Felsefe ve dünya tarihinde önemli bir yere sahiptir Diyojen... Antik Yunan filozofu olan Diyojen, tarihte yer edinen ünlü sözüyle anılıyor. Makedonya Kralı Büyük İskender kendisiyle karşılaşınca bir isteğinin olup olmadığını söyler.
Ünlü filozof Diyojen ise o esnada güneşlenmektedir. Büyük İskender'in güneşinin kapattığını söyleyen Diyojen, krala; "Gölge etme başka ihsan istemez" dedi. Bu sözün sözler içinde büyük bir anlamı vardı.
Diyojen aslında krala, senin bana veremeyeceğin şeyi benden esirgeme demek istedi.
O da güneştir...
Bu ünlü sözün üzerinden binlerce yıl geçti ama biz hala günlük hayatımızda kullanabiliyoruz.
Büyük filozofun hayatından kesitler...
"KÖPEK..."
MÖ 412 (veya MÖ 404) yılında dönemin Yunan kolonisi olan Sinop'ta dünyaya gelen gelen Diyojen, Antik Yunan felsefesinin ünlü filozoflarındandır. Babasının sürekli farklı işlerde çalışması ve kalpazanlık suçundan sürgüne yollanınca Diyojen'in de hayatında değişimler oldu.
Babasıyla sürgüne yollanan Diyojen, Atina'ya geldikten sonra dönemin anlayış ve yaşayışına karşı çıktı. Aykırı fikirleriyle ön plana çıkan Diyojen, tabiri caize "köpek" gibi yaşadı. Nitekim Yunancada köpek anlamına gelen"kynikos" adını aldı.
Diyojen, köpek gibi yaşamaya karar verdiğinde, normal insanlar gibi yaşamyı reddetti. Yıllarca bir barnakta tek başına yaşayan Diyojen, bütün yaşam kurallarını sertçe geri çevirdi ve kendine has bir yaşam kurdu.
SİNİZM ÖĞRETİSİ
Yunanistan'da tanıştığı ünlü filozof Antisthenes'ten sinizm öğretisinin inceliklerini öğrendi. Antisthenes'in ölümünden sonra kendi yaşam felsefesini kurdu.
Onun felsefesine göre, gerçek erdemin kişinin kendi hayatına olan inancından geçtiğini yönünde çalışmalarını yürüttü. Hayatı boyunca oldukça fakir bir yaşam sürdüren Diyojen, ömrünü bir bira fıçısı içinde geçirdi.
Rivayetlere göre bir gün bir çeşme başında avucu ile su içen bir çocuğu gördüğünde "Bu çocuk bana fazladan eşyam olduğunu öğretti" diyerek elindeki çanağı da atmıştır.
BÜYÜK İSKENDER VE DİYOJEN
Aristoteles’in öğrencisi olan Büyük İskender felsefeye meraklı, filozoflara değer veren bir hükümdardır. Korint’e gelen Büyük İskender, Diyojen’i ziyaret etmiş ve bir dileği olup olmadığını sormuştur.
O ise bu soruya "Gölge etme başka ihsan istemem." yanıtını vermiştir. Verdiği cevabın asıl hali işaret parmağıyla güneşi göstererek, "Benden bana veremeyeceğin şeyi esirgeme" şeklindedir.
ÖLÜMÜ...
Diyojen'in ölümü hakkında kesin bir bilgi olmamakla birlikte; bazı kaynaklara göre kuduz bir köpeğin etini yediği yönünde bilgiler mevcuttur. Bunun yanında bir diğer rivayet ise nefesini uzun süre tutarak intihar ettiği söylenir.
