sağladığı bağışıklığın süresi henüz bilinmemekle birlikte, ilk çalışmalar korumanın en az 6 ay sürdüğünü ve daha sonra kademeli olarak azaldığını göstermektedir. Yine de, daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyulacaktır.
10. Periyodik olarak aşı tekrarı gerekli midir?
Koronavirüs aşısının ne kadar süreyle bağışıklık kazandırdığı bilinmiyor, bu nedenle aşının periyodik olarak yapılması gerekip gerekmediğini söylemek mümkün değil. Ancak korumanın kısa ömürlü olduğu tespit edilirse, özellikle yüksek risk altındaki gruplar için periyodik aşılama gerekli olabilir.
11. Aşı nedeniyle hastalanabilir miyim?
Koronavirüse karşı onaylanmış aşıların hiçbiri, bileşimlerinde tamamen canlı virüs içermez. Bu nedenle aşının koronavirüse neden olma özelliği yoktur.
Aşı olduktan sonra koronavirüs belirtileri geliştirirseniz ilk olarak, klinik bir değerlendirme için doktorunuza görünün. PCR testi pozitifse, koronavirüse karşı hiçbir aşı canlı virüs içermediğinden, hastalığı aşıdan önce geliştirmişsiniz demektir. Bu durumda, hasta zaten bir kuluçka döneminde (14 gün) virüse sahipti ve aşıyı aldığında zaten hastalığı geliştiriyordu. İlk dozun uygulanmasından sonra hastalık ortaya çıkarsa, ikinci dozu almak için Sağlık Bakanlığı yönergelerine uyun.
12. Aşı DNA'yı değiştirir mi?
Koronavirüse karşı hiçbir aşı türü DNA'da değişikliğe neden olmaz. Bazı aşılar virüsün mRNA'sının parçalarını içermesine rağmen, bu parçalar insan hücrelerinin DNA'sını hiç değiştirmez, sadece bağışıklık sistemini virüsle savaşabilecek antikorlar üretmesi için uyarır.
13. Aşı yapıldıktan sonra virüsün bulaşması mümkün müdür?
Aşı yalnızca enfeksiyonun gelişmesine karşı koruma sağlar; bu, aşılanmış bir kişinin semptom geliştirme riski düşük olmasına rağmen virüsü taşıyabileceği ve diğer insanlara bulaştırabileceği anlamına gelir.
14. Aşıdan sonra maske takmaya devam etmeli miyim?
Aşı virüsün bulaşmasını engellemediği için aşıdan sonra maske kullanımı, sık el yıkama ve sosyal mesafe gibi bireysel korunma önlemlerine uyulması tavsiye edilir. Bu önlemler, nüfusun büyük bir yüzdesi aşılanana kadar sürdürülmelidir.
15. Aşının kısırlığa neden olabileceği doğru mu?
Koronavirüse karşı aşıların kısırlığa neden olabileceğini gösteren hiçbir bilimsel kanıt yoktur.
Daha Fazla Yorum Yükle
0 Yorum Yapılmış