- Fransız çimento şirketi Lafarge, Suriye'deki terör örgütlerini finanse etme ve uluslararası yaptırımları ihlal etme suçlamalarıyla Paris'te yargılanıyor.
- Dava, çok uluslu şirketlerin çatışma bölgelerindeki sorumluluğunu inceleyen ilk örneklerden biri olarak nitelendiriliyor ve çeşitli ceza riskleri içeriyor.
- Ocak 2024'te MİT, Lafarge'ın Suriye'deki tesislerinde bulunan PKK/YPG hedeflerine operasyon düzenleyerek stratejik saldırılar gerçekleştirdi.
AI özetimiz yardımcı oldu mu? Bize bildirin.
Fransız çimento devi Lafarge’ın Suriye’de terör örgütlerini finanse ettiği iddiasıyla yargılandığı dava Paris’te başladı. Şirket, aynı zamanda uluslararası yaptırım kararlarını ihlal etmekle de suçlanıyor.
İLK DURUŞMA PARİS CEZA MAHKEMESİ'NDE
Paris Ceza Mahkemesi’nde yerel saatle 14.00’te başlayan ilk duruşmada, tüzel kişi sıfatıyla Lafarge ile birlikte 8 sanık hakim karşısına çıktı.
Dava süreci 16 Aralık’a kadar devam edecek.
Yargılananlar arasında Lafarge’ın 4 eski yöneticisi, şirket adına terör örgütleriyle görüştüğü öne sürülen 2 Suriyeli aracı ile biri Ürdünlü ve biri Norveçli olmak üzere 2 güvenlik görevlisi yer alıyor.
"ÇATIŞMA BÖLGELERİNDE ŞİRKET SORUMLULUĞU" AÇISINDAN EMSAL DAVA
Uluslararası yolsuzlukla mücadele kuruluşu Sherpa ve Berlin merkezli Avrupa Anayasa ve İnsan Hakları Merkezi (ECCHR) tarafından yapılan ortak açıklamada, bu davanın “çok uluslu şirketlerin çatışma bölgelerindeki sorumluluğunu inceleyen ilk örneklerden biri” olduğu vurgulandı.
Açıklamada ayrıca, Lafarge nedeniyle mağdur olan Suriyeli işçilerin da mahkemede tanıklık yapacağı ve yaşadıklarını anlatacağı belirtildi.
"İNSANLIĞA KARŞI SUÇA İŞTİRAK" DOSYASI SÜRÜYOR
Sherpa ve ECCHR, Lafarge hakkında açılan “insanlığa karşı suça iştirak” soruşturmasının halen sürdüğünü bildirdi.
Bu dosya, dünyada bir ilk olma özelliği taşıyor; zira ilk kez bir özel şirket, bu suç kapsamında yargılanma ihtimaliyle karşı karşıya.
1 MİLYON EURONUN ÜZERİNDE CEZA, 10 YILA KADAR HAPİS İSTENİYOR
Davada yargılanan 8 kişi, “terör örgütünü finanse etmek” suçundan 10 yıla kadar hapis ve 225 bin euroya kadar para cezası riskiyle karşı karşıya.
Lafarge ise tüzel kişi olarak 1 milyon 125 bin euroya kadar para cezasına çarptırılabilir.
Şirketin “uluslararası finansal yaptırımlara uymamak” suçundan mahkum olması halinde, ihlale konu olan tutarın 10 katına kadar, yani yaklaşık 46 milyon euro para cezası ödemesi gündeme gelebilir.
Ayrıca eski yöneticiler, 5 yıla kadar hapis cezasının yanı sıra mal varlıklarının müsaderesi riskiyle de karşı karşıya bulunuyor.
LAFARGE TESİSİNE KONUŞLAN TERÖRİSTLERİ MİT VURMUŞTU
2024 Ocak ayında MİT, Suriye'nin kuzeyinde, Halep'in Aynularap ilçesinde bulunan Fransız çimento şirketi Lafarge'a ait tesisin bir bölümünde konuşlanmış PKK/YPG mensuplarının stratejik hedefini vurdu.
Lafarge şirketinin tesisinin, 2013-2014 yıllarında DEAŞ'ı finanse ettiğine dair ortaya çıkan bilgilerin ardından, PKK/YPG'nin 2015'ten bu yana sözde askeri karargah olarak kullandığı tespit edilmişti.
AA'nın yerel kaynaklardan aldığı bilgilere göre, MİT, pazar günü öğle saatlerinde Aynularap'ın güneyindeki yerleşkede konuşlanmış PKK/YPG üyelerine ait bir noktayı hedef aldı.
Son üç günde MİT ayrıca, PKK/YPG'nin Halep, Haseke ve Rakka'da terör merkezi haline getirdiği onlarca hedefi imha etti. Bu hedefler arasında kritik altyapı tesisleri ve sözde yol kontrol noktaları bulunmaktaydı.
Rumeylan beldesindeki Avde petrol sahası, Kamışlı'daki Ali Ferro yolundaki merkez binası, Kahtaniyye, Malikiyye, Rumeylan'daki petrol ve doğal gaz tesisleri gibi PKK/YPG'nin terör eylemlerine kaynak sağlayan noktalar MİT tarafından vuruldu.
Hedef alınan bazı PKK/YPG tesislerinin altında ise örgütün tünel ağının giriş ve çıkış noktaları tespit edilmişti.
AA BELGELERİ DÜNYADA YANKI UYANDIRMIŞTI
Anadolu Ajansı, 7 Eylül 2021’de yayımladığı belgelerle, Lafarge’ın terör örgütü DEAŞ’ı Fransız istihbaratının bilgisi dahilinde finanse ettiğini ortaya koymuştu.
Belgelerde, şirketin DEAŞ ile ilişkileri hakkında Fransız istihbaratına düzenli bilgi aktardığı, buna rağmen devlet kurumlarının şirketi uyarmadığı ve konuyu gizli tutanaklara geçirdiği yer almıştı.
DEAŞ’ın, Lafarge’dan temin ettiği çimentoları sığınak ve tünel inşaatlarında kullandığı da belgelerde belirtilmişti.
UZUN SÜREN YARGI SÜRECİ
Lafarge hakkında Haziran 2017’de başlatılan soruşturma kapsamında, dönemin Yönetim Kurulu Başkanı Bruno Lafont ve bazı üst düzey yöneticiler, teröre finansman sağlamakla suçlanmıştı.
Şirkete yöneltilen “insanlığa karşı suçlara ortak olma” suçlaması 2018’de kaldırılmış, ancak Fransa Yargıtayı 2021’de bu kararın önünü yeniden açmıştı.
Paris Temyiz Mahkemesi de Mayıs 2022’de, Anadolu Ajansı’nın ulaştığı belgeleri esas alarak, Lafarge hakkında “insanlığa karşı suça ortak olma” suçlamasıyla soruşturma yürütülmesini onaylamıştı.
Son olarak, Ocak 2024’te Fransız Yargıtayı, suçlamaların düşürülmesi talebini reddederek soruşturmanın devamına hükmetmişti.
Ekim 2024’te ise üç sorgu hakimi, Lafarge grubunun ve dört eski yöneticisinin terör örgütlerini finanse etmek ve AB ambargosunu ihlal etmek suçlamalarıyla yargılanmasına karar verdi.
