Gündelik hayatta sık kullanılan kelimelerden birisi olarak karşımıza çıkan bilmukabele, uzun yıllardan beri dilimizde yer alıyor.
Türk Dil Kurumu'na (TDK) göre farklı anlamları olan bilmukabele kelimesinin hatalı kullanımından kaçınmak isteyen pek çok kişi, bilmukabele ne demek, ne anlama gelir gibi sorulara yanıt arıyor.
Peki bilmukabele kelimesinin anlamı nedir? İşte TDK'ye göre bilmukabele anlamı..
BİLMUKABELE KÖKENİ NEDİR?
Arapça kökenli olan bilmukabele kelimesi, orijinal dilinde "bi'l-muqabalat" şeklinde vücut bulmaktadır.
'İle' anlamında bir edat olan olan "bi-" ile 'karşı gelme, karşılık' anlamındaki "mukabele" sözcüklerinin birleşiminden oluşmuştur.
BİLMUKABELE NE DEMEK? TDK ANLAMI
Bilmukabele kelimesi, Türkçenin etkilendiği dillerden biri olan Arapçadan dilimize geçen ve yüzyıllardır varlığını koruyan, ancak anlamı tam olarak bilinmeden kullanılan kelimelerden biridir.
"Bilmukabele" kelimesi "karşılık olarak" anlamına gelmektedir. Bir övgü ya da teşekkür karşılığında söylenen bu söz, alçakgönüllülük ve kibarlık amacıyla kullanılır.
Örneğin bir iltifat karşısında söylendiğinde bilmukabele denilirse aynı sözün, sözü söyleyen için de geçerli olduğu ifade edilir. Aynı şekilde iyi dilekte bulunan birine bilmukabele denildiğinde de bu iyiliğin onun için de istendiği anlaşılır.
TDK'ye göre bilmukabele kelimesi anlamı şu şekildedir:
- Karşılık olarak
- Birinin söylediği söze karşılık söylenen "ben de, size de, sizlere de" anlamında kullanılan bir söz
BİLMUKABELE CÜMLE İÇİNDE KULLANIMI
Dilerim bu zorlu maratonda hedeflerinizi bir bir tutturursunuz.
Bilmukabele efendim. (Dilerim siz de hedeflerinizi gerçekleştirirsiniz anlamında)
İyi bayramlar dilerim.
Bilmukabele. (Ben de iyi bayramlar dilerim)
Yanımdayken de rahatlıkla söyleyebilirim ki sizi çok başarılı buluyorum.
Teşekkür ederim efendim, bilmukabele. (Yani teşekkür ederim, ben de sizi çok başarılı buluyorum)
