Türk sinemasının ve tiyatrosunun gelip geçmiş en usta isimlerinden olan Avni Dilligil, deyim yerindeyse adeta sahne tozunu yuta yuta büyüdü. Ömrü sahnelerde geçen, tiyatroya ve sinemaya pek çok isim kazandıran Avni Dilligil, adını unutulmazlar arasına yazdırdı.
Avni Dilligil, Osmanlı İmparatorluğu'nun son yıllarında 1908'de Hayfa şehrinde doğdu. Edirne Lisesi'nde ve ardından İstanbul Lisesi'nde okudu. Liseyi İstanbul'da bitirdikten sonra, 1927'de Şehir Tiyatroları'nda "Hamlet" oyununda rol alarak sanat hayatına adım attı.
Babasının görevi nedeniyle çocukluğu Hayfa'dan Suudi Arabistan'a, Batum'dan Edirne ve Samsun'a kadar birçok yerde geçen Dilligil, ilköğrenimini İstanbul'daki bir Fransız okulunda, ortaöğrenimini Edirne ve İstanbul'daki okullarda tamamladı.
Mercan İdadisi öğrencisiyken sık sık Şehzadebaşı'na giderek ünlü tiyatro ustalarını izleyen Dilligil, Vefa Takımı'nda da bir süre futbol oynadı.
Uzun süre Şehir Tiyatrosu'nda oyunculuk yapan Avni Dilligil, Muhsin Ertuğrul ile aralarında geçen bir münakaşa üzerine Şehir Tiyatroları'ndan ayrıldı.
Daha sonra Ses Opereti, Şehir Tiyatrosu, Gençlik Tiyatrosu, Çığır Sahne, Halk Tiyatrosu, Avni Dilligil Tiyatrosu gibi toplulukları da kurmuş, Raşit Rıza Tiyatrosu, Türk Tiyatrosu, Bizim Tiyatroda görev almış, ayrıca 350'den fazla filmde de rol aldı.
Sahneye ilk adım...
Sahneye ilk kez babasının tayini nedeniyle gittiği 1924'te Samsun Türk Ocağı'nda çıkan Dilligil, 1925'te Eskişehir Cer Atölyeleri'ne tornacı olarak girdi.
Liseden mezun olduktan sonra Avni Dilligil, İstanbul Şehir Tiyatrosu'nun sınavını kazanarak oyuncu kadrosuna katıldı ve 1927'de Şehir Tiyatrolarında "Hamlet" oyununda rol alarak profesyonel sanat hayatına adım attı.
Ve sinema...
1941 yılında "Kahveci Güzeli" filmiyle sinemada yer aldı. 1950'de "Oğlum İçin" filmiyle yönetmenliğe başladı. Dört film senaryosu yazdı.
Tiyatro çalışmalarının yanı sıra aralarında Nejat Uygur, Metin Serezli, Ayşen Gruda, Halit Akçatepe, Hulusi Kentmen gibi pek çok oyuncunun hocalığını yaptı ve geniş kitlelerce tanınmasına vesile oldu.
"Tiyatroda demokrasi olmaz"
"Tiyatroda demokrasi olmaz." lafıyla hafızalarda yer edinen Dilligil, hem Yeşilçam'ın hem de Türk tiyatrosunun özel ve usta oyuncularından biridir. Yaşamı boyunca pek çok filmde ve tiyatroda rol alan Avni Dilligil; kendisi gibi oyuncu olan "kötü kadın" Aliye Rona'nın kardeşidir.
Adına ödüller veriliyor
Usta oyuncu için her sene adına "Avni Dilligil Tiyatro Ödülleri" veriliyor. Avni Dilligil, 1978'de kalp krizi geçirerek hayatını kaybetti. Dilligil, Üsküdar Karacaahmet Mezarlığı'ında ebedi istirgahında yatmaktadır.
