Metin Celal: Yayıncılık artık dijitale geçmeli

Yazar ve çevirmen Metin Celal, kitap ve yayıncılıkla ilgili önemli açıklamalr yaptı. Yayıncılığın artık dijitale geçmesi gerektiğini vurgulayan Celal, kağıt fiyatları nedeniyle yayınevleri böyle bir karar almalı dedi.

İşte yazarın açıklamaları...

"Yayıncılığımızın dışa bağımlı olduğu malum. Ana ham maddesi kâğıt. Kâğıt da ithal ediliyor. TL’nin her değer yitirişinde kâğıt fiyatları otomatik olarak artıyor. Kâğıt fiyatının artması da kitap fiyatlarının artması demek. Kitap okurları doğal olarak endişeleniyor. Bu endişe 'kitap alamayacağız' diye hemen haber oluyor. Demeç veren herkes 'SEKA kapandı, dışa bağımlı olduk. Türkiye’de kâğıt fabrikası olsaydı bu duruma düşmezdik, kitap fiyatları pahalanmazdı' dedi.

Yayıncılar Birliği’nin gündemindeki en önemli konu da kâğıt sıkıntısıydı. Yayıncılık sektörü hızla büyüyordu ama kitap basmak için kâğıt bulunamıyordu. Kâğıt karaborsaydı. Evet, SEKA açıktı ve başta İzmit olmak üzere Türkiye’nin çeşitli yerlerinde fabrikaları vardı ama kitap basacak kâğıt bulunamıyordu.

SEKA ÜRETİMİ

Bir kere SEKA’nın bütün üretimi kitap kâğıdı değildi. Diğer kâğıt türleri içinde belki de en az üretim kitap için yapılıyordu. O kâğıdı da birkaç tefeci tüccar kapatıyor, sonra fahiş fiyatla satıyordu. Kâğıt tüccarda vadeli, SEKA’da peşindi. Elinizdeki çekleri kırdırıp yani zarara girmeyi göze alıp peşin para temin etseniz de yayınevi olarak SEKA’ya başvurduğunuzda ya 'kâğıt yok!' diyorlardı ya da uzak bir tarih veriyorlardı. Çünkü SEKA’nın üretimi Türkiye’nin kâğıt tüketimini karşılamıyordu.

BİR ÇÖZÜM

Bazı yayıncılar, çözüm olarak 60 gramlık kitap kâğıdı yerine 54 gramlık gazete kâğıdına yönelmişti ama o kâğıdı da öncelikle gazete ve dergiler aldığı için temin etmek kolay değildi. Yine tefeci tüccarlara başvurmak gerekiyordu. Birçok gazete ve dergi sahibi, devletin tahsis ettiği kâğıtlara gazete basmayıp fahiş fiyatla satıyorlardı. Yokluk o kadar artmıştı ki kâğıdı kitap basmak için kullanmaktansa saklamak daha kârlı hale gelmişti.

TÜRKİYE'DEKİ KAĞIT SORUNU

Türkiye’deki kâğıt sorununun tek nedeni TL’nin sürekli değer kaybetmesi değil. Dünya çapında bir kâğıt sıkıntısı yaşanıyor. Bu nedenle de dolar ve euro bazında da büyük zamlar yapıldı. Yani TL değer kaybetmese de kâğıt fiyatları artacak, kitabın da fiyatı zamlanacaktı. Ve bu sorun sadece bu yıla mahsus değil. Ambalajda plastik yerine kâğıt kullanılmasının teşviki ile kâğıt tüketimi hızla artıyor. Küresel kâğıt kullanımı son 40 yılda yüzde 400 arttı. 2060’a kadar, dünya çapında selüloz ve kâğıt tüketiminin iki katına çıkması bekleniyor. E-ticaretin büyümesi kâğıt tüketimini daha da artıracak. 2001’den 2019’a kadar, küresel olarak toplam 386 milyon hektar orman kaybedildi. Bu kayıp, 2000 yılından bu yana dünya ağaç örtüsünde yüzde 10’luk bir azalmayı temsil ediyor. Kâğıt üretimi için yitirilen su kaynaklarının hesabı yapılmamış. Kâğıt tüketirken dünyayı da tüketiyoruz. O nedenle yayıncılık artık dijitale geçmeli, e-kitaba yoğunlaşmalı ve ille de kâğıda basılmış kitap, dergi isterim diyene de özel olarak üretim yapmalı. Bu teknolojiye sahibiz, kullanmıyoruz."