Menemen (Kubilay) Olayı nedir

Özel İçerik

23 Aralık 1930 günü, İzmir'in Menemen ilçesinde, askerliğini yedek subay olarak yapmakta olan öğretmen Mustafa Fehmi Kubilay'ın ve yardımına koşan bekçiler Hasan ve Şevki'nin şeriat isteyen bir grup tarafından öldürülmesi, tarihe Menemen Olayı olarak geçmiştir.

Şeriat ile laiklik arasındaki mücadeleyi vurgulaması açısından Cumhuriyet tarihinin önemli olaylarından biri kabul edilir.

SIKIYÖNETİM İLAN EDİLDİ

Olayların ardından bölgede sıkıyönetim ilan edilmiş, General Mustafa Muğlalı başkanlığında kurulan Divanıharp'te, failler idam dahil çeşitli cezalara çarptırılmıştı.

OLAYLARIN GELİŞİMİ

23 Aralık 1930 sabahı Manisa'dan Menemen'e gelen dördü silahlı altı kişi, bir camiden aldıkları yeşil sancağı sabah namazından sonra ilçe meydanına dikerek silah zoruyla etraflarına adam toplamaya çalıştılar.

Sarıklı ve cübbeli bu kişilerin, Şeyh Esat’ın Manisa’da Nakşibendi tarikatını yaymakla görevlendirdiği Laz İbrahim tarafından yönlendirildiği iddia edilir.

Menemen (Kubilay) Olayı nedir

ŞERİAT İSTERİZ SLOGANLARI

Halkın katılmasıyla isyancı grup kısa zamanda büyüdü. İlk eylemciler arasında Giritli Derviş Mehmet, Şamlı Mehmet, Sütçü Mehmet Emin, Nalıncı Hasan ve Küçük Hasan vardı.

Derviş Mehmet, cemaate kendini mehdi olarak tanıttı ve dini korumaya geldiklerini söyledi.

KUBİLAY ŞEHİT EDİLDİ

Arkalarında 70 bin kişilik Halife ordusu olduğunu, öğle saatlerine kadar şeriat bayrağı altında toplanmayanların kılıçtan geçirileceğini söyledi.

Kubilay Olayı, genç Türkiye Cumhuriyeti'nin 1925'teki Şeyh Said İsyanı'ndan sonra tanık olduğu önemli olaylardan biridir.

İsyanı bastırmakla görevlendirilen subay Kubilay, isyancılar tarafından vahşice öldürüldü. Kimi tarihi kaynaklara göre ise başının kesilip meydanda sergilendiği yönünde.

Menemen (Kubilay) Olayı nedir

"UTANILACAK HADİSE"

Dört gün sonra, 27 Aralık 1930 günü Dolmabahçe Sarayı’nda Mustafa Kemal Atatürk'ün başkanlığında bu konuda bir toplantı yapıldı.

28 Aralık 1930'da orduya gönderdiği başsağlığı telgrafında, "Mürtecilerin gösterdiği vahşet karşısında Menemen’deki ahaliden bazılarının alkışla tasvipkar bulunmalarının bütün cumhuriyetçi ve vatanperverler için utanılacak bir hadise" olduğunu belirtti.